ابوعلی بلعمی
ابو علی محمد بن محمد بن عبدالله البلعمی وزیر سرشناس عبدالملک بن نوح و منصور بن نوح سامانی در صده ۴ هجری بود. پدر او ابوالفضل بلعمی نیز پیش از وی وزیر دیگر فرمانروایان سامانی بود. درگذشت او را در سال ۳۶۳ قمری/۳۵۳ خورشیدی نوشتهاند.
تاریخ بلعمی
ابو علی محمد به فرمان منصور بن نوح به ترجمهٔ کتاب بزرگ تاریخ طبری پرداخت. وی برای این کار از چند تن از دانشمندان ماوراءالنهر یاری گرفت. این کتاب امروزه در دسترس است و به نام تاریخ بلعمی یا تاریخنامهٔ طبری مشهور است.
اشعار
صاحب فرهنگ جهانگیری درضمن آوردن دو واژهٔ «خسپی» و «شیشله»، دو بیت را به بلعمی نسبت دادهاست که شاید متعلق به ابوعلی بلعمی یا پدر او ابوالفضل بلعمی (معروف به بلعمی بزرگ) یا فردی از خاندان بلعمی باشد.
، دمنده چو ثغبان | درفشان چو خسپی، درافشان چو آذر | |
چون برافروزی رخ از باده کلهسازی یله | دستهایم شیک گردد پایهایم شیشله |
البته ممکن است بلعمی اشعاری نیز سروده باشد که بهمانند بسیاری از آثار کهن فارسی، متأسفانه اثری از آن به جای نماندهاست.
منابع
- ابوعلی بلعمی، تاریخ بلعمی، به تصحیح محمدتقی بهار و محمد پروین گنابادی، ۱۳۵۳
- صفا، ذبیحالله، تاریخ ادبیات ایران (جلد یکم)، انتشارات فردوس، چاپ هفدهم