اقتصاد تاجیکستان
اقتصاد تاجیکستان، به دلیل توانایی‌های جغرافیایی و طبیعی خود، یکی از مناطق مهم اقتصادی در آسیای مرکزی محسوب می‌شود و از جایگاهی ویژه برخوردار است.
| اقتصاد تاجیکستان | |
|---|---|
 | |
| واحد پول | ۱ سامانی (TJS) = 100 diram |
| سال مالی | calendar year |
| سازمان‌های تجاری | صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی، کشورهای مستقل همسود، مجمع اقتصادی اوراسیا، سازمان همکاری شانگهای، سازمان تجارت جهانی |
| آمارها | |
| تولید ناخالص داخلی | ▲۸٫۵۰۸ میلیارد دلار (تخمین ۲۰۱۳)[1] |
| رشد تولید ناخالص داخلی | ▲٪۷٫۴ (۲۰۱۳) |
| سرانه تولید ناخالص داخلی | ▲$۲٬۲۰۰ (2012 est.) |
| تولید ناخالص داخلی هر بخش | کشاورزی: 23.3%, صنعت: 22.8%, خدمات: 53.9% (2012 est.) |
| تورم (CPI) | ▲5.0% (2013) |
| جمعیت زیر خط فقر | ▼39.6% (دسامبر ۲۰۱۲ est.) |
| شاخص جینی | ۳۲٫۶ (۲۰۰۶) |
| نیروی کار |  2.1 میلیون (2012) |
| نیروی کار بر پایه شغل | کشاورزی: 47.9%, صنعت: 10.9%, خدمات: 41.2% (2012 est.) |
| بی‌کاری | ▲2.5% (2012 est.) |
| صنایع اصلی | آلومینیوم, سیمان, روغن نباتی |
| رتبه آسانی انجام کسب و کار | 147th[2] |
| تجارت | |
| صادرات | ▼$1.359 میلیارد (2012 est.) |
| کالاهای صادراتی | آلومینیوم, electricity, کتان, میوه‌جات, vegetable oil, textiles |
| شرکای اصلی صادرات |  ترکیه 19.7% قزاقستان 17.6% سوئیس 13.7% ایران 8.7% افغانستان 7.5% روسیه 5.1% چین 4.9% ایتالیا 4.8% (2015)[3] |
| واردات | ▲$3.778 میلیارد (2012 est.) |
| کالاهای وارداتی | فرآورده های نفتی, اکسید آلومینیوم, machinery and equipment, مواد غذایی |
| شرکای اصلی واردات | چین 42.3% روسیه 17.9% قزاقستان 13.1% ایران 4.7% (2015)[4] |
| امور مالی عمومی | |
| بدهی‌های عمومی | ▼$2.2 billion (31 December 2012 est.) |
| درآمدها | $2.046 billion (2012 est.) |
| مخارج | $2.066 billion (2012 est.) |
| کمک‌های اقتصادی | recipient: $67 million from US (2005) |
| منبع اصلی داده‌ها: اطلاعات‌نامهٔ جهان سازمان سیا همهٔ مقدارها -مگر موردهای ذکرشده- به دلار آمریکا است | |
تاجیکستان یکی از جمهوری‌های پیشین اتحاد جماهیر شوروی است. در سال ۲۰۰۵، تولید ناخالص ملی آن نزدیک به ۲ میلیارد دلار بود و در سال ۲۰۲۰ به ۹ میلیارد دلار رسیده‌است.[5]
منابع نفت و گاز در تاجیکستان
دولت تاجیکستان حدود ۹۰ درصد از نیازهای انرژی خود را با واردات تأمین می‌کند. بیشتر ذخایر نفت و گاز این کشور در جنوب‌غرب تاجیکستان در امتداد حوزهٔ آمودریا قرار دارد.[6] به گزارش پایگاه اینترنتی روزنامهٔ وال‌استریت ژورنال، شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی)، توتال فرانسه و شرکت انگلیسی-کانادایی تزیس پترولیوم توافقنامه‌ای برای توسعهٔ میدان‌های نفت و گاز در تاجیکستان امضا کردند. بنابر اعلام شرکت تزیس پترولیوم، منطقهٔ باختر احتمال دارد ۳٫۲۲ تریلیون مترمکعب گاز و ۸٫۵ میلیارد بشکه نفت داشته باشد.[7] چندی پیش نیز یک شرکت نفتی انگلیس در بیانیه‌ای اعلام کرد، تاجیکستان ذخایر نفت و گاز بسیاری دارد که به‌طور قابل توجهی بیشتر از ذخایر باقی‌ماندهٔ منابع نفتی در دریای شمال است.[8] این میزان نفت در تاجیکستان از ذخایر کشورهای صادرکننده‌ای چون جمهوری آذربایجان با صادرات روزانه ۸۲۰ هزار بشکه، عمان ۷۰۵ هزار بشکه و نروژ ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه بیشتر است.[9] همچنین میزان منابع گازی تاجیکستان از کشورهای صادرکنندهٔ گاز مانند الجزایر، مصر و ازبکستان بیشتر است.[10]
منابع
- "Tajikistan GDP". The World Bank. Retrieved 5 August 2014.
- "Doing Business in Tajikistan 2012". World Bank. Retrieved 2011-11-21.
- "Export Partners of Tajikistan". The World Factbook. 2015. Retrieved 2016-08-04.
- "Import Partners of Tajikistan". اطلاعات‌نامه جهان. 2015. Retrieved 2016-08-04.
- CIA - The World Factbook -- Tajikistan
- توافقنامهٔ توسعهٔ ذخایر نفت و گاز تاجیکستان نهایی شد
- CNPC, Partners Sign Tajikistan Oil and Gas Deal
- مشارکت چین در اکتشاف و استخراج نفت و گاز تاجیکستان
- Country Comparison :: Crude oil - proved reserves
- Country Country Comparison :: Natural gas - proved reserves
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Economy of Tajikistan». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۶.
