یخچال نیمور
یخچال نیمور در شهرستان نیمور و در یک کیلومتری میدان سنگ قرار دارد. این بنا تنها یخچال باقیمانده در منطقه میان خمین و دلیجان است که هنوز پابرجا ماندهاست ولی امروزه کارکرد خود را از دست دادهاست.

نمای بیرونی یخچال که به شکل گنبد مخروطی است که بر اثر بارشهای جوی فرسایش یافته و در بدنهٔ آن آثار فرسایش به چشم میخورد.
این بنا با شماره ۱۹۰۲۴ در اسفند ماه سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ثبت شدهٔ ملی قرار گرفتهاست.[1]
خصوصیات این بنا
.jpg.webp)
ضخامت دیوارهای این بنا بیش از یک متر است. نمای داخلی گنبد با آجر کار شده و شکل هندسی زیبایی را به وجود آوردهاست. ارتفاع یخچال از محل مخزن تا انتهای مخروط تقریباً ۱۰ متر است. مخزن یخچال با خاک پر شدهاست.[2]
طرز کار
طرز کار این یخچال به این صورت بوده که میرابها در فصل زمستان، برای تهیه یخ آب قنات یا نهرها را به حفرهها و گودالهایی که در نزدیک بنای یخچال بوده هدایت میکردند. بعد از آمادهشدن یخ، با کمک مردم یخها را خرد میکردند و روی بستری از کاه در چالهٔ یخچال میریختند. پس از پر شدن چاهٔ یخچال، در آن را با گل میبستند و عایقکاری میکردند.
در فصل تابستان درب یخچال را باز کرده و از یخ آن استفاده میکردند. نوع ساخت یخچال و دیوارهای قطور آن، مانع از آبشدن سریع یخ میشدهاست. در فصل تابستان، یخچالدار در یخچال را میگشود و با استفاده از ابزارهایی نظیر کلنگ یا اره یخها را به صورت قطعه درآورده تا انتقال آنها به نقاط مسکونی فراهم شود.
![]() |
|
---|---|
آداب و رسوم |
آیین علمبندان | جشن آب و بیلگردانی | جیغون | قوچ گدار | مهارت سنتی تهیه و پخت باسلق | مهارت سنتی تهیه و پخت کاچی سنتی | نخلبرداری |
جاذبههای طبیعی |
پناهگاه حیات وحش موته |
غار گدار چشمه |
اماکن تاریخی |
داخل شهر: بقعۀ امامزاده صالح |
بقعۀ امامزاده محمد |
پل باقرآباد |
کوفتر خون |
قلعه جمشیدی |
قلعه نایبی |
مسجد بیتالمقدس |
مسجد جامع نیمور |
یخچال نیمور |
پانویس
- پروندهٔ ثبتی یخچال نیم ور
- نیمهور: هزاران سال آب و آتش بایگانیشده در ۳۱ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine - همشهری آنلاین
منابع
- صفحه مربوطه در سایت جامع گردشگری ایران
- ایران پدیا
- یخچال نیمور یادگاری در شهری کهن و نامآور - روزنامه ایران - سال دهم - شماره ۲۷۹۸ - تاریخ انتشار:۳۰/۲/۱۳۸۳
- Yakhchal: Ancient Refrigerators
- پرونده ثبتی یخچال نیمور در فهرست آثار ثبت شده ملی