بخش بام و صفی‌آباد

بخش بام وصفی‌آباد نام بخشی در شهرستان اسفراین استان خراسان شمالی در ایران است. این بخش از قدیمی ترین بخش های ایران است و تا سال ۱۳۳۹ یکی از بخش های پنج گانه شهرستان سبزوار در استان خراسان بوده است.[1] بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۲۰۰۶۰ نفر (۵۳۶۲ خانوار) بوده‌است.[2]

بخش بام وصفی‌آباد
کشور ایران
استانخراسان شمالی
شهرستاناسفراین
جمعیت
  کل۲۰۰۶۰ نفر

مرکز این بخش، شهر صفی‌آباد است که در ۶۵ کیلومتری جنوب شرق شهر اسفراین، ۵۲ کیلومتری شمال شهر سبزوار [3] و بین ۳۹ ۵۷ تا ۰۶ ۵۸ طول جغرافیای و ۳۵ ۳۶ تا ۵۵ ۳۶ عرض جغرافیای قرار گرفته‌است.

تقسیمات کشوری

شهرها: صفی‌آباد شهر: بام

جمعیت

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش بام و صفی‌آباد شهرستان اسفراین در سال ۱۳۸۵ برابر با ۲۰۰۶۰ نفر بوده‌است.[4]

جغرافیا

پوشش گیاهی بخش بام و صفی‌آباد

پوشش گیاهی بخش کوهستانی شمال روستای زالی، ۱۳۹
پوشش گیاهی بخش کوهستانی روستای زالی ۱۳۹۱
کنگر وحشی از توع ماده ازپوشش گیاهی بخش کوهستانی روستای زالی ۱۳۹۱
درختچه ورک از پوشش گیاهی روستای زالی، ۱۳۸۶
پوشش گیاهی روستای زالی، ۱۳۸۹، عکس از: احمد نیک گفتار
نمونه‌ای ازدرختچه بادامچاهی ازپوشش گیاهی روستای زالی
جالوا ازپوشش گیاهی روستای زالی ۱۳۹۱
درخت بادام ازپوشش گیاهی روستای زالی ۱۳۹۱

پوشش گیاهی منطقه رامی توان با توجه به موقعیت جغرافیایی آن به دو قسمت کوهستانی و دشتی طبقه‌بندی کرد:

پوشش گیاهی بخش کوهستانی

به غیر از درختان ارس که در بلندیهای شاه جهان، و کوه شاه حسن و به‌طور پراکنده قابل مشاهده می‌باشد، اغلب از درختان پسته، انار، زبان گنجشک، زرشک، ارغوان و انجیر وحشی، بومادران، استاقدوس، قسنی، کتیرا، گون و غیره… تشکیل شده‌است.

پوشش گیاهی بخش دشتی

این بخش به دلیل قرار گرفتن در شرایط آب و هوایی گرم و داشتن زمین‌های رسی دارای گیاهانی چون پیاز کوهی، درمنه، خارشتر، بارهنگ، اسپند، قارچ، پونه، تلخه، تشکیل می‌دهد.

زمین‌شناسی

بخش بام و صفی‌آباد درقسمت جنوبی ارتفاعات شاه جهان قرار گرفته‌است که که قسمت شمالی آن کوهستانی و قسمت جنوبی (شهر صفی‌آباد) بیشتر حالت دشت به خود می‌گیرد. قدیمی‌ترین سازنده‌های شناخته شده از دولومیت و آهکهای تریلویت دار تشکیل شده که به دوران اول (کامبرین) زمین‌شناسی مربوط می‌شود، به‌علاوه شیل‌های سیاه رنگ (اردوویسین)، ماسه سنگ و شیل سبز رنگ (سیلورین)، ماسه سنگ‌های قرمز رنگ، مارن گچ دارو اهکهای سیاه رنگ دونین نیز متعلق به دوران اول زمین‌شناسی است که در قسمت شمالی ارغیان بخش (دهستان بام) گسترده‌است. سازنده‌های دوران دوم شامل شیل و ماسه سنگ سبز رنگ (سازنده شمشک) همراه بارگه‌های زغال (زوراستیک تحتانی)، آهک مارنی و مارنهای آمونیت دار (ژوراستیک میانی) و آهک‌های کرم رنگ وتوده‌ای ژوراستک فوقانی (سازندلار) که در بخش رخنمون دارند، سازندهای آهکی این دوران ف به ویژه آهکهای کرتاسه، در رابطه با منابع زیر زمینی حائز اهمیت است. رسوبات دوران سوم از شیل، ماسه سنگ، مارن و سنگ‌های آذرین بیرونی (آندزیت، تراکی آندزیت و توفهای سبز رنگ) تشکیل شده و عمدتاً تأثیر نامطلوب بر منابع آبهای زیر زمینی دارند. رسوبات آبرفتی دوران چهارم که تشکیل دهنده تراسه‌ها، مخروط افکنه‌ها، وارزه‌ها و لس و ماسه بادی است، با گسترش زیادی دشت پایین دست ارتفاعات را فرا گرفته‌اند ولی دشت به وسیله مانعی از مارنهای نئوژن در جنوب محدود می‌گردد.[5]

کوه‌های بخش بام و صفی‌آباد

۱- کوه شاه جهان: این کوه که بلندترین کوه منطقه می‌باشد در بالای روستای نوده شاه جهان قرار دارد و بلندترین قله آن به ارتفاع ۳۱۵۶متر می‌باشد.

۲- کوه جهان ارغیان: این رشته کوه در امتداد کوه شاه جهان قرار دارد که بلندترین قله آن به ۲۲۴۱متر در بالای روستاهای گسگ و قنبر باقی است.

۳-کوه حیران: این کوه در منطقه بام قرار دارد و به حیران معروف است وهم مرز بام صفی‌آباد و اول اسفراین است.

۴-کوه قر داش: این کوه نیز در کنار روستای بابا قدرت و نصرآباد قرار دارد.

۵-کوه تپه سیاه: که در رشته کوه‌های جوین قرار دارد. در دشت صفی‌آباد کنار روستا کلاته آقازاده واقع گردیده‌است.

۶- کوه پشت پرده: این کوه که به پشت بره معروف است که درروستای گمبروی وبلندترین ارتفاع آن ۱۷۴۳متر می‌باشد.

ابنیه و امامزاده‌ها

جستارهای وابسته

منابع

  1. ثاقب حسین پور، غلامرضا، تقسیمات کشوری، مجله تحقیقات جغرافیایی، ۱۳۶۷، شماره ۹، صص. ۱۶۹-۱۶۱
  2. «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.
  3. اطلس راه های ایران، موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی کیتاشناسی، تهران، ۱۳۸۱، صص. 23-9/
  4. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۱ آبان ۱۳۹۲.
  5. هوشیار، محمد مهدی، 1379، پیشین، ص 111-110
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.