سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی
کتاب سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی (با عنوان فرعی: مجموعهٔ نوشته‌های کهن در بارهٔ فردوسی و شاهنامه و نقد آنها)، تألیف دکتر محمدامین ریاحی، مجموعه‌ای است که در آن «گفته‌ها و نوشته‌ها در بارهٔ فردوسی را از نوشته‌های مورخان و تذکره‌نویسان و مقدمه‌های کهن دست‌نویس‌های شاهنامه و ستایش‌هایی که شاعران و دیگر بزرگان از او کرده‌اند، از سال‌های نزدیک به عصر او تا اواخر قرن پیش یعنی تا آغاز تحقیقات جدید»[1] فراهم آمده‌است. هر بخش دارای مقدمهٔ انتقادی است. کتاب دارای پیشگفتاری با عنوان «رنج و روزگار فردوسی» است.
 | |
| نویسنده(ها) | محمدامین ریاحی |
|---|---|
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
| موضوع(ها) | مجموعه‌نوشته‌های کهن دربارهٔ فردوسی و شاهنامه و نقد آنها |
| گونه(های) ادبی | تألیف و پژوهش |
| ناشر | انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی |
تاریخ نشر | ۱۳۷۲ |
| گونه رسانه | کتاب |
| شمار صفحات | ۴۱۶ |
| شابک | شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۲۶-۲۰۱-۲ |
سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی نخستین بار در سال ۱۳۷۲ مؤسسهٔ مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه) در تهران به چاپ رسیده‌است. چاپ چهارم کتاب در سال ۱۳۹۵ توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.
فهرست بخش‌های کتاب
- فردوسی از زبان خودش (شاهنامه)
- شاهنامهٔ منثور چگونه فراهم آمد؟ (مقدمهٔ شاهنامهٔ ابومنصوری)
- شاهنامه و معاصران فردوسی (فرخی، عنصری)
- کین سیاوش (تاریخ بخارا)
- فردوسی و محمود (تاریخ سیستان)
- کهن‌ترین افسانه‌ها (مقدمهٔ اول شاهنامه)
- نخستین مقلد و ستایشگر فردوسی (اسدی طوسی)
- نظم فردوسی به کار آید… (ازرقی)
- من عجب دارم ز فردوسی… (معزی)
- اختیارات شاهنامه (مسعود سعد)
- کهن‌ترین اشاره به هجونامه (عثمان مختاری)
- شاهنامه، مأخذ کتاب‌های تاریخ (مجمل‌التواریخ)
- سنایی و فردوسی (حدیقهٔ سنایی)
- فردوسی، یکی از حکمای امت (شیخ جام)
- ادیب صابر و فردوسی (ادیب صابر)
- پشیمانی محمود و مرگ فردوسی (چهار مقاله)
- تفاخر به فردوسی (النقض)
- فردوسی حکیم (عجایب‌المخلوقات)
- خداوند شاعران (انوری)
- فردوس حکمت (سوزنی)
- اختیارات شاهنامه (علی بن احمد)
- شمع جمع هوشمندان (خاقانی)
- سخن فردوسی (ظهیر فاریابی)
- شاهنامه، شاهِ نامه‌ها (راحه‌الصدور)
- آغاز آرایش متون به شعر شاهنامه (فرائدالسلوک)
- غزالی و فردوسی (مرزبان‌نامه)
- تاریخ طبرستان (ابن اسفندیار)
- فردوسی و نظامی (شرفنامه، اقبالنامه، خسرو و شیرین)
- فردوسی و عطار (مثنوی‌های عطار)
- مقدمهٔ هشتصدسالهٔ شاهنامه (دستنویس ۶۱۴ فلورانس)
- قدیم‌ترین تذکرهٔ فارسی (لباب‌الالباب)
- چنین شعری در زبان عرب پیدا نمی‌شود (ابن اثیر)
- شاهنامه و مجدالدولهٔ دیلمی (ابن اثیر)
- درود بر تربت فردوسی (سعدی)
- شاهنامه‌خوانی در میدان جنگ (جهانگشای جوینی)
- شهنامه و فردوسی (امامی هروی)
- قدرشناسی بهرامشاه از فردوسی (ابن بی‌بی)
- رهیافت افسانه‌ها در متون (آثارالبلاد قزوینی)
- تضمین دو بیت منسوب به فردوسی (شمس طبسی و …)
- نخستین شاهنامه‌پژوه ایرانی (حمدالله مستوفی)
- حمله به فردوسی و دفاع از محمد (شبانکاره‌ای)
- مقدمهٔ سوم شاهنامه (از قرن هشتم)
- فردوسی، شاعر بهشتی (اوحدی)
- سکّهٔ سخن فردوسی (ابن یمین)
- تضمین شاهانه (شاه شجاع مظفری)
- چرا و چگونه یوسف و زلیخا به نام فردوسی بسته شد؟
- نقد مقدمهٔ بایسنقری
- متن مقدمهٔ بایسنقری (از شاهنامهٔ بایسنقری)
- فردوسی در مجمل فصیحی (فصیحی هروی)
- فردوسی و همشهری ریاضی‌دان او (ابن ماجد)
- جعلیات تذکره‌نویس معروف (دولتشاه سمرقندی)
- فردوسی و جامی (بهارستان)
- جواب فردوسی به شیخ کرّگانی (مجالس‌النفائس)
- نوادهٔ فردوسی و نظام‌الملک (بدایع‌الوقایع)
- جواب هاتفی به فردوسی (تحفهٔ سامی)
- از یک تذکرهٔ معروف (هفت اقلیم)
- نخستین نقد و تحقیق در احوال فردوسی (مجالس‌المؤمنین)
- عبارت‌پردازی یک تذکره‌نویس (عرفات‌العاشقین)
- تازی‌پرستی و فردوسی‌ستیزی (آشوب هندی)
- افسانه‌پردازی آذر(آتشکده آذر)
- صبای کاشانی و فردوسی (حدیقه‌الشعرا)
- شاهنامه‌خوانی در ممسنی (فتاح گرمرودی)
- آخرین نوشته (مجمع‌الفصحا)
منابع
- محمدامین ریاحی (۱۳۸۸)، سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ص. ص ۲ مقدمه، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۴۲۶-۲۰۱-۲
پیوند به بیرون
- افسانههای زندگی فردوسی (از کتاب سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی)
- یوسف و زلیخا چگونه به نام فردوسی بسته شد ؟ (از کتاب سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی)
- فردوسی و جامی (از کتاب سرچشمه‌های فردوسی‌شناسی)
_-_Walters_W60276B_(cropped).jpg.webp)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.