پراسوگرل
پراسوگرل (انگلیسی: Prasugrel) دارویی است که از تشکیل لختهٔ خون جلوگیری میکند. پراسوگرل یک داروهای ضد پلاکت و یک آنتاگونیست برگشتناپذیر گیرندههای P2Y12 آدنوزین دیفسفات است. این دارو توسط شرکت دایچی سانکیو طراحی و ساخته شد توسط شرکت اوبه اینداستریز به تولید انبوه رسید. بازاریابی این دارو در ایالات متحده آمریکا با همکاری شرکت ایلای لیلی اند کامپنی صورت پذیرفت.
سامانهشناسی نام (آیوپاک) | |
---|---|
(RS)-5-[2-Cyclopropyl-1-(2-fluorophenyl)-2-oxoethyl]-4,5,6,7- tetrahydrothieno[3,2-c]pyridin-2-yl acetate | |
دادههای بالینی | |
نام تجاری | Effient, Efient |
AHFS/دانشنامه دراگز | monograph |
مدلاین پلاس | a609027 |
Licence data | EMA:Link, US Daily Med:link |
رده بارداری | ?(US) |
تجویز | خوراکی |
دادههای فارماکوکینتیکی | |
فراهمی زیستی | بیش از ۷۹٪ |
پیوند پروتئینی | متابولیت فعال: تقریباً ۹۸٪ |
نیمهعمر | در حدود ۷ ساعت (گسترهٔ ۲ تا ۱۵ ساعت) |
دفع | ادراری (در حدود ۶۸٪ متابولیت غیرفعال)؛ مدفوع (۲۷٪ متابولیت غیرفعال) |
شناسه | |
شماره سیایاس | 150322-43-3 389574-19-0 (hydrochloride) |
کد ATC | B01AC22 |
پابکم | CID 6918456 |
IUPHAR ligand | ۷۵۶۲ |
بانکدارو | DB06209 |
کماسپایدر | 5293653 |
UNII | 34K66TBT99 |
KEGG | D05597 |
ChEBI | CHEBI:۸۷۷۱۵ |
ChEMBL | CHEMBL1201772 |
دادههای شیمی | |
فرمول | C20H20FNO3S |
SMILES | eMolecules & PubChem |
| |
(what is this?) (verify) |
پراسوگرل در فوریه ۲۰۰۹ در اتحادیه اروپا[1] و در ژوئیه همان سال در ایالات متحده آمریکا به منظور کاهش احتمال لختهشدگی (از جمله لخته پس از کارگذاری استنت) در مبتلایان به سندرمهای عروق کرونر (مثل سکتهٔ قلبی) که تحت آنژیوپلاستی عروق کرونر (PCI) قرار میگیرند، تأیید شد.[2]
کاربردهای پزشکی
این دارو در ترکیب با آسپیرین جهت جلوگیری از تشکیل لخته در بیماران دچار آنژین ناپایدار و سکتههای قلبی نوع STEMI و NSTEMI که قرار است آنژیوپلاستی عروق کرونر شوند، استفاده میشود. احتمال خونریزی با پراسوگرل بیشتر از کلوپیدوگرل است، اما اثرش در کاهش خطر مرگ، انفارکتوسهای راجعه قلب و سکتهٔ مغزی بیشتر است.[3]
به سبب احتمال خونریزی، نباید از این دارو در افراد بالای ۷۵ سال، افراد لاغر، آنهایی که سابقهٔ سکتهٔ گذرای مغزی یا سکته کامل مغزی دارند، استفاده شود.[3][4] مصرف این دارو پیش از انجام آنژیوگرافی بدن آنکه قرار به آنژیوپلاستی باشد، توصیه نمیشود.[5][6][4]
منع مصرف
نباید از پراسوگرل در کسانی که خونریزی فعال دارند (مثلاً زخم معدهٔ فعال)، و در موارد سکتهٔ گذرای مغزی یا سکتهٔ کامل مغزی استفاده کرد، چون خطر سکتهٔ مغزی از نوع ترومبوزی و خونریزی داخل مغزی را افزایش میدهد.[7]
عوارض جانبی
برخی از عوارض جانبی عبارتند از:[8]
- قلبی: فشار خون بالا (۸٪)، افت فشار خون (۴٪) فیبریلاسیون دهلیزی قلب (۳٪)، برادیکاردی (۳٪)، درد قفسهٔ سینه غیر قلبی (۳٪)، ورم محیطی (۳٪)، پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک (TTP)
- دستگاه عصبی مرکزی: سردرد (۶٪)، گیجی (۴٪)، خستگی (۴٪)، تب (۳٪)، درد دست و پا (۳٪)
- پوستی: راش (۳٪)
- غدد درونریز و سوختوساز: بالا رفتن چربیهای خون (۷٪)
- دستگاه گوارش: تهوع (۵٪)، اسهال (۲٪)، خونریزی گوارشی (۲٪)
- خونی: کاهش گلبولهای سفید خون (۳٪)، کمخونی (۲٪)
- اسکلتی-عصبی: درد پشت (۵٪)
- دستگاه تنفس: خوندماغ (۶٪)، تنگینفس (۵٪)، سرفه (۴٪)
- بیش حساسیتی، از جمله آنژیوادم
تداخلات دارویی
احتمال تداخل دارویی با پراسوگرل کم است. به عنوان مثال میتوان آن را با مهارکنندگان پمپ پروتونی تجویز کرد تا خطر خونریزی گوارشی را کاهش داد بدون آنکه نگران کاهش اثرات ضد پلاکتی پراسوگرل بود.[9][10][11][12]
مکانیسم اثر و داروشناسی
پراسوگرل همچون تیکلوپیدین و کلوپیدوگرل از تجمع و بههمچسبیدن پلاکتها جلوگیری میکند و اینکار را با اتصال به گیرندههای P2Y12 انجام میدهد. سرعت، کارایی و شدت مهار تجمع پلاکتی توسط پراسوگرل به مراتب بیشتر از کلوپیدوگرل است.[13][14] در یک پژوهش بزرگ و مهم به نام «TRITON-TIMI 38» مشخص شد که پراسوگرل احتمال اختلالات ایسکمیک قلبی را بیشتر از کلوپیدوگرل کاهش میدهد، اما خطر خونریزی با آن بیشتر است. میزان کلی مرگ و میر با هر دو دارو یکسان است.[15]
با یک دوز ۶۰ میلیگرمی، در ۹۰٪ بیماران ظرف یک ساعت، دستکم ۵۰٪ کاهش تجمع پلاکتی رخ میدهد. بیشینه مهار تجمع پلاکتی ۸۰٪ است. پس از قطع دارو، حدود ۵ تا ۹ روز طول میکشد تا عملکرد پلاکتها به حالت عادی برگردد. لازم به یادآوری است که رابطهٔ میان مهار تجمع پلاکتی و فعالیت بالینی مشخص نشدهاست.[8]
پراسوگرل یک پیشدارو است که بهسرعت توسط کربوکسیلاستراز ۲ در رودهها و کربوکسیلاستراز ۱ در کبد، به تیولاکتون تجزیه میشود که به نوبهٔ خود توسط آنزیمهای کبدی به متابولیت فعال دارویی خود به نام «R-138727» تبدیل میشود.[16][17] میانگین نیمهعمر این متابولیت ۷ ساعت است (بین ۲ تا ۱۵ ساعت).
شیمی
پراسوگرل یک اتم کایرال دارد و از آن به صورت راسمیک و به شکل نمک هیدروکلرید (که پودری سفیدرنگ است) استفاده میشود.
منابع
- "European Public Assessment Report for Efient" (PDF). EMA. 2009.
- Baker WL, White CM (2009). "Role of prasugrel, a novel P2Y(12) receptor antagonist, in the management of acute coronary syndromes". American Journal of Cardiovascular Drugs. 9 (4): 213–29. doi:10.2165/1131209-000000000-00000. PMID 19655817. S2CID 37160513.
- Wiviott, Stephen D.; Braunwald, Eugene; McCabe, Carolyn H.; Montalescot, Gilles; Ruzyllo, Witold; Gottlieb, Shmuel; Neumann, Franz-Joseph; Ardissino, Diego; De Servi, Stefano; Murphy, Sabina A.; Riesmeyer, Jeffrey; Weerakkody, Govinda; Gibson, C. Michael; Antman, Elliott M. (15 November 2007). "Prasugrel versus Clopidogrel in Patients with Acute Coronary Syndromes". New England Journal of Medicine. 357 (20): 2001–2015. doi:10.1056/NEJMoa0706482. PMID 17982182.
- Chew, Derek P; Scott, Ian A; Cullen, Louise; French, John K; Briffa, Tom G; Tideman, Philip A; Woodruffe, Stephen; Kerr, Alistair; Branagan, Maree; Aylward, Philip EG (August 2016). "National Heart Foundation of Australia and Cardiac Society of Australia and New Zealand: Australian clinical guidelines for the management of acute coronary syndromes 2016". Medical Journal of Australia. 205 (3): 128–133. doi:10.5694/mja16.00368. PMID 27465769. S2CID 13014429.
- Bellemain-Appaix, A.; Kerneis, M.; O'Connor, S. A.; Silvain, J.; Cucherat, M.; Beygui, F.; Barthelemy, O.; Collet, J.-P.; Jacq, L.; Bernasconi, F.; Montalescot, G. (24 October 2014). "Reappraisal of thienopyridine pretreatment in patients with non-ST elevation acute coronary syndrome: a systematic review and meta-analysis". BMJ. 347 (aug06 2): g6269. doi:10.1136/bmj.g6269. PMC 4208629. PMID 25954988.
- Montalescot, Gilles; Bolognese, Leonardo; Dudek, Dariusz; Goldstein, Patrick; Hamm, Christian; Tanguay, Jean-Francois; ten Berg, Jurrien M.; Miller, Debra L.; Costigan, Timothy M.; Goedicke, Jochen; Silvain, Johanne; Angioli, Paolo; Legutko, Jacek; Niethammer, Margit; Motovska, Zuzana; Jakubowski, Joseph A.; Cayla, Guillaume; Visconti, Luigi Oltrona; Vicaut, Eric; Widimsky, Petr (12 September 2013). "Pretreatment with Prasugrel in Non–ST-Segment Elevation Acute Coronary Syndromes". New England Journal of Medicine. 369 (11): 999–1010. doi:10.1056/NEJMoa1308075. PMID 23991622.
- "Effient (prasugrel hydrochloride) Prescribing Information". U.S. Food and Drug Administration (FDA). September 2011. Archived from the original on 18 January 2017. Retrieved 13 March 2021.
- Efient: Highlights of prescribing information
- John J, Koshy SK (2012). "Current oral antiplatelets: focus update on prasugrel". Journal of the American Board of Family Medicine. 25 (3): 343–9. doi:10.3122/jabfm.2012.03.100270. PMID 22570398.
- Demcsák A, Lantos T, Bálint ER, Hartmann P, Vincze Á, Bajor J, et al. (2018-11-19). "PPIs Are Not Responsible for Elevating Cardiovascular Risk in Patients on Clopidogrel-A Systematic Review and Meta-Analysis". Frontiers in Physiology. 9: 1550. doi:10.3389/fphys.2018.01550. PMC 6252380. PMID 30510515.
- O'Donoghue ML, Braunwald E, Antman EM, Murphy SA, Bates ER, Rozenman Y, et al. (September 2009). "Pharmacodynamic effect and clinical efficacy of clopidogrel and prasugrel with or without a proton-pump inhibitor: an analysis of two randomised trials". Lancet. 374 (9694): 989–997. doi:10.1016/S0140-6736(09)61525-7. PMID 19726078. S2CID 205956050.
- Vaduganathan M, Cannon CP, Cryer BL, Liu Y, Hsieh WH, Doros G, et al. (September 2016). "Efficacy and Safety of Proton-Pump Inhibitors in High-Risk Cardiovascular Subsets of the COGENT Trial". The American Journal of Medicine. 129 (9): 1002–5. doi:10.1016/j.amjmed.2016.03.042. PMID 27143321.
- Brandt JT, Payne CD, Wiviott SD, Weerakkody G, Farid NA, Small DS, et al. (January 2007). "A comparison of prasugrel and clopidogrel loading doses on platelet function: magnitude of platelet inhibition is related to active metabolite formation". American Heart Journal. 153 (1): 66.e9–16. doi:10.1016/j.ahj.2006.10.010. PMID 17174640.
- Wiviott SD, Trenk D, Frelinger AL, O'Donoghue M, Neumann FJ, Michelson AD, et al. (December 2007). "Prasugrel compared with high loading- and maintenance-dose clopidogrel in patients with planned percutaneous coronary intervention: the Prasugrel in Comparison to Clopidogrel for Inhibition of Platelet Activation and Aggregation-Thrombolysis in Myocardial Infarction 44 trial". Circulation. 116 (25): 2923–32. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.107.740324. PMID 18056526.
- Wiviott SD, Braunwald E, McCabe CH, Montalescot G, Ruzyllo W, Gottlieb S, et al. (November 2007). "Prasugrel versus clopidogrel in patients with acute coronary syndromes". The New England Journal of Medicine. 357 (20): 2001–15. doi:10.1056/NEJMoa0706482. PMID 17982182.
- Rehmel JL, Eckstein JA, Farid NA, Heim JB, Kasper SC, Kurihara A, et al. (April 2006). "Interactions of two major metabolites of prasugrel, a thienopyridine antiplatelet agent, with the cytochromes P450". Drug Metabolism and Disposition. 34 (4): 600–7. doi:10.1124/dmd.105.007989. PMID 16415119. S2CID 1698598.
- Kurokawa T, Fukami T, Yoshida T, Nakajima M (March 2016). "Arylacetamide Deacetylase is Responsible for Activation of Prasugrel in Human and Dog". Drug Metabolism and Disposition. 44 (3): 409–16. doi:10.1124/dmd.115.068221. PMID 26718653.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Prasugrel». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۳ مارس ۲۰۲۱.
برای مطالعهٔ بیشتر
- Dean L (2017). "Prasugrel Therapy and CYP Genotype". In Pratt VM, McLeod HL, Rubinstein WS, et al. Medical Genetics Summaries. National Center for Biotechnology Information (NCBI). PMID 28520385. Bookshelf ID: NBK425796.