کتیج

شهر کتیج درغرب شهرستان فنوج و در ۴۵ کیلومتری این شهرستان، ۲۵۰ کیلومتری شهرستان ایرانشهر و ۲۰۰ کیلومتری شهرستان نیکشهر قرار دارد و از شمال به بخش جلگه چاه هاشم شهرستان دلگان و از جنوب به کوه‌های استان هرمزگان و از غرب هم به شهرستان قلعه‌گنج استان کرمان متصل است. در سال ۱۳۶۸ به عنوان مرکز دهستان معرفی شد و در تاریخ ۱۳ تیر ۱۳۹۲ به مرکز بخش ارتقاء یافت و پرجمعیت‌ترین بخش شهرستان فنوج با۴۲۰۰ نفر جمعیت درمرکز بخش و۱۳۵۰۰نفر جمعیت در کل بخش که بااحتساب روستاهای اقماری، پرتراکم‌ترین نقطه بخش نیز محسوب می‌گردد و تعداد کل روستاهای بخش کتیج ۱۳۳ روستا می‌باشد که ۷۱ روستای آن دارای سکنه می‌باشند و روستای محترم آباد بزرگترین روستای این بخش است. کتیج با بافت شهری آن که به صورت تیپ جلگه ای کوهستانی به شکل متمرکزاست، در حال حاضر توسعهٔ آن به صورت خطی درحاشیه جاده اصلی و پیرامون سایر محورهای ارتباطی درون شهر صورت می‌گیرد. کتیج در سال ۱۳۶۹ با ارتقا نیکشهر به شهرستان به عنوان مرکز دهستان شناخته شد و در ۱۳ تیر ۱۳۹۳ با شهرستان شدن فنوج به مرکز بخش ارتقا یافت.[1] در ۱۶ تیر ۱۳۹۷ با تأیید وزارت کشور، روستای کتیج به شهر ارتقا یافت.«وزیر کشور با تبدیل روستای گتیج به شهر موافقت کرد».

کتیج دارای شاعران با استعدادی بوده و میباشد شاعرانی هم چون:ملک حسین روشن رای،جناب عبدالرحیم قاضی و...غیره در کتیج میزیسته اند.

احمد نارویی یکی از شاعران جوان اهل روستای بیرمین(از توابع بخش کتیج) در سن ۲۰سالگی توانست کتاب شعر(غزل)خود را تحت عنوان آخرین بیت چاپ و منتشر کند.

کتیج به لحاظ همجواری بااستان کرمان دروازه ورود تمدن جیرفت به بلوچستان هم نامیده می‌شود که دارای قدمتی طولانی پیش از دوره اشکانیان می‌باشد لازم به ذکراست که آثار باستانی مربوط به دوره اشکانیان در اداره میراث فرهنگی نیکشهر و اداره کل میراث فرهنگی استان نگهداری می‌شود و بنا به گفته اهالی شهر قدمت مسجدجامع قدیم آن حدود۲۵۰تا۳۰۰ سال می‌باشد که حکایت از برگزاری نماز جمعه ۲۵۰ساله دارد.

از جمله محصولات کشاورزی نیز می‌توان به گونه‌های مختلف خرما، انواع مرکبات، انگور، انار و همچنین محصولات زراعی نظیر یونجه، انواع حبوبات، تنباکو و… اشاره نمود. همچنین چندگونه گیاهی منحصر به فرد نیز در شهرستان فنوج وجود دارد:

۱-آلوئه‌ورا یا صبر زرد طبی (شگلم) که دومین محصول پرفروش در جهان می‌باشد.

۲-درخت گز روغن که به معجزه عالم گیاهی معروف بوده و در ارتفاعات و بر روی صخره‌ها رشد می‌کند.

۳-بنه یاپسته کوهی

۴-پرورش گاو، گوسفند

این محوطه در قسمت جنوب کتیج واقع است که از طرف شمال به کوه‌های جنوب کتیج و از طرف غرب به رودخانه 'بورور'، از جانب شرقی به راه ارتباطی کتیج به 'گیران' محدود است. دمب‌های این محوطه تمام تخریب شدند حتی یک نمونه سالم نیز مشاهده نشده‌است، در کنار دمب‌ها قطعه‌های سفالی از نوع سفالهای قرمز رنگ ساده و منقوش چرخ ساز وجود دارد که مزین به نقوش هندسی هستند. در قسمت غربی محوطه آثاری از سفالهای دوران اسلامی دیده می‌شود که از نوع سفالهای قرمز رنگ لعاب دار با لعابهای سبز و زرد هست.[2]

محوطه باستانی کتیج مربوط به دوره اشکانیان است و در شهرستان فنوج، بخش کتیج واقع شده و این اثر در تاریخ ۰۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۴۷۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۳٬۰۱۶ نفر (۸۱۹ خانوار) بوده‌است.[3]

تصویر کتیج و نخلستان‌های کتیج در روی گوگل مپ تصویر ماهواره‌ای کتیج بر روی ویکی مپیا