ملک سیاه کوه
ملک سیاه کوه[2] آتشفشانی خاموش با ارتفاع ۱۶۰۵ متر[3][4] (۱۶۴۲ متر از سطح دریا)[5] است که در شمال شهر زاهدان و در میان روستاهای لار پایین، قرقروک و حرمک قرار دارد. این کوه نقطهٔ مشترک مرزی دهستان حرمک استان سیستان و بلوچستان ایران، ولسوالی چهاربرجک ولایت نیمروز افغانستان و بخش چاغی ایالت بلوچستان پاکستان است که در کنار جادهٔ ۹۵، در حدود ۳۵ کیلومتری زاهدان جایگرفتهاست.[6][7] رباط قلعه در پاکستان در ۶ کیلومتری[8] و رباط جعلی[9] در افغانستان در نزدیکی این کوه قرار دارند.[10] ملک سیاه کوه مربوط میشه به قبائلی شیروزئ
مرز
دو خط مستقیم از این کوه جداکنندهٔ ایران از افغانستان و پاکستان هستند. خط شمالی، خط حکمیت گلدسمید و مکماهون به سالهای ۱۸۷۲[11] و ۱۹۰۳[12] و خط جنوبی، خط حکمیت ۱۸۹۶[13] هولدیش و قرارداد ۱۹۰۵ هستند.[14] خط مستقیم میانی بین افغانستان و پاکستان، خط ۱۸۹۳ دیورند است.[15] در سال ۱۸۹۶ هنری مکماهون انتخاب نقطهٔ مرزی سهگانه را با بنای آخرین میل مرزی به شمارهٔ ۱۸۶ بر انتهای شمالی خطالرأس ملک سیاه کوه به پایان رساند.[16] همچنین در سال ۱۳۳۶ این کوه طی قراردادی بین دولتهای ایران و پاکستان به عنوان نقطهٔ پایانی مرز مشترک به تصویب رسید.[17]
کوههای پیرامون
پیرامون این کوه بین عرضهای شمالی '۵۶ °۲۹ تا ۴۲ '۴۷ °۲۹ و طولهای شرقی '۵۷ °۶۰ تا ۳۰ '۴۹ °۶۰ کوههایی رشتهای و پیوسته با گستردگی شمالغرب به جنوبشرق قرار دارند. در پاییندست ملک سیاه، کوهی مخروطی و منفرد به نام کوه لار (کوه بتمو)[18] قرار دارد،[6] که رگههای طلا در آن کشفشدهاست.[19][20]
باورها
در نزدیکی روستای چاه دیوان آرامگاه ملک سیاه کوه قرار دارد، این «زیارتگاه فرشتهٔ تپههای سیاه» شاید یک باور جانگرایانهٔ پیش از اسلام باشد.[16] گزارش ساویج لندور دربارهٔ رسوم بازدیدکنندگان این آرامگاه در اوایل قرن بیستم چنین است: «هرساله در بهار مردم بلوچ به زیارت آرامگاه ملک سیاه میآیند و عروسکهای عجیبی ساختهشده با جزئیات نمادین را پیشکش میکنند.»[21][22]
برخی براینباورند که چاکرای ششم زمین یا چشم سوم آن ملک سیاه کوه و مکانی مقدس است.[23][24]
در همین زمینه
- عکسی از گمرک ملک سیاه کوه[25]
- دهانه ذوالفقار
پیوند به بیرون
- Zahedan, Iran; Pakistan; Afghanistan نقشهٔ ۱:۲۵۰٬۰۰۰، آژانس ملی اطلاعات مکانی، دانشگاه تگزاس در آستین
منابع
- «The Frontiers of Baluchistan». World Digital Library. ص. ۴۱. دریافتشده در ۶ مه ۲۰۱۷.
- «کد عارضه ۴۱۵۱۴۷ ملک سیاه کوه». پایگاه ملی نامهای جغرافیایی ایران، سازمان نقشهبرداری کشور. دریافتشده در ۱۴ آوریل ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - U.S. National Imagery and Mapping Agency. «NH 41-9 Zahedan, Iran; Pakistan; Afghanistan». The University of Texas at Austin. دریافتشده در ۴ مه ۲۰۱۷.
- نقشه راههای ایران. انتشارات گیتاشناسی. ۱۳۸۶.
- «بانک اطلاعاتی استانها، سیستان و بلوچستان». سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری. بایگانیشده از اصلی در ۷ مه ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲ مه ۲۰۱۷.
- مجید کوهستانیان (خرداد ۱۳۷۷). «پترولوژی و ژئوشیمی سنگهای آذرین کمپلکس ملک سیاه کوه (شمال زاهدان)». پایاننامه، دانشکده علوم دانشگاه تهران. دریافتشده در ۱ مه ۲۰۱۷.
- «International Boundary Study» (PDF). مارس ۲۸, ۱۹۷۹. دریافتشده در ۶ مه ۲۰۱۷.
- Bouillane de Lacoste (۱۹۰۸). «Around Afghanistan». ص. ۱۸۱,۱۸۲. دریافتشده در ۴ مه ۲۰۱۷.
- «List of Government Inactive Schools 1395». وزارت معارف افغانستان. بایگانیشده از اصلی در ۵ فوریه ۲۰۱۷. دریافتشده در ۵ مه ۲۰۱۷.
- «Geology, Water, and Windin the Lower Helmand Basin,Southern Afghanistan» (PDF). USGS. دریافتشده در ۵ مه ۲۰۱۷.
- «GOLDSMID, Major-General Sir Fredrick John». Encyclopædia Iranica. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۷.
- «HELMAND RIVER iv. IN THE LATE 19TH AND 20TH CENTURIES». Encyclopædia Iranica. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۷.
- «HOLDICH, THOMAS HUNGERFORD». Encyclopædia Iranica. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۷.
- Mclachlan، Keith (۲۰۱۶). The Boundaries of Modern Iran. Routledge.
- Bradnock، Robert W. (۲۰۱۶). The Routledge Atlas of South Asian Affairs. Routledge. ص. ۱۶۶.
- TATE (۱۹۰۹). The Frontiers of Baluchistan. WHITERBY & CO. ص. ۴۱.
- «قانون مربوط به قرارداد مرزی ایران و پاکستان». مرکز پژوهشهای مجلس. ۱۷ بهمن ۱۳۳۶. دریافتشده در ۹ مه ۲۰۱۷.
- «کد عارضه ۴۱۵۱۰۵ لار». پایگاه ملی نامهای جغرافیایی ایران، سازمان نقشهبرداری کشور. دریافتشده در ۱۴ آوریل ۲۰۱۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک) - ۲۹°۳۹′۵۰″ شمالی ۶۰°۵۴′۲۳″ شرقی «اندیس جنوب کوه لار». پایگاه ملی دادههای علوم زمین کشور. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۷.
- ۲۹°۴۱′۳۶″ شمالی ۶۰°۵۳′۳۶″ شرقی «اندیس کوه لار». پایگاه ملی دادههای علوم زمین کشور. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۷ مه ۲۰۱۷.
- Savage Landor، Arnold Henry (۱۹۰۲). Across Coveted Lands. MACMILLAN AND CO. , Limited. ص. ۲۸۹.
- «Across Coveted Lands, Volume 2, Chapter XXVII, Page 289». Project Gutenberg. دریافتشده در ۳ مه ۲۰۱۷.
- Hall، Judy (۲۰۱۲). Crystals and Sacred Sites. ص. ۸۱.
- Bertulli، Margaret (۲۰۰۴). Gaia's Sacred Chakras. ص. ۴.
- Bouillane de Lacoste، Henri (۱۹۰۸). Autour de l'Afghanistan; aux frontières interdites. ص. ۱۷۸.