چشمپزشکی
چشمپزشکی یا افتالمولوژی (به انگلیسی: Ophthalmology) شاخهای از پزشکی است که با آناتومی، فیزیولوژی و بیماریهای چشم، پلک و مجرای اشکی سر و کار دارد. یک متخصص چشم در تشخیص و درمان بیماریهای طبی و جراحی چشم انسان مهارت دارد. چشم انسان میتواند دچار حوادث و بیماریهای مختلف گردد مانند عفونت میکروبی چشم، آب سیاه، آب مروارید، گل مژه، دکولمان شبکیه و … از آنجا که چشمپزشکان بر روی چشم جراحی هم انجام میدهند این تخصص تخصصی جراحی و طبی است.[1]
بیماری های چشم
آب مروارید
مشخصه آن لنز سفید ابری و شیری در چشم است ، بیشتر آب مروارید مربوط به سن است و اکثرا در افراد بالای 50 سال دیده می شود (اما در هر سنی ممکن است ایجاد شود). آب مروارید می تواند نتیجه آسیب ، قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش و یا دلایل دیگر باشد. این همان چیزی است که باعث کدر شدن لنز چشم می شود. در صورت عدم درمان ، آب مروارید در نهایت می تواند باعث کاهش شدید بینایی شود.
درمان: خوشبختانه آب مروارید یک مشکل شایع چشم است که با جراحی قابل درمان است. اینکه آیا عمل جراحی مورد نیاز است به درجه کاهش بینایی بستگی دارد . بنابراین برای درمان باید نزد یک متخصص بینایی سنجی مراجعه کنید تا شرایط بینایی شما در نظر بگیرد.
قوز قرنیه
به طور معمول ، قرنیه (لنز خارجی واضح چشم) به شکل یک گنبد، مانند یک توپ است. با این حال ، گاهی اوقات ، قسمتی که قرنیه را در جای خود نگه می دارد ضعیف می شود و باعث می شود قرنیه به شکل مخروط درآید. به این وضعیت قوز قرنیه گفته می شود. اگر به موقع و سریع درمان نشود ، این مورد می تواند باعث کاهش جدی بینایی شود. بدون درمان ، بسیاری از افراد به پیوند قرنیه احتیاج دارند.
درمان: درمان معمولاً با عینک شروع می شود. علاوه بر این روش، درمان های دیگری وجود دارد که در صورت عدم پاسخ مناسب ممکن است از روش پیوند قرنیه استفاده شود.
رتینوپاتی دیابتی
رتینوپاتی دیابتی در نتیجه قند خون بالا برای مدت طولانی همراه با دیابت نوع 1 و 2 رخ می دهد و در صورت عدم درمان می تواند باعث کوری شود. قند خون بیش از حد می تواند رگ های خونی پشت چشم را تغییر دهد و از دریافت مواد مغذی مورد نیاز شبکیه برای حفظ بینایی جلوگیری کند. هر کس مبتلا به دیابت نوع 1 یا نوع 2 در معرض خطر رتینوپاتی دیابتی است. با این حال ، نوع دیابت در هر فرد ، چگونگی نوسان قند خون ، کنترل قندهای شان و مدت طولانی ابتلا به دیابت ، همه در خطر او تأثیر دارد.
درمان: در بیشتر موارد ، جراحی با لیزر می تواند از افت چشم گیر مرتبط با رتینوپاتی دیابتی جلوگیری کند. روشی به نام فتو انعقاد لیزری می تواند رگهای خونی در حال رشد را از بین ببرد.
خطاهای انکساری
عیوب انکساری شایع ترین علت بروز مشکلات بینایی است. انکسار در چشم هنگام عبور نور از قرنیه و عدسی رخ می دهد. خطاها می توانند در نتیجه طول کره چشم ، تغییر در شکل قرنیه یا پیری طبیعی لنز رخ دهند. نزدیک بینی ، دور بینی و آستیگماتیسم بر اساس عیب انکساری دسته بندی می شوند.
درمان: رایج ترین روش های درمان عینک ، لنزهای تماسی و جراحی است.
فلوشیپ
در ایران این رشته دارای چندین فلوشیپ است. شامل: فلوشیپ چشم پزشکی کودکان و انحراف چشم (استرابیسم)، فلوشیپ قرنیه و بیماریهای خارج چشمی (سگمان قدامی)، فلوشیپ آب سیاه (گلوکوم)، فلوشیپ شبکیه (ویتره و رتین یا سگمان خلفی)، فلوشیپ پاتولوژی چشم (مشترک با متخصصین پاتولوژی)، فلوشیپ جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم (اربیت و اکولوپلاستیک) است. در خارج از ایران دو رشته فلوشیپ ترومای چشم، فلوشیپ بیماریهای سطح چشم نیز وجود دارد.[2][3]
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Ophthalmology». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۶ آوریل ۲۰۱۳.
- «راهنمای تخصصها فلوشیپها و فوق تخصصهای رشته پزشکی». بایگانیشده از اصلی در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۳. دریافتشده در ۶ آوریل ۲۰۱۳.
- «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۹ اوت ۲۰۱۶.
جستارهای وابسته
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ چشمپزشکی موجود است. |
- کاتاراکت (آب مروارید)
- عیوب انکساری چشم
- رنگ چشم
- بینایی سنجی