هیئت دولت موقت شورای انقلاب

هیئت دولت موقت شورای انقلاب از استعفای دولت موقت بازرگان در آبان ۱۳۵۸ تا آغاز کار دولت اول در مرداد ۱۳۵۹ نقش قوه مجریه حاکم بر ایران را ایفا می‌کرد. شورای انقلاب اسلامی ایران در این مدت همزمان نقش قانونگذاری را نیز بر عهده داشت. با تشکیل هیئت دولت توسط شورای انقلاب، تعدادی از اعضای شورا با عضویت در هیئت دولت از عضویت شورا خارج شدند و افراد دیگری جایگزین آن‌ها شدند. بازرگان، صدر، معین‌فر و کتیرایی به عضویت شورا درآمدند و در عوض جلالی، موسوی و پیمان از عضویت شورا خارج شدند.[3]

هیئت دولت شورای انقلاب
هیئت دولتِ موقت
رئیس شورای انقلاب اسلامی ایران
بهشتی در کنار بنی‌صدر (۱۳۵۹)
تاریخ تشکیل۱۵ آبان ۱۳۵۸[1]
تاریخ انحلال۲۰ مرداد ۱۳۵۹
کسان و سازمان‌ها
رییس دولتسید محمد بهشتی (۱۵ آبان–۱۸ بهمن)
سید ابوالحسن بنی‌صدر (از ۱۸ بهمن ۱۳۵۸)
پیشینهٔ رییس دولت
جانشین رییس دولتعلی‌اکبر معین‌فر (به عنوان دبیر دوم)[2]
رییس کشورسید روح‌الله خمینی
شمار وزیران۱۶ وزیر + ۲ وزیر مشاور
وزیران کناررفته
(درگذشت/استعفا/برکناری)
۱
شمار همهٔ وزیران۱۷ + ۲
پیشینه
انتخابات(ها)بدون انتخابات
دوره(های) مجلسبدون مجلس
پیشنهاد و تاییدبدون رأی اعتماد
پیشیندولت موقت بازرگان
پسیندولت اول (رجایی)

هیئت دولت

مقامنامآغازتصدیپایانتصدیحزب سیاسیمنبع
دفتر نخست‌وزیری
رئیس/دبیر شورای انقلاب اسلامی[ت 1] سید محمد بهشتی۱۵ آبان ۱۳۵۸۱۸ بهمن ۱۳۵۸جمهوری اسلامی [2]
 سید ابوالحسن بنی‌صدر۱۸ بهمن ۱۳۵۸۲۰ مرداد ۱۳۵۹دفتر هماهنگی [2]
دبیر دوم شورای انقلاب اسلامی[ت 2] علی‌اکبر معین‌فر[ت 3]۱۵ آبان ۱۳۵۸۱۸ بهمن ۱۳۵۸ا. ا. مهندسین [2]
رئیس دفتر نخست‌وزیر صادق طباطبایی*آبان ۱۳۵۸۲۰ مرداد ۱۳۵۹نهضت آزادی
سخنگوی دولت حسن حبیبی[ت 3][ت 4]۱۶ آبان ۱۳۵۸۲۰ مرداد ۱۳۵۹نهضت آزادی[2]
وزیران
وزیر آموزش و پرورش محمدعلی رجایی[ت 3]۱۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹معلمان ایران
وزیر ارشاد ملی ناصر میناچی۱۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹مستقل
وزیر امور اقتصادی و دارایی سید ابوالحسن بنی‌صدر۲۶ آبان ۱۳۵۸۲۱ بهمن ۱۳۵۸مستقل
 رضا سلیمی*۲۱ بهمن ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹مستقل[4]
وزیر امور خارجه سید ابوالحسن بنی‌صدر*۲۶ آبان ۱۳۵۸۸ آذر ۱۳۵۸مستقل
 صادق قطب‌زاده۸ آذر ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹مستقل
وزیر بازرگانی رضا صدر۱۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹نهضت آزادی
وزیر بهداری و بهزیستی موسی زرگر[ت 3]۲۶ آبان ۱۳۵۸خرداد ۱۳۵۹جمهوری اسلامی
 ایرج فاضل*خرداد ۱۳۵۹۱۹ شهریور ۱۳۵۹مستقل[5]
وزیر پست، تلگراف و تلفن محمود قندی۷ آذر ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹جمهوری اسلامی
وزیر دفاع ملی مصطفی چمران[ت 3]۱۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹نهضت آزادی
وزیر راه و ترابری یوسف طاهری۱۶ آبان ۱۳۵۸دی ۱۳۵۸ا. ا. مهندسین
 موسی کلانتریدی ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹جمهوری اسلامی
وزیر صنایع و معادن محمود احمدزاده۱۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹نهضت آزادی
وزیر فرهنگ و آموزش عالی حسن حبیبی[ت 3]۱۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹نهضت آزادی
وزیر کار و امور اجتماعی محمدرضا نعمت‌زاده۲۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹جمهوری اسلامی
وزیر کشاورزی و عمران روستایی عباس شیبانی[ت 3]۲۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹جمهوری اسلامی
وزیر کشور اکبر هاشمی رفسنجانی*۲۶ آبان ۱۳۵۸۸ اسفند ۱۳۵۸جمهوری اسلامی
 محمدرضا مهدوی کنی*۸ اسفند ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹روحانیت مبارز [6]
وزارت مسکن و شهرسازی سید محسن یحیوی۲۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹جمهوری اسلامی
وزیر نفت علی‌اکبر معین‌فر[ت 3]۲۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹ا. ا. مهندسین
وزیر نیرو حسن عباسپور۲۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹جمهوری اسلامی
وزیران مشاور
وزیر مشاور داریوش فروهر۱۶ آبان ۱۳۵۸۲۶ اسفند ۱۳۵۸ملت ایران [7]
رئیس سازمان برنامه و بودجه عزت‌الله سحابی[ت 3]۱۶ آبان ۱۳۵۸۱۹ شهریور ۱۳۵۹نهضت آزادی
معاونان نخست‌وزیر
دبیرکل سازمان امور اداری و استخدامی مصطفی کتیرایی۱۵ آبان ۱۳۵۸۲۰ مرداد ۱۳۵۹ا. ا. مهندسین [8]
رئیس سازمان اوقاف حبیب‌الله عسگراولادیآبان ۱۳۵۸۲۰ مرداد ۱۳۵۹مؤتلفه
رئیس سازمان تربیت بدنی حسین شاه‌حسینی۱۵ آبان ۱۳۵۸۲۰ مرداد ۱۳۵۹جبهه ملی[9]
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تقی ابتکارآبان ۱۳۵۸۲۰ مرداد ۱۳۵۹مستقل[10]

جستارهای وابسته

توضیحات

  1. هیئت دولت فاقد نخست‌وزیر بود و رئیس شورای انقلاب اسلامی، وظایف نخست‌وزیر را انجام می‌داد.
  2. دبیر دوم، جانشین رئیس محسوب می‌شد. رئیس شورای انقلاب اسلامی در حکم دبیر اول بود.
  3. از میان اعضای هیئت دولت، هفت نفر به نام‌های چمران، حبیبی، رجایی، زرگر، سحابی، شیبانی و معین‌فر در اولین انتخابات مجلس شورای اسلامی شرکت کرده و منتخب شدند. این هفت نفر از ۷ خرداد ۱۳۵۹ به نمایندگی مجلس درآمده و تا زمان روی کار آمدن دولت نخست جمهوری اسلامی ایران، وظایف وزارت‌های آنان برعهده یکی از معاونان هر وزارتخانه بود.
  4. به علت شرکت حبیبی در انتخابات مجلس شورای اسلامی، سخنگویی دولت در دوران برگزاری انتخابات به طور موقت توسط علی‌اکبر معین‌فر صورت می‌گرفت تا حضور حبیبی در مقابل خبرنگاران، تبلیغاتی محسوب نشود.

منابع

  1. شمس‌آبادی، حسن. «نگاهی به زمینه‌های تشکیل شورای انقلاب اسلامی». موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی. دریافت‌شده در ۱۹ آبان ۱۳۹۵.
  2. بارسقیان، سرگه (بهمن ۱۳۸۶). «مجادلات دوره مصدق به شورای انقلاب کشیده شد». شهروند امروز. سال دوم (۳۶). دریافت‌شده در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۷.
  3. قاسم‌پور، داود. «شورای انقلاب اسلامی». فرهنگنامه نهادهای انقلاب اسلامی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ ژوئن ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۳ خرداد ۱۳۹۳.
  4. «کمیته پاکسازی». دنیای اقتصاد. تهران: دنیای اقتصاد تابان. سال چهاردهم (۳۷۰۰): ۳۰. ۲۱ بهمن ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲۱ دی ۱۳۹۷.
  5. «دارو ۲۰ درصد ارزان می‌شود». روزنامه اطلاعات. تهران: مؤسسه اطلاعات: ص ۱۵. ۲ شهریور ۱۳۵۹. دریافت‌شده در ۱۰ تیر ۱۳۹۷.
  6. «آیت‌الله مهدوی کنی سرپرست وزارت کشور شد». روزنامه اطلاعات. تهران: مؤسسه اطلاعات: ص ۱۲. ۸ اسفند ۱۳۵۸. دریافت‌شده در ۲۱ دی ۱۳۹۷.
  7. «فروهر استعفا کرد». روزنامه اطلاعات. تهران: مؤسسه اطلاعات: ص ۲. ۲۶ اسفند ۱۳۵۸. دریافت‌شده در ۷ خرداد ۱۳۹۸.
  8. «استعفایی که رئیس‌جمهور نپذیرفت». روزنامه اطلاعات. تهران: مؤسسه اطلاعات: ص ۱۳. ۲۵ شهریور ۱۳۵۹. دریافت‌شده در ۲۱ دی ۱۳۹۷.
  9. شوقی، مصطفی (۱۷ بهمن ۱۳۸۸). «برادر شاه از کمیته ملی المپیک ایران شکایت کرد». تابناک. دریافت‌شده در ۲۱ دی ۱۳۹۷.
  10. «هفت رئیس بعد از انقلاب در سازمان محیط زیست/ چه کسی در دولت روحانی بر صندلی ریاست می‌نشیند؟». خبرگزاری تسنیم. ۱۱ مرداد ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۱ دی ۱۳۹۷.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.