کلک (نان)

کَلک، کِزکه[1] یا نانِ بلوط نوعی نان است که در میان مردم لر، لک و کرد در استان‌های لرستان، چهار محال و بختیاری[2]، کهگیلویه و بویراحمد[3]، خوزستان، فارس[4]، همدان، ایلام[5]، کرمانشاه[6]، آذربایجان غربی[7]، کردستان پخته می‌شود.[8]

روش پخت

برای پخت کلک ابتدا پوست میوه درخت بلوط را کنده و مغز آن را به برای مرحله بعدی آماده می‌کنند. پس از آن یک اتاقک با دیوارهای سنگ چین می‌سازند و روی آن را بوسیله چوبهای تر و خیس خورده در آب می‌پوشانند، روی چوب‌ها را بوسیله سنگ‌های مناسب به نه نحو خاصی فرش می‌کنند که در زبان لری به آن کُلیت گفته می‌شود سپس بلوط‌های پوست کنده را روی کُلیت می‌ریزند و زیر آن مثل کوره آتش روشن می‌کنند تا پوست تلخ (به لری: جَفت) آنها بر اثر گرما از مغز جدا شود.[8]
چندین مرحله بلوط‌ها را شسته و خشک می‌کنند تا تلخی آن به‌طور کامل از بین برود سپس بلوط‌های خشک شده را آسیاب کرده و از آرد آن برای پخت کلک استفاده می‌کنند. به‌طور معمول آرد بلوط را با کمی آرد گندم مخلوط می‌کنند که نان آن کمی سفید و نرم شود.[8]

تولید صنعتی

یک شرکت صنایع غذایی در استان کهگیلویه و بویراحمد با راه‌اندازی یک خط تولید، برای نخستین بار دست به تولید نان حجیم بلوط زده است. این نان به صورت نرم و خشک تولید می‌شود.[9]

پانویس
  1. «نان «کَلک»؛ تحفۀ بلوط برای زاگرسیان». خبرگزاری فارس. ۱۷ فروردین ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹.
  2. «پتیری که در چرخش دستان توانمند زنان بختیاری پتیر نمی‌شود». خبرگزاری دانا. ۱۲ مهر ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹.
  3. «میراث عشایر کهگیلویه و بویراحمد رو به فراموشی؛ شیوه تهیه نان بلوط+فیلم». خبرگزاری تسنیم. ۰۵ مرداد ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  4. جلال یوسفی (زمستان ۱۳۹۲). «دانش بومی کاربرد اجزاء درخت بلوط در عشایر رستم». مجلۀ مطالعات جامعه‌شناسی، دورۀ ۶، شمارۀ ۲۱، صفحۀ ۱۲۵-۱۴۳. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹.
  5. ««شوکه» مؤثر در درمان ورم و زخم معده». خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). ۲۹ آبان ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹.
  6. «جای خالی نان‌های محلی در سفره‌های زاگرس‌نشینان». خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). ۱۹ مرداد ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹.
  7. «جنگل‌های زاگرس روزگار خوبی ندارد». پایگاه خبری تحلیلی هاژه. ۲۱ اسفند ١٣٩٧. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹.
  8. شادابی، فرهنگ مردم لرستان، ۴۵.
  9. «پیشنهاد سازنده اولین تولیدکننده نان حجیم بلوط در خاورمیانه». خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). ۱۰ دی ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۳۰ بهمن ۱۳۹۹.

منابع
  • شادابی، سعید (۱۳۷۷). فرهنگ مردم لرستان. خرم‌آباد: انتشارات افلاک. شابک ۹۶۴-۶۴۳۱-۱۴-۳.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.