اقتصاد گرجستان
اقتصاد کشور گرجستان به دلیل برخورداری از امتیازاتی مانند موقعیت جغرافیایی و آب و هوای مناسب، دارای کشاورزی پیشرفته، معادن، بهرهبرداری از صنایع و صنعت گردشگری از ثروتمندترین جمهوریهای شوروی سابق بهشمار میآمد؛ و مردم آن از استاندارد زندگی بالایی برخوردار بودند. اما پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ میلادی، وقوع جنگهای داخلی از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۴ میلادی، اقتصاد گرجستان را به عنوان یک کشور تازه استقلال یافته با بحرانی شدید مواجه ساخت.[3]
اقتصاد گرجستان | |
---|---|
واحد پول | لاری گرجستان (GEL) 1₾=100 tetri |
سال مالی | 1 January - 31 December |
سازمانهای تجاری | سازمان تجارت جهانی، GUAM, BSEC و دیگر نهادها |
آمارها | |
تولید ناخالص داخلی | |
رشد تولید ناخالص داخلی | ▲ 2.8% (2015) 6.2% (2012) 7.0% (2011) 5.7% (2003-2011 average) |
سرانه تولید ناخالص داخلی | $9,891 (est. 2016, PPP) |
تولید ناخالص داخلی هر بخش | صنعت – ۲۴٫۶٪; تجارت – ۱۲٫۴٪; ساختوساز - ۱۱٫۳٪; ترابری & ارتباط - ۹٫۵٪; کشاورزی - ۸٫۱%; دیگر فعالیتها - ۳۴٫۱٪ (۲۰۱۵) |
تورم (CPI) | -0.6% |
جمعیت زیر خط فقر | ۱۱٫۴۹٪ (۲۰۱۳) |
شاخص جینی | ۴۰٫۰ (۲۰۱۳) |
نیروی کار | ۱٫۹۵۹ میلیون (۲۰۱۱) |
نیروی کار بر پایه شغل | کشاورزی: 52,2%; خدمات: 41.3%; صنعت: 6.5% (2011) |
بیکاری | 12.4% (2014) |
صنایع اصلی | ساخت (Manufacture of food products, beverages and tobacco products), Electricity, Gas and Water supply, Mining and Quarrying, فولاد، Electrical appliances, صنایع شیمیایی، Wood products, شراب |
رتبه آسانی انجام کسب و کار | 16th (2017) |
تجارت | |
صادرات | $3.305 billion (2012 est.) |
کالاهای صادراتی | Motor cars, Ferro-alloys, Mineral or chemical fertilizers, فندقی (میوه), Ferrous, طلا، Copper ores, Spirituous beverages, شراب of fresh grapes |
شرکای اصلی صادرات |
|
واردات | $6.628 billion (2012 est.) |
کالاهای وارداتی | petroleum oils, Motor cars, گازes, داروی شیمیایی، Wheat, Telephones, Sugar, Cigarettes, Automatic data processing machines |
شرکای اصلی واردات | ترکیه 17.2% روسیه 8.1% چین 7.6% جمهوری آذربایجان 7% جمهوری ایرلند 5.9% اوکراین 5.9% آلمان 5.6% (2015) |
سهم سرمایهگذاری خارجی | $980.6 million (2011 preliminary) |
استقراض ناخالص خارجی | $13.36 billion (31 December 2012) |
امور مالی عمومی | |
بدهیهای عمومی | 29.0% of GDP (2011) |
درآمدها | ۶٫۸۷۰ میلیارد دلار (۲۰۱۱) |
مخارج | ۷٫۰۸۱ میلیارد دلار (۲۰۱۱) |
کمکهای اقتصادی | ODA $626.0 million USD (2010) |
رتبه اعتبار | استاندارد اند پورز: BB- (Domestic) BB- (Foreign) BB (T&C Assessment) Outlook: Stable Moody's: Ba3 Outlook: Stable فیچ ریتینگز: BB- Outlook: Stable |
ذخایر خارجی | US$2.818 billion (2011) |
منبع اصلی دادهها: اطلاعاتنامهٔ جهان سازمان سیا همهٔ مقدارها -مگر موردهای ذکرشده- به دلار آمریکا است |
کشاورزی
تا قبل از سال ۱۹۹۱ میلادی گرجستان حجم وسیعی از فراوردههای غذایی و کشاورزی را صادر میکرد و یکی از عرضهکنندگان اصلی سبزیجات، میوه، چای، مشروبات الکلی و مرکبات به سایر جمهوریهای شوروی بودهاست. بعد از استقلال گرجستان، بازارهای سنتی این کشور از دست رفت و سطح کلی تولیدات نیز به دلیل مشکلات سیاسی و اقتصادی کاهش یافت.
به علت واقع شدن در منطقه جنب مداری مرطوب، در این کشور کشت مرکبات و چای رونق دارد.
در بخش زراعت این کشور، غلات، نباتات صنعتی، سیب زمینی، سبزیجات و نباتات علوفهای کشت میشود.
در سال ۲۰۰۵ میلادی، ۴۷٫۲٪ از مجموع نیروی کار کشور گرجستان در بخش کشاورزی مشغول به فعالیت بودهاست.[4] و[5]
صنعت
صنعت شاخه اصلی اقتصاد گرجستان محسوب میشود و نقش زیادی در تولید مجموعه اقتصادی این کشور دارد. صنایع گرجستان ارتباط نزدیکی با اقتصاد دیگر جمهوریهای شوروی داشت و به لحاظ تأمین مواد خام، انرژی و لوازم یدکی وابستگی زیادی به روسیه و دیگر جمهوریهای شوروی داشت و به همین دلیل در سالهای پس از استقلال، صنایع این کشور خسارات زیادی را متحمل گردید. به گونهای که تا سال ۱۹۹۴ میلادی، تقریباً یک سوم کارخانجات گرجستان دست از تولید کشیدند.
در بین محصولات صنعتی گرجستان، صنایع غذایی ۴۰٪، صنایع سبک ۲۰٫۸٪، ماشینسازی و صنایع فلزی ۱۳٫۸٪ از حجم تولید صنعتی را به خود اختصاص میدهند.
همچنین موسسات صنعتی تولید مصنوعات چوبی در این کشور فعالیت دارند. تولید ظروف شیشهای و بلوری، مصنوعات سرامیک از دیگر رشتههای فعالیت صنعتی گرجستان است.
در گرجستان، صنایع سبک گسترش زیادی داشتهاست. در تفلیس، کوتائیسی، باتومی، سوخومی و بعضی شهرهای دیگر، موسسات تولیدی کالاهای مصرفی ازقبیل پارچههای پشمی، ابریشمی و نخی، تولید لباس، کفش، تریکو و لوازم خرازی، اشتغال به کار دارند. از موسسات صنایع غذایی، میتوان از کارخانههای چای خشک کنی، شراب سازی، تولید کنسرو و کمپوت، تولید عطر و ادکلن، توتون، شیرینی، گوشت، شیر و تعدادی دیگر نام برد.[6] و[7]
معادن
گرجستان دارای معادن متعددی است که مهمترین آنها عبارتاند از: زغال سنگ، منگنز، خاک نسوز، فلزات آهنی باریت، عقیق، مرمر، سنگ آهن، آرسنیک، مولیبدان، تنگستن و جیوه. علیرغم وجود معادن قابل توجه در گرجستان، به دلایل مختلف از جمله: ضعف تکنولوژی و منابع مالی، شناسایی کامل این معادن و بهرهبرداری از آنها در زمان اتحاد جمهوریهای شوروی سابق امکانپذیر نبود.
بزرگترین معدن منگنز جهان در گرجستان قرار دارد. وسعت این معدن که در نزدیکی شهر «چیاتورا» نزدیک بندر پوتی واقع شده، ۱۴۰ کیلومتر مربع است و ذخایر منگنز آن ۲۵۰ میلیون تن برآورد شدهاست.
گرجستان در سال ۲۰۰۲ میلادی، ۶ هزار تن زغال سنگ، ۱۲ هزار تن مس، ۳۴۵ هزار تن سیمان، ۲۰۰۰ تن طلا تولید کردهاست.[8][9] و[10]
گردشگری
گردشگری یکی از بخشهای مهم خدمات کشور گرجستان میباشد که نقش مهمی دراقتصاد این کشور دارد. این بخش مهم در طی دوره قبل از استقلال، از رونق مناسبی برخوردار بود.
در سال ۲۰۰۳ میلادی، تعداد گردشگران وارد شده به کشور گرجستان ۳۶۸٬۳۱۲ نفر گزارش شدهاست. درآمد حاصله از این بخش در سال ۲۰۰۵ میلادی، ۲۴۲ میلیون دلار بودهاست.[11][12] و[13]
گرجستان از آندست مقاصدی است که برنامهٔ ویژهای، برای جذب گردشگران ایرانی تدارک دیدهاست.[14]
خدمات
اقتصاد گرجستان تا اندازه زیادی به بخش خدمات وابستهاست و نقش این بخش در ساختار اقتصادی کشور گرجستان به تدریج افزایش یافتهاست. یکی از مصادیق مهم این بخش توریسم میباشد که نقش مهمی در بخش خدمات به عهده دارد.[15]
منابع
- "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. Retrieved 3 November 2019.
- "World Economic Outlook Database, April 2020". IMF.org. International Monetary Fund. Retrieved 20 April 2020.
- احمدی لفورکی و میررضوی، راهنمای منطقه خزر و کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی، ۵۷۱.
- امیراحمدیان، جغرافیای گرجستان، ۶۹–۷۱.
- Bitanica Book of the year 2008
- معظمی گودرزی، گرجستان، ۱۵۶.
- امیراحمدیان، جغرافیای گرجستان، ۶۳–۶۴.
- معظمی گودرزی، گرجستان، ۱۴۴.
- فصلنامه علمی و صنعتی ایران، ش۶.
- سالنامه آماری کشور، ۷۹۳–۷۹۴
- شناخت بازار گرجستان و راههای دستیابی به آن، ۱۵۷.
- Britanica Book of the year 2008
- سالنامه آماری کشور، ۸۰۹
- http://www.khabaronline.ir/detail/161980/
- شناخت بازار گرجستان و راههای دستیابی به آن، ۱۵۲.