روش گزینش جنسیت
روش گزینش جنسیت یا سیستم تعیین جنسی (به انگلیسی: Sex-determination system) یک سیستم بیولوژیکی است که تعیین کنندهٔ ویژگیهای جنسیتی در یک جاندار است. بیشتر موجوداتی که نوباوگان خود را با استفاده از متد تولید مثل جنسی به وجود میآورند دارای دو گونه جنسیت هستند. گاهی نیز آنگونه که در هرمافرودیدها دیده هیشود به جای تک جنسیتی یا دو جنسیتی هر دو در یک پیکر وجود دارد. در گونههایی نیز به سبب بکرزا (پارتیونوژنز) بودن فقط یک جنس، عمل یک جنس ماده را در تولید مثل بدون نیاز بارور شدن انجام میدهد.
تعیین جنسیت در بسیاری از گونهها ژنتیکی است: نرها و مادهها در این گونهها دارای اللهای مختلف یا حتی ژنهای مختلف هستند که مورفولوژی جنسی آنها را مشخص میکند. در حیوانات، این اختلافات کروموزومی، بهطور کلی از راه ترکیب کروموزومهای، XY, ZW, XO, ZO، یا (haplodiploidy) همراه است. پروسهٔ تمایز جنسی معمولاً به وسیلهٔ یک ژن اصلی ("ژن جنسی")، با بسیاری از ژنهای دیگری که یکی پس از دیگری دومینووار دنبالهروی میشود، به وجود میآید.
در موارد دیگر، جنسیت یک جنین با متغیرهای محیطی (مانند دما) تعیین میشود. جزئیات برخی دیگر از سیستمهای تعیین جنسیت هنوز کاملاً درک نشدهاند؛ هرچند، آنها تجزیهوتحلیل گسترده و مطمئنی را از چگونگی بیولوژیکی روش گزینش جنسیت بهطور کامل ارائه میکنند. امید به آیندهٔ روش تجزیهوتحلیل سیستم بیولوژیک جنین شامل بررسی سیگنالهای آغازین سیستم کامل تولید مثل است؛ که میتواند در حین بارداری اندازهگیری شود تا به شکل دقیقتری تعیین شود که چگونه تعیین جنسیت جنین مرد یا زن بودن مشخص میگردد. چنین تحلیلی از سیستمهای بیولوژیکی نیز میتواند نشان دهد که آیا جنین هرم پرفورتی است که شامل تمام یا جزئی از هر دو اندام تولید مثل زن و مرد است.
جستارهای وابسته
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Sex-determination system». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۳۰ اکتبر ۲۰۱۸.