حزب حیات آزاد کردستان

حزب حیات آزاد کردستان (مخفف: Partiya Jiyana Azad a Kurdistanê: پارتی ژیانی ئازادی کوردستان) که با نام اختصاری پژاک یا PJAK شناخته می‌شود، یک گروه شبه نظامی چپ‌گرا در کردستان ایران است که علیه نظام جمهوری اسلامی ایران مبارزه می‌کند.[1]

Kurdistan Free Life Party

Partiya Jiyana Azad a Kurdistanê (PJAK)
پارتی ژیانی ئازادی کوردستان
رهبرسیامند معینی و زیلان وژین
بنیان‌گذاری۲۰۰۴ (۲۰۰۴)
شاخه نظامیواحد شرق کردستان (YRK)
شاخه زناننیروی دفاع زنان (HPJ)
مرام سیاسیملی‌گرایی کردی
کنفدرالیسم دموکراتیک
سوسیالیسم دموکراتیک
لیبرترین سوسیالیسم
طیف سیاسیچپ‌گرا
وابستگی بین‌المللیاتحاد جوامع کردستان (KCK)
وبگاه

پژاک اغلب تحت‌تأثیر حزب کارگران کردستان (پ.ک. ک) در نظر گرفته می‌شود.[2][3][4] در سال ۲۰۰۹، وزارت خزانه‌داری ایالات متحده پژاک را گروه تروریستی زیرمجموعه پ ک ک در نظر گرفت.[1][5] در حالی که هر دو گروه زیرمجموعه اتحاد جوامع کردستان (KCK: کردی: Koma Civakên Kurdistan) هستند.[6][7]

شاخه نظامی پژاک با نام واحد شرق کردستان دارای ۳٬۰۰۰ عضو از کشورهای ایران، ترکیه، عراق، سوریه است.[8][9] فعالیت این گروه بیشتر در مرز بین ایران، عراق و ترکیه و منطقه قلعەرش در شهرستان سردشت از توابع استان آذربایجان غربی و منطقه اورامانات از توابع استان کرمانشاه و ایوان و ایلام از توابع ایلام و مریوان و منطقه چهل چشمه از توابع استان کردستان و بخش شرقی کوهستان قندیل در کردستان عراق است[10]

این گروه توسط کشورهای ایران،[11] ترکیه،[12] و ایالات متحده آمریکا به عنوان یک گروه تروریستی شناسایی شده‌است.[13]

پیشینه

گروه پژاک در ۴ آوریل ۲۰۰۳ سالروز تولد عبدالله اوجلان رهبر گروه حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) تأسیس شد.[10] ایدئولوژی پژاک و پ‌ک‌ک آپوگرایی (Apoism) است.[14]

برخی از احزاب کرد مثل حزب دموکرات کردستان ایران و کومله رابطهٔ حسنه‌ای با پژاک ندارند.

رهبری
حاجی‌احمدی

پژاک در سال ۲۰۰۴ اولین کنگره خود را برگزار نمود. رئیس این حزب (در سال ۲۰۰۴) عبدالرحمان حاجی‌احمدی نام دارد. پژاک تاکنون چندین انشعاب درونی داشته‌ است. منابع شمال عراق گزارش می‌کنند که حاجی‌احمدی، تنها اسماً رئیس پژاک است و هیچ کاری بدون اجازه‌ی پ‌ک‌ک انجام نمی‌دهد.[15]

حاجی‌احمدی، به ایالات متحده سفر داشته و در آن‌جا تماس‌هایی برقرار کرده‌ است. او می‌گوید: «هدف ما یکی است. ما در مورد براندازی حکومت صحبت نمی‌کنیم، ولی خواهان تغییر دموکراتیک در ایرانیم. در این سطح حاضریم با آمریکایی‌ها همکاری کنیم.».[15]

حاجی‌احمدی، رهبر پژاک در اسفند ۱۳۸۸ در منزل خود در آلمان توسط مأموران ضدتروریسم پلیس آلمان و با درخواست دولت بلژیک دستگیر و پس از دو روز آزاد شد.[16]

رهبری مشترک

در اوایل سال ۲۰۱۴ در رای‌گیری که در کنگره چهارم پژاک برگزار شد حاجی احمدی سرانجام پس از ۱۰ سال از رهبری پژاک برکنار شد و به جای رهبری واحد، سیستم رهبری مشترک در پژاک ایجاد شد.[17]

به گفته مقامات، گروه پژاک در حملات مختلف به نیروهای امنیتی در خاک جمهوری اسلامی ایران دست داشته‌ است، یکی از این حملات در شهرستان مریوان صورت گرفته‌ است که به اساس گزارش رسمی فرمانداری شهرستان مریوان این عملیات ساعت هفت بامداد روز ۱۳ فروردین ماه سال ۱۳۹۰ صورت گرفت که طی آن افراد مسلح به پاسگاه مرزی واقع در روستای سیاناو و نزدیکی روستای کانی‌کبود حمله کردند. در نتیجه حمله پژاک در مریوان بامداد روز شنبه، یک پرسنل کادر و سه سرباز وظیفه کشته و دو سرباز وظیفه دیگر نیز زخمی شدند. گروه پژاک این حمله را پاسخ به اعدام یکی از اعضای خود عنوان کرده‌ است.[18]

روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز ۱۲ شهریور ۱۳۹۰ پس از یک ماه آتش‌بس یک طرفه اعلام کرد که به دلیل فعالیت‌های نظامی این گروه که مانع از توسعهٔ شهرهای مرزی ایران است حملات خود را از سر گرفته‌ است. یکی از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علت آتش‌بس یکطرفه‌ی سپاه علیه مواضع پژاک را درخواست دولت اقلیم کردستان عراق و به خاطر ماه رمضان اعلام کرد.[19] به همین منظور پس از مهلت یک‌ماهه در ماه رمضان به پژاک برای عقب‌نشینی از مناطق مرزی شمال غرب ایران، به دلیل عدم رعایت این مهلت، نیروهای زمینی سپاه عملیات جدیدی را آغاز کردند.

این حملات که تقریباً از ابتدای پاییز سال ۱۳۹۰ شروع شد، حملات توپخانه‌ای قسمت‌های زیادی از مناطق کردنشین مرزی شامل خاک عراق را دربرگرفت. حملاتی که از سوی وزیر خارجه عراق «بی هدف» خوانده شد و در نتیجه آن مرگ چندین نفر از جمله کودکی ۱۲ساله و ویرانی روستاها و آوارگی چندصد نفر را بدنبال داشت[20]. صلیب سرخ جهانی از ارسال کمک به آوارگان خبر داد. البته خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی ایران با رد حملات توپخانه‌ای ایران به خاک عراق، این اظهارات زیباری را «عجیب» خواندند. دیوید رانس، سخنگوی سفارت آمریکا در بغداد اعلام کرد «ما ناظر این وضعیت هستیم. عراق دارای حاکمیت ارضی است. از همسایگان این کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران می‌خواهیم که به حاکمیت ارضی عراق احترام بگذارند».[21]

همچنین کریس باور، سرکنسول بریتانیا در اربیل کردستان عراق در نشستی خبری ضمن ابراز نگرانی از وضعیت ساکنان مناطق مرزی گفته بود: ما مخالف این هستیم که کشوری، کشور دیگر را گلوله‌باران کند و وضعیت منطقه را به‌هم بریزد.[21]

در واکنش به تداوم این گلوله‌باران منطقه گردهمایی اعتراضی در شهر سلیمانیه علیه حملات توپخانه‌ای ایران با حضور صدها نفر برگزار گردید.[22]

تجارت مواد مخدر

در سال ۲۰۰۹ میلادی، پژوهشگرانی از مؤسسه واشینگتن برای سیاست خاور نزدیک اعلام کردند که پژاک و پ ک ک با انجام قاچاق سازمان یافته موادمخدر امنیت بین‌المللی را به خطر انداخته‌اند.[23][24] عرفان قانعی فرد در ۱۳۹۰ در مقاله‌ای[25] نوشت که «مواد مخدر منبع عمده مالی پ ک ک و پژاک است… یکی از مهم‌ترین مناطق حوزه پخش مواد برای پ ک ک اروپا می‌باشد که هشتاد در صد پخش را در آن بر عهده دارد. پ ک ک به یکی از اربابان واقعی مواد مخدر تبدیل شد که در میان هلال طلایی (از پاکستان، افغانستان، ایران و ترکیه) تا اروپا رقیبی ندارد…۸۰ درصد مواد مخدر مصرفی در آلمان توسط اعضای پ ک ک و پژاک تأمین می‌گردد.»

ادعای همکاری با آمریکا

فرماندهان حزب‌های ایرانی کرد می‌گویند پژاک مذاکرات مستقیم و غیر مستقیمی با مسئولان آمریکایی داشته‌است.[26]

دولت ایران نیز این گروه را تحت حمایت آمریکا می‌داند.[27] در حالی که آمریکا آن را گروهی تروریست و تحریم شده در نظر می‌گیرد.[1][5]

سایت خبری آمریکایی «نیوزمکس» در اوت ۲۰۰۷ مصاحبه‌ای با رحمان حاج احمدی انجام می‌دهد. حاج احمدی که به واشینگتن سفر کرده بود در این مصاحبه می‌گوید: امیدوارم در دیدار با مقامات ارشد دولت آمریکا دربارهٔ وضعیت جاری در ایران و کمک واشینگتن به پژاک گفتگو و رایزنی کنم. وی در این مصاحبه ادامه می‌دهد: با کمک آمریکا اقوام کرد را در شورشی که می‌تواند به کل ایران گسترش یابد هدایت می‌کنیم. در سال ۲۰۰۴ و درست یک سال پس از اشغال نظامی عراق توسط آمریکا، روزنامه واشینگتن پست و خبرگزاری آمریکایی رویترز گزارش‌هایی منتشر کردند که بر طبق آن نیروهای سازمان تازه تأسیس پژاک را در حالی که سلاح‌های آمریکایی در دست داشتند، در اطراف پایگاه نظامی ایالات متحده آمریکا در سلیمانیه عراق رویت کردند.[19]

حمله سایبری به سایت پژاک

وبسایت پژاک در تاریخ ۶ آذرماه ۱۳۹۰ بدست ارتش سایبری ایران هک و از دسترس خارج شد.[28]

پیوند به بیرون

منابع
  1. "U.S. brands anti-Iran Kurdish group terrorist". Reuters. February 4, 2009. Archived from the original on January 28, 2018.
  2. Iran says killed dozens in push on Kurdish rebels, Reuters (August 17, 2011).
  3. Jane's intelligence digest: the global early-warning service, P1, Jane's Information Group, 2009
  4. Freedman, Benjamin; Levitt, Matthew (December 8, 2009). "Contending with the PKK's Narco-Terrorism". The Washington Institute for Near East Policy. Retrieved 2016-02-26. the Treasury Department also listed the Free Life Party of Kurdistan (PJAK), which is under the control of the Kongra-Gel
  5. Treasury Designates Free Life Party of Kurdistan a Terrorist Organization (press release), U.S. Department of the Treasury, (February 4, 2009).
  6. "Kurdish Info - The PKK and PJAK fighters of Qendil". Archived from the original on 11 October 2008. Retrieved 23 April 2017.
  7. "Kurdish rebels kill Turkey troops". BBC News. April 8, 2007. Retrieved May 22, 2010.
  8. The Washington Institute
  9. James Calderwood. "Dreaming and fighting, the Kurdish guerillas who say 'to be free you must accept suffering'". Retrieved 24 March 2015.
  10. وبگاه خبرگزاری جهان نیوز. «دور تازه عملیات سپاه برای انهدام کامل گروه پژاک آغاز شد». از پارامتر ناشناخته |نشانی نویسنده= صرف‌نظر شد (کمک)
  11. Narina, E (2010-01-30). "Kurdish prisoner executed in Iran". WashingtonTV. Archived from the original on 25 December 2013. Retrieved 2013-12-25.
  12. "Turkey, Iran step up fights on PKK, PJAK". Hürriyet Daily News. 26 July 2011. Retrieved 18 March 2014.
  13. "U.S. brands anti-Iran Kurdish group terrorist". Reuters. February 4, 2009. Retrieved February 9, 2009.
  14. PEJAK: PKK’s “Search For A New Mission In The Region بایگانی‌شده در ۹ فوریه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine, January 2008 Global Terrorism
  15. رادیو زمانه، دسامبر ۲۰۰۸.
  16. «دست‌گیری عبدالرحمان حاجی‌احمدی، رهبر پژاک». وب‌سایت خبری-تحلیل فرارو. ۱۶ اسفند ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مارس ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۰.
  17. «برکناری رهبر حزب حیات آزاد کردستان «پژاک» پس از 10 سال». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۱۹.
  18. شاخه نظامی پژاک: ١٢ نیروی سپاه را در واکنش به اعدام سیروان نژاوی کشتیم
  19. وبگاه خبرگزاری جهان نیوز. «دور تازه عملیات سپاه برای انهدام کامل گروهک پژاک آغاز شد». از پارامتر ناشناخته |نشانی نویسنده= صرف‌نظر شد (کمک)
  20. وبگاه خبرگزاری رادیوزمانه. «هوشیار زیباری: ایران بمب‌باران مناطق کردنشین را متوقف کند». از پارامتر ناشناخته |نشانی نویسنده= صرف‌نظر شد (کمک)
  21. وبگاه خبرگزاری رادیوزمانه. «کشته شدن یک کودک ۱۲ ساله در ادامه گلوله‌باران مناطق مرزی کردستان عراق». از پارامتر ناشناخته |نشانی نویسنده= صرف‌نظر شد (کمک)
  22. وبگاه خبرگزاری رادیوزمانه. «گردهمایی اعتراضی در شهر سلیمانیه علیه حملات توپخانه‌ای ایران». از پارامتر ناشناخته |نشانی نویسنده= صرف‌نظر شد (کمک)
  23. Freedman, Benjamin; Levitt, Matthew (December 8, 2009). "Contending with the PKK's Narco-Terrorism". The Washington Institute for Near East Policy. Retrieved 2016-02-26. The PKK, along with the Revolutionary Armed Forces of Colombia (FARC), is one of only a few organizations worldwide designated by the U.S. government as both a terrorist organization and a significant foreign narcotics trafficker.
  24. "MFA". V. The PKK'S Role in International Drug Trafficking. Retrieved 2016-02-26.
  25. "نقدی بر فرقه تروریستی پ ک ک و پژاک". bultannews.com. 2016-02-26. Retrieved 2016-02-26.
  26. رادیو فردا، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.
  27. رادیو فردا، دسامبر ۲۰۰۸.
  28. «سایت گروهک پژاک هک شد». خبرگزاری تابناک. ۶ آذرماه ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۵ دسامبر ۲۰۱۲. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.