پتروناس
پتروناس (به انگلیسی: Petronas) شرکت دولتی نفت و گاز مالزی است، که در تاریخ ۱۷ اوت ۱۹۷۴ تأسیس شد و هماکنون دارای عملیات در هر دو بخش صنایع بالادستی و پاییندستی صنعت نفت میباشد. شرکت پتروناس امروزه در زمینههای اکتشاف و استخراج، پالایش، انتقال، ذخیرهسازی و فروش نفت خام، گاز طبیعی و فراوردههای نفتی، همچنین تولید و بازاریابی محصولات پتروشیمی و مواد شیمیایی، بنزین، الانجی و الپیجی، ارائه خدمات حفاری، احداث خطوط لوله و مدیریت جایگاههای سوخت فعالیت میکند.
نوع | نفت و گاز |
---|---|
بنا نهاده | ۱۹۷۴ |
دفتر مرکزی | کوالالامپور، مالزی |
محدودهٔ فعالیت | جهانی |
افراد کلیدی | داتوک وان عارفین (مدیر عامل اجرایی) محمد صادق حسن (رئیس هیئت مدیره) |
محصولات | نفت خام گاز طبیعی محصولات پتروشیمی |
درآمد | ▲ ۱۰۰٫۷۴ $ میلیارد دلار (۲۰۱۳) |
سود خالص | ▲ ۲۱٫۹۱ $ میلیارد دلار (۲۰۱۳) |
مجموع دارایی | ▲ ۱۶۱٫۴۷ $ میلیارد دلار (۲۰۱۳) |
تعداد کارکنان | ۳۹٫۲۳۶ نفر (۲۰۱۲) |
وبگاه |
ظرفیت تولید نفت خام شرکت پتروناس بهطور میانگین معادل ۴۴۸٫۰۰۰ بشکه در روز میباشد. این شرکت در حال حاضر مالک ۲۰ کارخانه پتروشیمی، ۴ پالایشگاه نفت، شبکهای از ۸۷۰ جایگاه پمپ بنزین، ۱۲۵ کشتی نفتکش (از طریق شرکت تابعه میسک برحد)، شبکه گستردهای از ۱۰ هزار کیلومتر خطوط لوله نفت و گاز، در کشورهای مختلف جهان میباشد.
اکثریت سهام این شرکت، در اختیار دولت مالزی است، همچنین طبق توافق انجام شده میان دولت مالزی و شرکت پتروناس، مدیریت تمامی میدانها و ذخایر نفت و گاز موجود در کشور مالزی، به این شرکت واگذار شدهاست، که پتروناس، مسئولیت توسعه میدانها و افزایش تولید از این مخازن را، تضمین نمودهاست. در سال ۲۰۰۹ پتروناس در فهرست سودآورترین شرکتهای جهان، رتبه سیزدهم را به خود اختصاص داد.[1] در همان سال، پتروناس به عنوان سودآورترین شرکت آسیا معرفی شد.[2] این شرکت در سال ۲۰۱۳ در فهرست فورچون جهانی ۵۰۰ در رتبه ۷۵ از بزرگترین شرکتهای جهان قرار گرفت.[3]
تاریخچه
پتروناس، اولین شرکت استخراج نفت و گاز در مالزی نمیباشد. نخستین بار شرکت رویال داچ شل، عملیات اکتشاف نفت را، در منطقه ساراواک مالزی آغاز نمود. در سال ۱۹۱۰ اولین چاه اکتشافی در میری، ساراواک حفاری شد و در اواخر دهه ۱۹۱۰ میلادی سرانجام، در "میدان گرند اویل لِیدی"، به نفت رسیدند، گرچه این تلاشها بعلت اقتصادی نبودن تولید نفت، عملأ به مرحله استخراج و بهرهبرداری نرسید.
در سال ۱۹۶۳ شرکت شل، تنها شرکت نفتی در فدراسیون مالزی بود، که شش سال قبل از استقلال این کشور از بریتانیا، در ایالات ساراواک و صباح، به نفت رسیده بود. در سالهای بعدی و پس از تشکیل کشور مالزی نیز، این رابطه حفظ شد و مقامات دو کشور، ارتباط خود را با رویال داچ شل، که در عمل، نفت مالزی را در سال ۱۹۶۸ به ارمغان آورده بود، حفظ نمودند.
دهه ۱۹۷۰
در سال ۱۹۷۱ میلادی، وزیر وقت معادن مالزی؛ "عبدالرحمان یعقوب"، پیشنهاد تأسیس یک شرکت نفت و گاز را، به دولت مالزی داد. در پی اجرای برنامه پنج ساله توسعه مالزی، در سال ۱۹۷۴ شرکت نفت و گاز مالزی توسط دولت این کشور، تأسیس شد. در همین حال، دولت فدرال مالزی، شروع به بستن قراردادهای اکتشافی، با شرکتهای نفتی اسو، کونوکو فیلیپس و موبیل نمود. در سال ۱۹۷۵، شرکت نفتی آمریکایی اسو موفق شد، در کشور مالزی، به مخازن گاز طبیعی با تولید اقتصادی، دست یابد. از آن سال به بعد، به سرعت منطقه ترنگانو ساخته شد و تولید نفت، از استانهای ساراواک و صباح نیز افزایش یافت. در سال ۱۹۷۶ بهطور متوسط، تولید نفت خام مالزی در حدود ۸۱،۰۰۰ بشکه در روز بود.
پتروناس، در ماه اوت سال ۱۹۷۴ تأسیس شد و تحت شرایط قانون توسعه نفت، که در ماه اکتبر سال ۱۹۷۴ به تصویب رسید، شرکت پترولیوم ناسیونال؛ یا بهاختصار پتروناس، در شهر کوالالامپور به صورت رسمی ثبت گردید. بنیانگذاران این شرکت، در بخش نفت، از مدل سازمانی شرکت نفتی اندونزیایی پرتامینا، که در سال ۱۹۷۱ تأسیس شده بود، الگوبرداری کردند. ساختار اداری بخش گاز شرکت پتروناس نیز، از مدل شرکت گازی اندونزیایی؛ "پرمینا"، که در سال ۱۹۵۸ تشکیل شده بود، سازماندهی شد.
با توجه به طرح ۱۹۷۱، هدف از تشکیل پتروناس، حفاظت از حاکمیت ملی کشور مالزی، در بخش صنعت نفت و نیز برنامهریزی برای برداشت صیانتی از ذخایر نفت و گاز این کشور، همچنین توزیع نفت و محصولات پتروشیمی به قیمت مناسب، به منظور تشویق کارخانهها و شرکتهای مالزی، برای تولید کودهای نیتروژنی و انواع دیگر محصولات و در کل، گسترش صنعت نفت، در سراسر مالزی میباشد. نخست وزیر وقت مالزی "عبدال رازک حسین"، در تاریخ ۶ سپتامبر ۱۹۷۴، "تنگکو رزالیق حمزه" را به عنوان رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل اجرایی پتروناس منصوب کرد. وی دو سال مدیرعاملی پتروناس را در ابتدای فعالیتش، برعهده داشت، همچنین از سال ۱۹۷۴ تا ۲۰۱۳، ریاست هیئت مدیره پتروناس را نیز در اختیار داشت.
شرکت پتروناس پس از تأسیس در سال ۱۹۷۴ فعالیتهای خود در زمینه توسعه پروژههای نفت و گاز مالزی را با تمرکز بر صنایع بالادستی آغاز کرد و در کنار آن، نیمنگاهی به پروژههای پاییندستی نیز داشت و تمام این فعالیتها از طریق شرکتهای زیرمجموعه، که اغلب از طریق سرمایهگذاریهای مشترک با دیگر شرکتهای نفتی بینالمللی، با هدف انتقال تکنولوژی صورت میگرفت، انجام میشد. این شرکت نیمه نخست سالهای فعالیت خود را به آموزش مفاهیم صنایع نفت و گاز اختصاص داد و عملیات عمده خود را بیشتر روی صنایع بالادستی متمرکز ساخت. پتروناس ۱۵ سال دوم را به فعالیتهای داخلی خود در صنایع پاییندستی از جمله خردهفروشی، توزیع فراوردههای نفتی، جایگاههای سوخت، احداث پالایشگاه، کارخانجات شیمیایی و مجتمعهای پتروشیمی اختصاص داد و به تدریج فعالیتهای بینالمللی این شرکت در ۳۵ کشور جهان توسعه یافت و چندی بعد نیز در عرصه ترابری، انتقال و ارسال محمولههای نفت و گاز فعال شد. توسعه فعالیتهای این شرکت تا جایی پیش رفت که این شرکت به تأمین اعتبار چندین پروژه بزرگ زیرساختی در مالزی کمک کرد.
پتروناس در سال ۱۹۷۸ میلادی شرکتی به نام پتروناس کاریگالی را با هدف اکتشاف نفت و گاز تأسیس کرد، که ۱۰۰ درصد سهامش متعلق به پتروناس بود. در پی تأسیس این شرکت جدید، پتروناس به سرعت داراییهای بخش اکتشاف شرکت آمریکایی کونوکو فیلیپس مستقر در سواحل شرقی شبه جزیره مالزی را خریداری کرد، که در پی تزریق این داراییها به شرکت تازه تأسیس پتروناس کاریگالی، بخش عمده فعالیتهای اکتشاف نفت و گاز در مالزی را به کنترل خود در آورد.
دهه ۱۹۸۰
پتروناس در سال ۱۹۸۱ شرکت پتروناس داگانگان را با هدف خردهفروشی و توزیع بنزین از طریق جایگاههای سوخت خود تأسیس کرد. در سال ۱۹۸۳ این شرکت نخستین پالایشگاه خود در منطقه کریت واقع در سواحل شرقی مالزی را احداث نمود. با افزایش ظرفیت پالایش این شرکت، شمار جایگاههای پمپ بنزین پتروناس در سال ۱۹۸۴ به ۴۵ جایگاه رسید.
این شرکت مالزیایی نخستین محموله الانجی خود را در سال ۱۹۸۳ میلادی به ژاپن صادر کرد. در دهه ۱۹۸۰ فروش نفت، گاز و فراوردههای نفتی، بخش عمده درآمدهای ارزی مالزی را شامل میشد، بهطوریکه در سال ۱۹۸۴ این کشور ۲۸٪ درصد از مجموع درآمدهای خود را از محل فروش نفت، گاز و فراوردههای نفتی تأمین میکرد. در دهه نخست فعالیتهای شرکت پتروناس، تولید نفت و گاز در مالزی بهطور قابل توجهی با افزایش همراه شد، بهطوریکه در سال ۱۹۸۵ برداشت این شرکت از ۲۳ میدان نفتی، روزانه به ۴۴۰ هزار بشکه نفت خام رسید، در حالی که این رقم در سال ۱۹۶۸ تنها چهار هزار بشکه و در سال ۱۹۷۳، معادل ۹۰ هزار بشکه در روز بود و در همین زمان، تنها دو میدان گازی فعال، با ظرفیت تولید روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب گاز طبیعی در مالزی وجود داشت.
دهه ۱۹۹۰
توسعه فعالیتهای شرکت پتروناس با ساخت دو پالایشگاه با مجموع ظرفیت پالایش روزانه ۲۴۰ هزار بشکه نفت خام و افزایش صادرات میعانات گازی، در ابتدای دهه ۱۹۹۰ میلادی، ادامه یافت بهطوریکه مالزی تا اواخر دهه ۱۹۹۰ به یکی از صادر کنندگان عمده مایعات گازی در جهان تبدیل شده بود. این شرکت در فاصله سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۹ بیش از ۶ هزار محموله الانجی به بازارهای جهانی صادر کردهاست. شرکت پتروناس از سال ۱۹۹۵ مشارکت با شرکتهای بینالمللی نفتی را با هدف احداث خطوط لوله انتقال نفت و گاز در کشورهای مختلف را آغاز نمود و حاصل این سرمایهگذاری مدیران پتروناس، امروزه مالکیت شبکه گستردهای بالغ بر ۱۰ هزار کیلومتر خطوط لوله گاز در کشورهای آرژانتین، استرالیا، تایلند و اندونزی میباشد. این شرکت یکی از مروجین استفاده از سوخت گاز است، که برای حفاظت از محیط زیست بهشمار میرود و پتروناس مالک تنها شبکه عرضه سوخت گاز طبیعی برای وسایل نقلیه در مالزی بهشمار میآید.
پروژه احداث برجهای دوقلوی پتروناس از ۱ مارس ۱۹۹۳ آغاز شد. طراحی برجهای دوقلوی پتروناس توسط سزار پلی انجام گردید. عملیات ساخت برجها در ۱ آوریل ۱۹۹۴ به وسیلهٔ دو کنسرسیوم مجزا تحت مدیریت پتروناس بهطور رسمی آغاز شد، که برج ۱ توسط کنسرسیوم ژاپنی به رهبری میتسوبیشی کورپوریشن و برج ۲ توسط کنسرسیوم کرهای، به رهبری سامسونگ سی اند تی انجام گردید. فاز نخست این پروژه، در مارس ۱۹۹۶ تکمیل شد. قسمت اداری برجها، نخستین بخش از این سازه بود، که به بهرهبرداری رسید. در مجموع پروژه احداث برجهای دوقلوی پتروناس، از ابتدا تا پایان، ۳ سال بطول انجامید. در ۱۹۹۶ دفتر مرکزی پتروناس به برج شماره یک منتقل شد. از سال ۱۹۹۵ پروژه ساختوساز دیگری نیز با سرمایهگذاری و مدیریت شرکت نفتی پتروناس آغاز گردید، که هدف آن راهاندازی دانشگاهی تخصصی در چندین حوزه فنی بود. دانشگاه تکنولوژی پتروناس، در سال ۱۹۹۷ تأسیس شد.
دهه ۲۰۰۰
در طول سالهای دهه ۲۰۰۰ میلادی شرکت پتروناس با فعالیت در پروژههای داخلی نفت و گاز مالزی موفق به کسب تجاربی ارزنده در عرصه نفت و گاز شد، بهطوریکه پیشرفتهای فنی و عملیاتی این شرکت سبب شده بسیاری از شرکتهای نفتی بینالمللی و کشورهای نفتخیز همکاری با این شرکت را خواستار شوند. مدیران شرکت پتروناس در سال ۲۰۰۵ استراتژی تصاحب و ادغام را با هدف توسعه حوزه فعالیتهای این شرکت بکار گرفتند و اقدام به خریداری شمار زیادی از شرکتهای فعال در صنایع مختلف نمودند، که تا اواخر دهه ۲۰۰۰ میلادی، این استراتژی عملأ پتروناس را به یک شرکت خوشهای، یا فعال در صنایع گوناگون، تبدیل کرد.
در این دهه شرکت پتروناس اقدام به توسعه بخش پاییندستی خود در حوزه توزیع و خردهفروشی نمود، که در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۷ شمار پمپ بنزینهای خود را به ۸۰۰ جایگاه در مالزی افزایش داد و مدیریت یکپارچه جایگاههای سوخت خود را بهطور کامل به شرکت پتروناس داگانگان واگذار نمود. در سال ۲۰۰۸ تعداد پمپ بنزینهای این شرکت، بیش از ۸۷۰ جایگاه اعلام شد.
دهه ۲۰۱۰
امروزه پتروناس دارای ۲۰ کارخانه پتروشیمی و شبکه یکپارچه توزیع شامل خطوط راهآهن و بنادر کشتیرانی و لجستیک مخصوص در مالزی میباشد، که توسط دو شرکت تابعه کریت آیپیسی و گیبینگ آیپیسی مدیریت میشوند. بخش پالایش نفت پتروناس یکی از قسمتهای سودآور این شرکت بهشمار میآید، که در زمینه پالایش، بازاریابی، تجارت و خردهفروشی فراوردههای نفتی فعال میباشد. شرکت پتروناس هماکنون (۲۰۱۴) دارای ۴ پالایشگاه نفت با ظرفیت تولیدی بالغ بر ۴۴۸٫۰۰۰ بشکه در روز میباشد.
شرکت پتروناس بخش عمده موفقیتهای خود در صنعت نفت و گاز جهان را مرهون توانایی در برقراری تعادل میان یک نهاد دولتی و از سوی دیگر یک سازمان تجاری تمام عیار میداند. پتروناس به عنوان یک نهاد دولتی مسئولیت نظارت مؤثر بر منابع نفت و گاز مالزی و همچنین افزایش ارزش داراییهای ملی و توسعه پایدار صنعت نفت این کشور را بر عهده دارد و از سوی دیگر به عنوان یک شرکت تجاری باید با فعالان عرصه صنعت نفت در بازارهای جهانی رقابت کند و سود قابل قبولی را به سرمایهگذاران بازگرداند.
عملیات
گروه شرکتهای پتروناس طیف گستردهای از فعالیتهای نفتی از جمله اکتشاف و استخراج نفت و گاز در بخش بالادستی تا فعالیتهای پاییندستی مانند پالایش، بازاریابی و توزیع فراوردههای نفتی، معامله، فرآوری و مایعسازی گاز طبیعی، احداث، تعمیرات و نگهداری شبکه انتقال گاز، بازاریابی میعانات گازی، (الانجی) تولید محصولات پتروشیمی و بازاریابی، انتقال، ساخت و مهندسی پروژههای نفت و گاز، همچنین سرمایهگذاری در املاک و مستغلات را شامل میشود.
با وجود این که کمتر از ۴۰ سال از تأسیس شرکت پتروناس نمیگذرد، اما این شرکت در طول مدتی محدود توانسته به یکی از پیشتازان عرصه نفت و گاز جهان تبدیل شود. این شرکت نیمه نخست سالهای فعالیت خود را به آموزش مفاهیم صنعت نفت و گاز جهان اختصاص داد و فعالیت عمده خود را بیشتر روی صنایع بالادستی و تا حدودی پایین دستی متمرکز ساخت. پتروناس ۱۵ سال دوم را به فعالیتهای داخلی خود در صنایع پاییندستی از جمله خردهفروشی و تولید محصولات پتروشیمی اختصاص داد و به تدریج فعالیتهای بینالمللی این شرکت در ۳۵ کشور جهان توسعه یافت و چندی بعد نیز در عرصه ترابری و ارسال محمولههای نفت و گاز فعال شد؛ توسعه فعالیتهای این شرکت تا جایی پیش رفت که این شرکت به تأمین اعتبار چندین پروژه بسیار عظیم در مالزی کمک کرد.
شرکت پتروناس پس از تأسیس در سال ۱۹۷۴ فعالیتهای خود در زمینه توسعه پروژههای نفت و گاز مالزی را با تمرکز بر صنایع بالادستی آغاز کرد و در کنار آن نیم نگاهی به پروژههای پایین دستی نیز داشت و تمام این فعالیتها از طریق شرکتهای زیرمجموعه و سرمایهگذاریهای مشترک با دیگر شرکتهای نفتی بینالمللی انجام میشد. پتروناس سرانجام در سال ۱۹۷۸ میلادی شرکتی به نام کاریگالی را با هدف اکتشاف نفت و گاز تأسیس کرد، که ۱۰۰ درصد سهامش متعلق به این شرکت بود. در پی تأسیس این شرکت جدید، پتروناس به سرعت سهام شرکت آمریکایی کونوکو فیلیپس در سواحل شرقی شبه جزیره مالزی را خریداری کرد و بخش عمده فعالیتهای اکتشاف نفت و گاز در مالزی را به دست گرفت. در سال ۱۹۸۳ این شرکت نخستین پالایشگاه خود در منطقه کریت واقع در سواحل شرقی مالزی را احداث کرد. پتروناس در سال ۱۹۸۱ شرکت پتروناس داگانگان را با هدف خردهفروشی بنزین از طریق جایگاههای عرضه سوخت خود تأسیس کرد و شمار جایگاههای عرضه سوخت این شرکت در سال ۱۹۸۴ به ۴۵ رسید.
این شرکت مالزیایی نخستین محموله الانجی خود را در سال ۱۹۸۳ میلادی به ژاپن صادر کرد. در دهه ۱۹۸۰ میلادی فروش نفت و گاز و فراوردههای نفتی بخش عمده درآمدهای ارزی مالزی را شامل میشد، بهطوریکه در سال ۱۹۸۳ این کشور ۲۸٪ درصد از مجموع درآمدهای خود را از محل فروش نفت، گاز و فراوردههای نفتی تأمین میکرد. در دهه نخست فعالیتهای شرکت پتروناس، تولید نفت و گاز در مالزی بهطور قابل توجهی با افزایش همراه شد، بهطوریکه در سال ۱۹۸۴ برداشت این شرکت از ۲۳ میدان نفتی، روزانه به ۴۴۰ هزار بشکه رسید، در حالی که این رقم در سال ۱۹۶۸ تنها چهار هزار بشکه و در سال ۱۹۷۳، ۹۰ هزار بشکه در روز بود و در همین مدت، دو میدان گازی، با تولید روزانه ۵۰۰ میلیون فوت مکعب در مالزی وجود داشت. توسعه فعالیتهای شرکت پتروناس با ساخت دو پالایشگاه با مجموع ظرفیت پالایش روزانه ۲۴۰ هزار بشکه نفت خام و افزایش صادرات الانجی ادامه یافت بهطوریکه مالزی هماکنون به یکی از صادر کنندگان عمده الانجی در جهان تبدیل شدهاست.
در طول این سالها پتروناس با فعالیت در پروژههای داخلی نفت و گاز مالزی موفق به کسب تجاربی ارزنده در عرصه نفت و گاز شدهاست، بهطوریکه پیشرفتهای فنی و عملیاتی این شرکت سبب شده بسیاری از شرکتهای نفتی بینالمللی و کشورهای نفت خیز همکاری با این شرکت را خواستار شوند. شرکت پتروناس بخش عمده موفقیتهای خود در صنعت نفت و گاز جهان را مرهون توانایی در برقراری تعادل میان یک نهاد دولتی و از سوی دیگر یک سازمان تجاری تمام عیار میداند. پتروناس به عنوان یک نهاد دولتی مسئولیت نظارت مؤثر بر منابع نفت و گاز مالزی و همچنین افزایش ارزش داراییهای ملی و توسعه پایدار صنعت نفت این کشور را بر عهده دارد و از سوی دیگر به عنوان یک شرکت تجاری باید با فعالان عرصه صنعت نفت در بازارهای جهانی رقابت کند و سود قابل قبولی را به سرمایهگذاران بازگرداند.
بخش بالادستی
اکتشاف و استخراج
پتروناس به عنوان متولی منابع نفت و گاز مالزی سالهای نخست فعالیت خود را به مدیریت شرکتهای پیمانکار قراردادهای مشارکت در تولید که پروژههای اکتشافی در آسیای شرقی را بر عهده داشتند، اختصاص داد، اما این شرکت پس از مدتی به نیاز خود برای نقش آفرینی بیشتر در منابع هیدروکربنی پی برد. امروزه این شرکت مالزیایی از طریق شرکت زیرمجموعه اکتشاف و برداشت پتروناس کاریگالی، به موفقیتها و رکوردهای قابل توجهی در توسعه میدانهای نفت و گاز دست یافتهاست.
شرکت پتروناس کاریگالی با کار در کنار شرکتهای نفتی چندملیتی از طریق قراردادهای مشارکت در تولید به اکتشاف، توسعه و تولید میدانهای نفت و گاز در مالزی مشغول بودهاست، همچنین این شرکت فعالیتهای اکتشافی خود در خارج از کشور را با اکتشاف در مناطق جدید توسعه داده است.
واحد مدیریت نفت و گاز شرکت پتروناس، نظارت بر بخشهای مختلف صنعت نفت و گاز مالزی را بر عهده دارد، همچنین بهرهبرداری بهینه از ذخایر هیدروکربنی و توسعه منابع به منظور جذب سرمایهها و حفاظت از منافع ملی از وظایف این واحد بهشمار میرود. توسعه اکتشاف و برداشت در پروژههای فراساحلی آبهای عمیق و گسترش فعالیتهای شرکت پتروناس در بخشهای فلات قاره مالزی از چشماندازهای شرکت پتروناس بهشمار میآید، همچنین این شرکت برای رقابت با فعالان عرصه جهانی اکتشاف و تولید برای به حداکثر رساندن فرصتها و افزایش قابلیتهای خود به توسعه فناوریهای جدید ادامه میدهد.
پتروناس هر ساله با جذب متخصصان صنایع نفت و گاز از سراسر جهان، فعالیتهای بخش بالادستی خود را افزایش داده، که به تجهیز تیمهای عملیاتی این شرکت انجامیده است. این شرکت از طریق قراردادهای مشارکت در سود، سرمایهگذاری در پروژههای اکتشافی، توسعه میدانهای نفت و گاز و تولید را افزایش میدهد. این شرکت برای بهینهسازی پروژههای اکتشاف و برداشت و مدیریت فعالیتها در این حوزه، همواره فعال بودهاست.
شرکت پتروناس در پروژههای اکتشاف و برداشت بیش از ۲۲ کشور جهان در آسیای جنوب شرقی، خاورمیانه، آسیای میانه، آمریکای لاتین و آفریقا فعالیت میکند، که حدود یک چهارم مجموع ذخایر نفت و گاز این شرکت را شامل میشوند.
نفت خام
شرکت پتروناس با انجام عملیاتی از جمله پالایش، بازاریابی، تجارت و خردهفروشی نفت خام به دست آمده پس از طی مراحل اکتشاف و برداشت، ارزش میبخشد. نفت خام پس از بازاریابی در بازارهای جهانی، به فروش میرسد و همچنین بخشی از نفت خام برای تولید فراوردههای نفتی، به منظور مصرف در داخل مالزی و بازارهای صادرات، روانه پالایشگاههای این شرکت میشود.
شرکت پتروناس اداره چهار پالایشگاه نفت با مجموع ظرفیت تولید روزانه ۴۴۸ هزار بشکه نفت خام در مالزی را بر عهده دارد و سهام این پالایشگاهها متعلق به این شرکت مالزیایی است. فراوردههای نفتی تولید شده در این سه پالایشگاه از طریق شبکههای جایگاههای عرضه سوخت این شرکت در کشورهای مختلف، از جمله اندونزی، آفریقای جنوبی، سودان و تایلند بازاریابی و فروخته میشود. شرکت پتروناس علاوه بر اداره سه پالایشگاه در مالزی، مالکیت پالایشگاه دوربان در آفریقای جنوبی را نیز در اختیار دارد.
گاز طبیعی
گاز طبیعی به عنوان یکی از منابع انرژی پاک و بهینه برای رشد صنایع، حوزهای است که شرکت پتروناس بخش عمدهای از فعالیت خود را روی آن متمرکز کردهاست. این شرکت ظرف سالهای گذشته قابلیتهای خود در پروژههای گازی را توسعه داده است و هماکنون به یکی از شریکان قابل اعتماد برای شرکتهای بینالمللی فعال در این عرصه و همچنین عرضهکننده مطمئن گاز به بازارهای اروپا و جهان بهشمار میآید.
فعالیتهای گازی شرکت پتروناس شامل مراحل اکتشاف، تولید گاز طبیعی، ارسال گاز به واحدهای فرآوری، انتقال گاز از طریق خطوط لوله، صدور الانجی، انجام عملیات دریافت الانجی از کشتیهای حمل این ماده و نگهداری در تانکرهای ذخیرهسازی با دمای پایین و تبدیل دوباره به گاز طبیعی و عرضه گاز برای تأمین خوراک نیروگاههای انتقال برق و شبکههای آبرسانی است.
سایت تولید الانجی پتروناس در شهر بینتولا منطقه ساراواک، مالزی با ظرفیت تولید سالانه ۲۳ میلیون تن الانجی، یکی از بزرگترین کارخانههای تولید این محصول در جهان بهشمار میرود. همچنین این شرکت در پروژههای تولید الانجی کشورهایی چون مصر و استرالیا، همچنین در پایانههای الانجی مستقر در کشورهای ولز و انگلستان نیز دارای سهام میباشد.
شرکت پتروناس سهم عمدهای از ظرفیت تولید الانجی جهان را بر عهده دارد و از سال ۱۹۹۳ بیش از ۶ هزار محموله الانجی به بازارهای جهانی صادر کردهاست. شرکت پتروناس در بیش از ۱۰ هزار کیلومتر از خطوط لوله گازی جهان از جمله آرژانتین، استرالیا، تایلند و اندونزی سهام دارد، این شرکت یکی از مروجین استفاده از سوخت گاز برای حفاظت از محیط زیست بهشمار میرود و اداره تنها شبکه عرضه سوخت گاز طبیعی برای وسایل نقلیه در مالزی را برعهده دارد.
شرکت پتروناس با دریافت سهام شرکت انگلیسی استار انرژی، پا به عرصه ذخیرهسازی گاز طبیعی گذاشت. این شرکت در نظر دارد نخستین نسل جدید تأسیسات ذخیرهسازی گاز طبیعی در هامبلای گراو راهاندازی کند، که این تأسیسات پاسخگوی نیازهای ذخیرهسازی گاز بریتانیا، در آینده خواهد بود. شرکت پتروناس علاوه بر خرید سهام انرژی استار در انگلیس، بخشی از سهام تأسیسات ذخیرهسازی در کشورهای دانمارک، ایتالیا و هلند را نیز خریداری کردهاست و از این طریق میتواند در صدور الانجی به بازارهای اروپایی نقش عمدهای ایفا کند.
شرکت پتروناس همچنین قابلیت طراحی، ساخت، راهاندازی و نگهداری واحدهای فرآوری گاز طبیعی و انتقال آن از طریق خطوط لوله، مطابق با استانداردهای جهانی را دارد. این شرکت هماکنون برای تأمین امنیت انرژی کشورهای حوزه آسهآن در حال توسعه پروژه خط لوله گازی ترانس-آسهآن است.
کشتیرانی و لجستیک
فعالیتهای لجستیکی و کشتیرانی شرکت پتروناس از طریق شرکت کشتیرانی میسک برحد، صورت میگیرد. شرکت میسک بزرگترین شرکت ترابری دریایی بینالمللی در مالزی و از لحاظ سرمایه در بازارهای جهانی هماکنون سومین شرکت بزرگ کشتیرانی جهان بهشمار میآید. مالکیت کشتیها، مدیریت و اپراتوری کشتیها، انجام فعالیت مرتبط با کشتیرانی، مالکیت و اداره تأسیسات فراساحلی شناور روی آب، انجام تعمیرات دریایی، مهندسی و ساخت سازههای دریایی، از فعالیتهای شرکت پتروناس در بخش لجستیک و حملونقل دریایی بهشمار میرود. شرکت میسک برحد علاوه بر فعالیتهای دریایی و کشتیرانی وظیفه انتقال نفت، گاز، الانجی و فراوردههای نفتی شرکت پتروناس را بر عهده دارد.
بخش پاییندستی
پتروشیمی
بخش پاییندستی پتروناس، برای اولین بار در سال ۱۹۷۶ راهاندازی شد. اولین پروژه بخش پاییندستی پتروناس، ساخت یک کارخانه تولید اوره بود. این کارخانه، توسط یکی از شرکتهای تابعه پتروناس، بنام شرکت آسهآن، مدیریت میشود. دفتر مرکزی شرکت آسهآن، در ساراواک مستقر است. آسهآن درحالحاضر، صادرکننده آمونیاک و اوره به تمامی نقاط جهان میباشد.[4]
امروزه پتروناس دارای ۲۰ کارخانه پتروشیمی و شبکه یکپارچه توزیع شامل خطوط راهآهن و بنادر کشتیرانی و لجستیک مخصوص در مالزی میباشد، که توسط دو شرکت تابعه کریت آیپیسی و گیبینگ آیپیسی مدیریت میشوند.[5] سرمایهگذاری شرکت پتروناس در صنایع پتروشیمی به ارزش منابع گازی مالزی کمک میکند. این شرکت برای دستیابی به دانش فنی و تخصص پتروشیمی هماکنون از تجارب چندین شرکت چندملیتی بهره میگیرد و با آنها همکاری دارد. شرکت پتروناس با استفاده از مواد خام کافی از طریق خط لوله پی.جی.یو و ایجاد دو مجتمع پتروشیمی در حال تبدیل شدن به یکی از مراکز جهانی عرضه محصولات پتروشیمی در منطقه است.
پالایش نفت
بخش پالایش نفت پتروناس یکی از قسمتهای سودآور این شرکت بهشمار میآید، که در زمینه پالایش، بازاریابی، تجارت و خردهفروشی فراوردههای نفتی فعال میباشد. شرکت پتروناس هماکنون (۲۰۱۴) دارای ۴ پالایشگاه نفت با ظرفیت پالایش بالغ بر ۴۴۸٫۰۰۰ بشکه در روز میباشد.[6]
جایگاههای پمپ بنزین
در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۷ شرکت پتروناس مالک ۸۰۰ جایگاه پمپ بنزین در مالزی بود، که توسط شرکت پتروناس داگانگان مدیریت میشود. در سال ۲۰۰۸ تعداد پمپ بنزینهای این شرکت، بیش از ۸۷۰ ایستگاه اعلام شد. حوزه دیگر فعالیت پتروناس، احداث، راهاندازی و مدیریت جایگاههای سوخت و پمپ بنزینهای این شرکت است. پتروناس مالک شبکه گستردهای از جایگاههای پمپ بنزین است، که با برند پتروناس در کشورهای اندونزی، مالزی، آفریقای جنوبی، تایلند و سودان گسترده میباشد.
نیروی انسانی
کارکنان پتروناس نبض فعالیت و عملیات شرکت پتروناس هستند. پتروناس در صدد است تا تضمین کند که همراهی و کار کردن آنها با پتروناس، هم برای خودشان و هم برای خانوادهشان سودمند است. گذشته از منافع عادی و معمولی کارکنان که در شرکت برای آنها فراهم است، افرادی که به پتروناس ملحق میشوند از مزایای زیر بهرهمند میشوند:
- امکان بهبود و ارتقای مهارت و دانش از طریق برنامههای آموزشی و رشد و توسعه که در شرکت مقرر شدهاست.
- چشماندازی از پشرفت شغلی بلندمدت در شرکت با طرحهای شغلی و جانشینی تعریف شده.
- حمایت و حفاظت از ایمنی و بهداشت از طریق فرایندها و رویههای دقیق که برای تضمین محیط ایمن و بهداشتی در محل کار تعبیه شدهاست.
در پتروناس همیشه کارکنان برای رسیدن به بالاترین حد از نیرو و توانایی بالقوهشان تشویق میشوند، موفقیت هر یک از کارکنان جشن گرفته میشود. مزایا و خدمات رفاهی شرکت پتروناس برای کارکنان شامل بستههای استاندارد مزایا است که در آن تمامی نیازهای افراد شناسایی شده و در جهت رفع آنها به بهترین شیوه عمل کند. مزایای رفاهی بیمه و بستههای کامل سلامتی کارکنان، تهیه مسکن و حملونقل، بستههای کمک آموزشی و تفریحات را شامل میشود. برخی از این موارد عبارتند از:
- بیمه عمر
- تأمین مسکن مناسب مجردی یا خانوادگی در منازل سازمانی شرکت
- وعدههای غذایی کامل برای کارکنان و خانواده
- دسترسی به بهترین امکانات تفریحی و اجتماعی در بریتانیا
- مراقبتهای پزشکی رایگان در بریتانیا برای کارکنان و خانواده آنها، طی دوره قرارداد
- امنیت کامل در محل کار
- حملونقل محلی کارکنان و خانوادههای آنها
- مزایای کمک آموزشی مناسب
- دسترسی تمام وقت کارکنان به خدماتی چون اینترنت
- فضای اداری کافی و اختصاصی اتاق اداره در یک محیط دوستانه و راحت برای هر یک از کارکنان.
حمایتهای مالی
بیامدبلیو زاوبر
پتروناس یکی از حامیان اصلی تیم فرمول یک بیامدبلیو زاوبر بوده و وظیفه تأمین روغن موتور و سوخت اتومبیلهای این تیم را، بعهده دارد. این کمپانی، همچنین مالک ۴۰٪ از سهام "شرکت مهندسی زاوبر پتروناس" میباشد. این شرکت، سازنده شاسی اتومبیلهای شرکت فراری بوده و نیز موتورهای استفاده شده توسط تیم زاوبر را طراحی مینمود، تا زمانیکه شرکت آلمانی بیامدبلیو، سهام آن را خریداری کرد.
مرسدس بنز
پتروناس حامی اصلی مسابقات جایزه بزرگ مالزی و جایزه بزرگ چین است. شرکت پتروناس همچنین، شریک حقبیمه تیمهای زاوبر پتروناس (۱۹۹۵-۲۰۰۵) و "بیامدبلیو زاوبر اف۱"، (۲۰۰۶-۲۰۰۹) بود. کمپانی پتروناس، تا قبل از سال ۲۰۰۹ که بیامدبلیو، کلیه سهام "بیامدبلیو زاوبر" را خریداری نمود، اسپانسر این تیم بود و از ۲۱ دسامبر ۲۰۰۹ به بعد، به عنوان اسپانسر تیم مرسدس، در مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک، شرکت مینماید.
پتروناس تویوتا
پتروناس از سال ۲۰۰۸ اسپانسر اصلی تیم پتروناس تویوتا میباشد. این تیم اتومبیلرانی، که بنام تامز، شناخته میشود، در مسابقات اتومبیلرانی سوپر جیتی شرکت میکند و برنده مسابقات تیمی سال ۲۰۰۸ و دارنده عنوان بهترین راننده در سال ۲۰۰۹ میباشد. پتروناس تویوتا همانطور که از نامش پیداست، حاصل سرمایهگذاری شرکت نفتی پتروناس و شرکت خودروسازی تویوتا است.
آمار و رتبهها
شرکت پتروناس، در رتبهبندی فرچون ۵۰۰، در لیست بزرگترین شرکتهای جهان، در سال ۲۰۰۵، در رتبه ۹۵ قرار گرفت. سال ۲۰۰۸ در مکان ۸۰ این لیست بود، سپس در سال ۲۰۰۹ در لیست سودآورترین شرکتهای جهان، در رتبه سیزدهم قرار گرفت.
در همان سال، پتروناس به عنوان سودآورترین شرکت آسیا معرفی شد. این شرکت، ۴۵٪ درصد از بودجه کل کشور مالزی را تأمین میکند.[7] شرکت پتروناس، تا پیش از ادغام نمودن شرکتهای گوناگون در آن، فقط در زمینه تجارت نفت و گاز، در ۳۵ کشور فعالیت میکرد. سپس در سال ۲۰۰۵ با خرید تعداد زیادی از شرکتها، که در صنایع مختلف فعالیت میکردند، عملأ به یک شرکت خوشهای، یا فعال در صنایع گوناگون، تبدیل گردید.
شرکتهای تابعه
پتروناس دارای بیش از ۱۰۰ شرکت تابعه و حدود ۴۰ شرکت سرمایهگذاری مشترک است، که در هر کدام از آنها، دارای حداقل ۵۰٪ درصد سهام میباشد.[8] تاکنون سهام ۴ شرکت از زیرمجموعههای پتروناس، در بازار بورس مالزی، عرضه شدهاست.
پتروناس داگانگان
پتروناس داگانگان، یکی از شرکتهای تابعه پتروناس است، که در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۷ دارای ۸۰۰ جایگاه پمپ بنزین در مالزی بوده. در سال ۲۰۰۸ تعداد پمپ بنزینهای این شرکت، بیش از ۸۷۰ ایستگاه اعلام شدهاست.[9]
این شرکت همچنین با شرکتهای مواد غذایی، بانکها و شرکتهای حمل و نقل، تیمی را برای ارائه خدمات بهتر در جایگاههای پمپ بنزین خود، تشکیل داده است. این شرکتها عبارتند از: مک دونالد، کنتاکی فراید چیکن، دانکین دوناتس، مایبانک،[10] سیآیامبی بانک.[11]
شرکت گاز پتروناس
شرکت گاز پتروناس، به عنوان یک شرکت عملیاتی در امر ارائه خدمات انتقال و تصفیه گاز طبیعی کمپانی پتروناس، فعالیت میکند. این شرکت، سازنده طولانیترین خط لوله گاز طبیعی مالزی است، که ۲۵۵۰ کیلومتر طول دارد و از کرته در ترنگانو به جوهور بهرو در جنوب و سپس تا کانگار در شمال شبه جزیره مالزی، گسترده شدهاست. سهام شرکت گاز پتروناس در بازار بورس مالزی معامله میشود.
میسک برحد
میسک برحد، شرکت ترابری دریایی است، که در زمینه کشتیرانی، خدمات لجستیکی، مدیریت بنادر و خدمات انبارداری فعالیت مینماید. شرکت میسک برحد در سال ۱۹۶۸ تحت نام شرکت کشتیرانی بینالمللی مالزی برحد توسط دولت مالزی تأسیس شد. این شرکت در سال ۲۰۰۵ فرایند خصوصیسازی را آغاز کرد، که در پی آن نام شرکت به میسک برحد تغییر یافت و هماکنون شرکت پتروناس مالک اکثریت سهام آن میباشد و بخشی از سهام آن نیز در بازار بورس مالزی معامله میشود.
میسک برحد در حال حاضر با در اختیار داشتن ۱۲۵ کشتی نفتکش، ۳۰ کشتی کانتینری، ۱۰ شناور FPSO و ۱۶ سکوی شناور و نیمهشناور حفاری فراساحلی، بهعنوان زیرمجموعهای از شرکت پتروناس، فعالیت میکند.[12]
این شرکت دارای بزرگترین ناوگان حمل و نقل دریایی و نیز بزرگترین شبکه انتقال الانجی در آسیای جنوب شرقی میباشد.[13]
کیالسیسی پراپرتی
کیالسیسی پراپرتی، در زمینه مدیریت پروژه و توسعه شهر کوالالامپور فعالیت میکند. این شرکت، تابهحال، پروژههای فراوانی را انجام دادهاست. از این پروژهها میتوان، به برجهای دوقلوی پتروناس، برج منارا اکسونموبیل و پارک کیالسیسی اشاره کرد.
پتروناس کمیکال
پتروناس کمیکال شرکت صنایع شیمیایی، آخرین شرکت ثبت شده، توسط کمپانی پتروناس میباشد. این شرکت، در تاریخ ۲۶ نوامبر ۲۰۱۰ و با سرمایهای معادل ۴٫۴۰ میلیارد دلار، راهاندازی شد. این شرکت همچنین، یکی از بزرگترین شرکتهای جنوب شرقی آسیا است.[14]
شرکت شیمیایی پتروناس، بزرگترین تولیدکننده و فروشنده محصولات پتروشیمی در جنوب شرق آسیا است. محصولات آن، عبارتند از: الفین، پلیمر، کود، متانول و سایر مواد شیمیایی اولیه و محصولات مشتق شده.[15]
پتروناس کاریگالی
پتروناس تا سال ۱۹۷۸ نقش مستقیمی در تولید نفت، در کشور مالزی نداشت و این کار، عملأ توسط شرکای خارجی آن و تحت نظارت شرکت پتروناس، انجام میشد. در سال ۱۹۷۸ دولت مالزی، اقدام به تأسیس یک شرکت تابعه از پتروناس، بنام پتروناس کاریگالی نمود. هدف از تشکیل این شرکت، اکتشاف و تولید نفت خام، بود. اولین فعالیت تولیدی این شرکت، در خارج از مالزی انجام شد.
برجهای دوقلوی پتروناس
برجهای دوقلوی پتروناس، نهمین آسمانخراش جهان هستند، که در شهر کوالالامپور قرار گرفتهاند. برجهای دوقلو ۴۵۲ متر ارتفاع دارند. تعداد طبقات هر برج ۸۸ طبقه است و جمعاً ۷۸ آسانسور در این دو ساختمان فعال هستند. این دو برج از بخش زیرین، به هم وصل هستند، همچنین پلی طبقات ۴۱ و ۴۲ این دو برج را به هم متصل میکند.
پروژه برجهای پتروناس از ۱ مارس ۱۹۹۳ شروع شد. طراحی برجهای دوقلوی پتروناس توسط سزار پلی انجام گردید. کار ساخت برجها در ۱ آوریل ۱۹۹۴ به وسیلهٔ دو کنسرسیوم مجزا بهطور رسمی آغاز شد، که برج ۱ توسط کنسرسیوم ژاپنی به رهبری میتسوبیشی کورپوریشن و برج ۲ توسط کنسرسیوم کرهای، به رهبری سامسونگ سی اند تی انجام گردید و فاز نخست آن در مارس ۱۹۹۶ تکمیل شد. قسمت اداری برجها، نخستین بخش از این سازه بود، که به بهرهبرداری رسید. در مجموع پروژه ساخت برجهای پتروناس ۳ سال بطول انجامید.
دولت مالزی ساخت این برجها را به عنوان نماد پیشرفت اقتصادی این کشور در دستور کار شرکت پتروناس به عنوان مالک و سرمایهگذار، قرار داد. امروزه برجهای دوقلو پتروناس به یکی از نمادهای اصلی کوالالامپور و مالزی تبدیل شدهاست. دفتر مرکزی شرکت پتروناس در برج شماره یک مستقر میباشد. هر دو برج پتروناس دارای بخش اداری میباشند، که برج یک کاملأ در اشغال شرکتهای تابعه و زیرمجموعه پتروناس بوده و بخش اداری برج شماره دو، به شرکتهای دیگر اجاره شدهاست. در برج شماره دو، دفاتر اداری شرکتهایی چون: هواوی، آریوا، بلومبرگ ال.پی.، آیبیام، بوئینگ، مایکروسافت، اچسیال، خدمات مشاوره تاتا و رویترز قرار دارند.
دانشگاه تکنولوژی پتروناس
دانشگاه تکنولوژی پتروناس، در سال ۱۹۹۷ تأسیس شد. این دانشگاه ابتدا مؤسسه تکنولوژی پتروناس نامیده میشد و یکی از شعب فرعی شرکت پتروناس بهشمار میرفت. اما در سال ۱۹۹۵ بهعنوان دانشگاه شناخته شد.[16] موقعیت دانشگاه تکنولوژی پتروناس در مکانی است که اکنون تبدیل به منطقهای صنعتی شده و دارای بخشهایی چون پارک تکنولوژی و صنعتی، پارک داروسازی، پارک آموزشی و پارک علوم و پژوهش است. این محل در منطقهای در نزدیکی شهر سری اسکندر قرار دارد.[17]
دانشگاه تکنولوژی پتروناس در زمینههای مهندسی، علوم و تکنولوژی فعالیت مینماید. در حال حاضر دانشگاه تکنولوژی پتروناس دارای پنج رشته مهندسی در مقطع کارشناسی و ۳ رشته در مقطع کارشناسی ارشد است.
جستارهای وابسته
پانویس
- http://money.cnn.com/magazines/fortune/global500/2008/performers/companies/profits
- http://money.cnn.com/magazines/fortune/global500/2008/snapshots/6418.html
- http://money.cnn.com/magazines/fortune/global500/2009/full_list
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۴.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۴.
- http://www.thedailystar.net/newDesign/news-details.php?nid=240660
- http://www.ft.com/cms/s/471ae1b8-d001-11db-94cb-000b5df10621.html
- http://biz.thestar.com.my/news/story.asp?file=/2007/7/11/business/18267775&sec=business
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱ فوریه ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۲ اوت ۲۰۰۹. دریافتشده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۴.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۲.
- http://www.sharifinvestment.com/Default.aspx?tabid=1340
- http://www.sharifinvestment.com/Default.aspx?tabid=1339
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Petronas». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲ نوامبر ۲۰۱۲.