صفدر توکلی
صفدر توکلی (زادهٔ ۱۹۴۲ در یکاونگ)، خواننده، نوازنده و موسیقیدان اهل افغانستان است. صفدر توکلی از مشهورترین خوانندگان و نوازندگان موسیقی سنتی هزارگی است. از وی به عنوان سلطان دمبوره افغانستان یاد میشود.[1][2][3]
سلطان دمبوره صفدر توکلی | |
---|---|
نام شناسنامهای | صفدر توکلی |
زاده | ۱۹۴۲ میلادی یکاولنگ، ولایت بامیان |
ژانر | فولکلور، موسیقی سنتی هزارگی |
ساز(ها) | دمبوره |
آلبوم پرآوازه | شفیقه |
زندگینامه
صفدر توکلی فرزند فضل احمد، زادهٔ ۱۳۲۰ (خورشیدی) یا ۱۹۴۲ (میلادی) در منطقهٔ یکاولنگ ولایت بامیان است. صفدر از قوم هزاره بوده و به صفت هنرمند چند میلیونی مردم هزاره شناخته شدهاست. از اینکه صفدر توکلی در طول جنگهای افغانستان به جز هنر طرفی را اختیار نکردهاست محبوب دلهای مردم میباشد. او بنیانگذار و معرفیکنندهٔ سبک ویژهٔ موسیقی و شعر هزارگی میباشد. او خود شعر میسراید آهنگ میسازد. او اسطورهٔ «دمبورهنوازی» نسل خویش است و به داشتن سبک خاص در موسیقی سنتی محلی و فلکلور مشهور است. صفدر در جوانی شوق و علاقه به هنر موسیقی روی آورد برای دنبال کردن هدفش، بامیان را ترک گفته و عازم کابل گردید از طریق دکان کوچک کستفروشی واقع در باغبان کوچه کابل امرار حیات نموده و به کارهای هنری خود در میان مردم و در محافل آغاز نمود. نظر به شوق و پشت کار که در هنر موسیقی داشت به رادیو تلویزیون ملی افغانستان راه یافت. وی مفتخر به اخذ مدال صداقت و نشان افتخار گردیدهاست. وی بهصفت هنر مند محلی افغانستان مسافرتهای زیادی هنری به کشورهای ازبکستان، آذربایجان، ترکمنستان، قرقیزستان، تاجیکستان، پاکستان و ایران داشتهاست که از این مسافرتهایش دیپلمهای هنری زیادی را برای افغانستان به ارمغان آوردهاست. از سال ۱۳۶۴ تا سال ۱۳۷۵ وی سرپرستی گروه هنری وزارت فرهنگ و کلتور را بهعهده داشتهاست. او از جمله خوانندگان محدود افغانستان است که در طول سالهای گرفتار جنگ تا تصرف کابل به دست طالبان کشور و کابل را ترک نکرد. او درین گیر و دار جنگ پسر و همسر خود را از دست داد. صفدر هیچ وقت نخواست که ثروتمند باشد. هیچ وقت خود را در اوج شهرت نباخت و زندگی ساده رادر پیش دارد. مانند اکثریت استادان هنر افغانستان محروم و مظلوم باقی ماندهاست. پس از سقوط طالبان آهنگ «اگر از بامیان و قندهاریم – همگی پگ براریم» بهصفت یک نماد همبستگی ملی گشت. صفدر دارای گروه ویژهٔ هنری بود و شاگردان زیادی تربیه نمود که آنها فعلاً آهنگسرایان افغانستان هستند.
سلطان دمبوره
وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان در حوت/اسفند ۱۳۹۹ لقب سلطان دمبوره را به صفدر توکلی اعطا کرد.[1][2][3]
منابع
- «برای استاد گلزمان، لقب بابای موسیقی پشتو داده شد». ویب سایت خبری کلید گروپ. ۲۰۲۱-۰۲-۲۵. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.
- رابین, استودیو. "سلطان دمبوره و بابای موسیقی پشتو معرفی شدند". afghannews.af. Retrieved 2021-02-25.
- Karimi، Ebrahim. ««صفدر توکلی» سلطان دمبوره و «گل زمان» بابای موسیقی پشتو معرفی شدند | خبرگزاری شیعیان افغانستان | Afghanistan - Shia News Agency». دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۵.
- صفدر توکلی در ویکیپدیای انگلیسی
- صفدر توکلی نوشته علی امیری در وبگاه کاتب شهر ویانا
- صفدر توکلی در صدر جدول آهنگهای انتخابی قرار گرفت نوشته شده در بر نامه هفتگی سرود و سخن وبگاه رادیو آزادی