ظرف
ظرف یا آوند یا گنجانه به محل قرارگیری و جای چیزی گفته میشود. کاربرد ظروف در آشپزی و آشپزخانه و همچنین پذیرایی و سرو غذا بسیار گستردهاست.[1]
پیرامون واژه
واژه ظرف ماخوذ از ریشه عربی ظرف است.[2] برابر آن در پارسی «آوند» میباشد که از پارسی میانه است (از: آو، آب + وند، خنور).[3][4]
ظروف آشپزخانه
ظروف آشپزخانه شامل انواع قابلمه، ماهیتابه، قهوهجوش، سینیهای مختلف فِر و مانند اینها هستندبرای نگهداری، آمادهسازی و پخت غذا، در انواع مختلف تولید میشوند.
جنس برخی از این ظروف، به نوع طبخی که از آنها انتظار میرود بستگی دارد. برای مثال ظروف پیرکس مناسب طبخ غذاهای آبدار (مانند خورش) است و نه مناسب سرخ کردن.[5]
ظروف پذیرایی
ظروف پذیرایی (سرو) طیف گستردهای شامل انواع پشقاب، کاسه، دیس، نمکدان، فلفل دان، جا شکری[1] کاسه آب (جهت شستشوی انگشتان)[6] و مانند آن را شامل میشود. ظروف یک بار مصرف در مواقعی استفاده میشوند که امکان شستشوی راحت ظروف وجود نداشته باشد.[7]
در پذیرایی رسمی، ظروف باید متناسب با یکدیگر بوده و برای مثال نمیتوان از پشقاب چینی و کاسه پلاستیکی استفاده نمود. ظروف مختلف بر کسی که از آنها استفاده میکند، تأثیر روانی میگذارد. برای مثال استفاده از پشقاب سنگین و بزرگ در پذیرایی، تداعیکننده غذای با کیفیت و فراوان است.[1]
طریقه چینش رسمی ظروف پذیرایی به این شکل است که پشقاب اصلی، و کاسه سوپخوری در وسط، چنگالها، نان و دستمال سفره سمت چپ، کاردها، قاشقها و لیوانها سمت راست، قاشق و چنگال دسر و کیک جلوی پشقاب اصلی و در سمت چپ آن پشقاب و کارد آن قرار میگیرد.[8]
ظروف آزمایشگاهی
این ظروف در اشکال و ظرفیتهای مختلفی برای استفاده در آزمایشگاهها ساخته میشوند. نوع شیشهای این ظروف، معمولاً از شیشه بوروسیلیکاتی ساخته میشود. این نوع از شیشه دارای بیش از ۱۰٪ ماده B۲O۲ بوده که باعث ضریب انبساط کم، مقاومت فوقالعاده زیاد در برابر ضربه، پایداری عالی در برابر مواد شیمیایی و مقاومت الکتریکی بالا میشود. انواع دیگری از ظروف آزمایشگاهی از جنس پلاستیک و فلز نیز تولید میگردد.[9]
تاریخچه
ظرف و استفاده از آن، قدمتی بسیار طولانی داشته و به پیش از تاریخ باز میگردد. قدیمیترین ظروف سفالی جهان در منطقه بین النهرین و ایران (متعلق به هزاره چهارم پیش از میلاد) یافت شدهاند.همزمان، ظروف مشابهی در چین نیز استفاده میشدهاند.[10] بزرگترین ظرف مفرغی جهان به وزن بیش از ۸۵۰ کیلوگرم در چین کشف شدهاست.[11] همچنین در همین کشور ظروف سفالی دارای نقاشیهایی با مضمون رقص محلی با قدمت ۵۰۰۰ سال یافت شدهاست.[12] استفاده از ظروف سفالی در آمریکای جنوبی نیز سابقهای طولانی دارد.[13]
در قرن نوزدهم، استفاده از ظروف آشپزی چدنی و حلبی مانند قابلمه و ماهیتابه رونق بسیاری یافت و در سال ۱۸۵۰ در آلمان و اتریش، ظروف لعابدار تولید و بلافاصله همه گیر شد. از سال ۱۹۱۰ ظروف آلومینیومی به تولید انبوه رسیدند. در سال ۱۹۳۵، دستگیرههای عایق حرارت به این ظروف افزوده شد. از سال ۱۹۳۹ در آمریکا، ظروف فلزی ترکیبی (مس و فولاد) که زیبایی ظروف فولادی و توزیع مناسب حرارت ظروف مسی را توامان داشتند به بازار عرضه شدند.[14]
فهرست ظرفها
مواد غذایی
آزمایشگاهی
مقالات مرتبط
- شیشه اپال
- جام چهلکلید
- جانپیچ
- سفالگری
- ظرف یک بار مصرف
- فهرست ظروف شرابخوری
- ماشین ظرفشویی
- ماعون
- مایع ظرفشویی
منابع
- اصغر ژیان دربندی. «ظرف روی میز در هتل». سایت هتلداری ایران. بایگانیشده از اصلی در ۴ مه ۲۰۱۰. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- دهخدا. «ظرف». لغتنامه دهخدا. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- لغتنامهٔ دهخدا، سرواژهٔ «آوند».
- فرهنگ پارسیمان، سرواژهٔ «ظرف».
- «مشخصات یک ظرف پیرکس خوب». پرتال نور. بایگانیشده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۰۹. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- فرهاد زعفری هشجین. «FINGER BOWL». سایت ایران شف. بایگانیشده از اصلی در ۸ اوت ۲۰۰۹. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- «هزار و یک نکته از ظروف یکبار مصرف». سایت آفتاب. بایگانیشده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۰. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- «تشریفات.پذیرایی، فرهنگ پذیرایی». غذا و خراکیها زنده رود. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- «شیشه بوروسیلیکاتی». دانشنامه رشد. دریافتشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۰۹.
- «گذری بر تاریخچه صنعت دستی سفالگری». روزنامه تفاهم. بایگانیشده از اصلی در ۱۵ فوریه ۲۰۱۰. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- «چگونگی ساخت ظرف سه پایه «سی ما وو»». چاینا abc. بایگانیشده از اصلی در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- «ظرف سفالین با نقاشی رقص بدوی روی آن». چاینا abc. بایگانیشده از اصلی در ۱۵ ژانویه ۲۰۱۰. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- «ظرف ۱۰۰۰ ساله در اوراق فروشی پیدا شد». خبرگزاری میراث آریا. بایگانیشده از اصلی در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.
- «تولید ظروف آشپزخانه». شبکه رشد. دریافتشده در ۷ آبان ۱۳۸۸.