مؤمن الطاق

مؤمن طاق با نام محمّدبن علی بن نعمان بی أبی طریفة بجلی کوفی، و کنیه ابو جعفر احول، محدث، متکلم، فقیه و شاعر شیعه است که از اصحاب زین‌العابدین و محمد باقر و از جمله برجسته‌ترین شاگردان جعفر صادق به‌شمار می‌رود. مؤمن الطاق یکی از پیروان باقر است که در دفاع از امامت باقر در برابر زید تلاش زیادی کرده‌است. ابوجعفر بعدها از یاران صادق شد. او که در علم کلام تبحر داشت، به دادن پاسخ‌های تند و هیجان انگیز به مخالفانش مشهور بود. گفته می‌شود در دفاع از امامت با ابوحنیفه هم مناظره داشته‌است. به نوشته رجال کشی و رجال نجاشی، ابوجعفر صاحب تألیف بوده‌است که از آن جمله به «کتاب الامامه» و «کتاب الرد علی المعتزله فی امامه المفضول» می‌توان اشاره کرد.[1]

پیشه او صرافی و در بازارکوفه در محلّی موسوم به طاق المحامل کار می‌کرد و انتساب وی نیز به همان‌جا بوده‌است از این رو، به «مؤمن طاق»، «صاحب طاق» و «طاقی» شناخته می‌شد؛ ولی مخالفان آن قدر از ناحیه بحث‌ها و استدلال‌های او، ورشکسته شده بودند که او را شیطان طاق می‌خواندند.