مدرسه سپهدار

مدرسه سپهدار یکی از بناهای تاریخی باقی‌مانده از دوره قاجار است که هم‌زمان با تأسیس بازار اراک به دستور یوسف خان گرجی سپهدار اعظم و بانی شهر اراک ساخته شد.[1] مدرسه سپهدار، نخستین مدرسه بناشده در اراک (سلطان‌آباد) به حساب می‌آید.[2]

مدرسه سپهدار
ناممدرسه سپهدار
کشورایران
استانمرکزی
شهرستانشهرستان اراک
بخشمرکزی
اطلاعات اثر
نوع بنامسجد و مدرسه
کاربریمسجد
کاربری کنونیحوزه علمیه
دیرینگیساخته شده در دوره قاجار
دورهٔ ساخت اثر .قاجار
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت-
تاریخ ثبت ملی-

پیشینه

این مدرسه اولین مرکز علوم دینی در اراک است.[3] مدرسهٔ سپهداری به عنوان نخستین بنای شهری با اقتباس از سبک مدارس دوره صفویه و با کاشیکاری‌های ظریف و زیبای دوره قاجار یکی از بناهای موجود در مجموعه بازار اراک است.[4] این مدرسه به وسیله یوسف خان سپهدار (پدر داماد فتحعلی‌شاه قاجار) بنا شده و حاج‌آقا محسن عراقی در توسعه آن نقش مهمی داشته‌است.[5] در سال ۱۳۳۳ هجری قمری عبدالکریم حائری یزدی این مدرسه را به یکی از حوزه‌های علمیه بزرگ کشور تبدیل کرد.[6]

معماری

معماری داخل مدرسه از طرح چهار ایوانی پیروی می‌کند که از آن میان دو ایوان شمالی و جنوبی بلندتر و عظیم تر از دو دیگری است. در پیرامون حیاط مدرسه بیست و پنج حجره وجود دارد و هر حجره دارای یک ایوان کوچک در جلو و قسمت نشیمن در عقب می‌باشد، سردر و لچکی حجره‌ها با کاشیهای خشتی هفت رنگ تزئین یافته‌است. گنبد مدرسه یک پوش بوده و در نوع خود بزرگترین گنبد آجری در بافت قدیمی اراک محسوب می‌شود.[7] از عناصر داخلی مدرسه می‌توان به آب‌انبار و صحنی نسبتاً وسیع با حوضی سنگی در میان آن اشاره کرد.

دانش‌آموختگان سرشناس

از جمله شخصیت‌هایی که در این مدرسه به کسب معارف اسلامی پرداخته‌اند می‌توان اشاره کرد به:

نگارخانه
  • کاشیکاری حوض مسجد
  • نمای صحن داخلی مدرسه و مسجد

پانویس
  1. «آثار تاریخی شهر اراک». اتاق بازرگانی و صنایع و معادن اراک. دریافت‌شده در ۷ آبان ۱۳۹۱.
  2. داود نعیمی (۱۳۸۵)، «فصل یازدهم: مدارس علمیه دینی»، افتخارآفرینان استان مرکزی، کومه، ص. ۴۰۹، شابک ۹۶۴-۲۵۹۸-۰۹-۴
  3. نعیمی، داود (۱۳۸۰). آیات سرمد زندگانی اولاد میرعلی محمد جد اعلای سادات کرهرود. اراک: مولف. ص. ۱۳۱. شابک ۹۶۴-۳۶۰-۴۰۹-۸.
  4. «مدرسه علمیه «سپهدار» اولین پایگاه علوم دینی اراک». خبرگزاری قرآنی ایران. ۱۱ آبان ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۷ آبان ۱۳۹۱.
  5. «حوزه علمیه اراک؛ از حجره امام (ره) تا بزرگترین حوزه غرب کشور». پایگاه خبری جماران. ۲۹ فروردین ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۸ آبان ۱۳۹۱.
  6. «ماجرای تدبیر مؤسس حوزه علمیه قم در برابر رضاخان». عصر شیعه. ۱۸ مهر ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۸ آبان ۱۳۹۱.
  7. «مدرسه سپهداری اراک نگینی در مرکز شهر اراک». مرکزی دیلی. ۲۸ خرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۷ آبان ۱۳۹۱.
  8. «معرفی استان مرکزی». اداره کل فرهنگ و ارشاد استان مرکزی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۸ مهر ۱۳۹۱.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.