نیروی هوایی اسرائیل

ستاد نیروی هوایی ارتش اسرائیل در وزارت دفاع اسرائیل در شهر تل‌آویو قراردارد. این ستاد به شش زیرگروه تقسیم می‌شود که در صدر هر یک از گروه‌های شش‌گانه، فرمانده‌ای با رتبه نظامی سرهنگ تمام قرار دارد. هر یک از این فرماندهان مستقیماً زیر نظر فرمانده کل نیروی هوایی فعالیت می‌کنند.[4]

این شش گروه[4] عبارتند از:

• واحد رئیس ستاد هوایی، که مسئول ساختار نیروی هوایی ارتش است و بر فعالیت‌های کلی نیرو نظارت دارد.
• واحد هوایی، که مسئول عملیات هوایی، آموزش و مانورهای منظم نیرو می‌باشد.
• واحد هوایی هلیکوپترها، که مسئول سیاست پروازی سیستم‌های هلیکوپترهاست.
• واحد اطلاعات، که آگاهی‌های لازم را برای عملیات هوایی ترسیم و تدوین می‌کند، و نیز در ترسیم اطلاعات کلی نظامی نقش مؤثر دارد.
• واحد تجهیزات، که مسئول امور لجستیک و تولید سیستم‌های مختلف برای نیروی هوایی و انبارداری قطعات مورد نیاز برای تجهیزات مورد استفاده می‌باشد.
• واحد نیروی انسانی، که مسئول اداره، حمایت و گسترش نیروی انسانی در نیروی هوایی اسرائیل است.

در سال ۱۹۶۷ میلادی ارتش اسرائیل طی ۶ روز صحرای سینا، کرانه باختری رود اردن، نوار غزه، ارتفاعات جولان و شهر قنیطره را به اشغال درآورد و بخش شرقی اورشلیم را که طبق مصوبات سازمان ملل متحد یک شهر بین‌المللی و تحت کنترل ارتش اردن بود را به اشغال درآورد.

نیروهای ارتش اسرائیل با دریافت اطلاعاتی حیاتی به وسیله عوامل اطلاعاتی خود در مصر پی بردند که ارتش مصر بیش از چهارصد هواپیمای جنگنده خود را در نقطه‌ای جمع کرده‌است تا صبح روز بعد صفوف ارتش اسرائیل را شدیداً در هم بکوبد. ژنرال‌های اسرائیلی که کار کشور تازه تأسیس اسرائیل را با بلند شدن هواپیماهای مصری تقریباً تمام شده می‌دیدند تصمیم به زدن شبانه تمام جنگنده‌های مصری قبل از بلند شدن یک باره آن‌ها بر روی اسرائیل کردند و با فرستادن تمام ۲۰۰ هواپیمای جنگندهٔ فعال خود بیش از ۳۰۰ هواپیمای مصری را در عرض ۳ ساعت از بین بردند و نیروی هوایی مصر را بر روی زمین درهم کوبیدند.

با پایان همان روز، جنگنده‌های نیروی هوایی اسرائیل، نیروی هوایی اردن و نیروی هوایی عراق را درهم کوبیدند و در پایان جنگ شش روزه مجموع ۴۵۱ هواپیمای جنگی متعلق به اعراب را نابود کردند.

مسیر پرواز جنگنده‌های اسرائیلی و مسیر بازگشت آنان در عملیات اپرا.

در آغاز جنگ ایران و عراق، نیروی هوایی اسرائیل طی یک عملیات محرمانه نظامی با نام عملیات اپرا به اوسیراک، نیروگاه اتمی عراق، که مراحل ساختمان آن تمام شده بود و آماده رسیدن سوخت هسته‌ای از کشور روسیه جهت آغاز فعالیت اتمی بود حمله کرد و آن را به‌طور کامل منهدم نمود.قابل ذکر است که قبل از عملیات هوایی اپرا نیز نیرو هوایی جمهوری اسلامی ایران نیز در جریان جنگ ۸ ساله ایران و عراق نیز اقدام به بمباران این رآکتور درحال ساخت کرد و خساراتی را به ان وارد ساخت و عملیات اپرا نیرو های هوایی اسرائیل نیروگاه را کاملاً منهدم و غیرقابل استفاده ساخت.

این عملیات اندکی پیش از تحویل سوخت هسته‌ای روسیه به این نیروگاه انجام گرفت، زیرا اسرائیل حساب کرده بود که در صورت حمله بعد از رسیدن سوخت هسته‌ای خطر تشعشعات اتمی گسترده در منطقه وجود دارد، و بر این اساس با حمله‌ای پیش‌دستانه در سال ۱۹۸۰ به نیروگاه اتمی عراق آن را کاملاً ویران ساخت تا خطر یادشده امکان وقوع پیدا نکند. در این عملیات یک اسکادران شامل ۸ فروند جنگنده اف-۱۶ به همراه ۶ فروند جنگنده اف-۱۵ برای تحقق هدف که نابودی این تأسیسات بود، شرکت داشتند. عملیات اپرا با موفقیت کامل برای نیروهای اسرائیلی به همراه بود، چرا که در این عملیات هیچگونه خسارتی به جنگنده‌ها و خلبانان نیروی هوایی اسرائیل وارد نیامد و هدف عملیات نیز به‌طور کامل منهدم گردید.قابل ذکر است که قبل از عملیات هوایی اپرا نیز نیرو هوایی جمهوری اسلامی ایران نیز در جریان جنگ ۸ ساله ایران و عراق نیز اقدام به بمباران این رآکتور درحال ساخت با جنگنده های F-4 کرد و خساراتی را به ان وارد ساخت و عملیات اپرا نیرو های هوایی اسرائیل ۳ ماه بعد از حمله نیرو هوایی ایران ، نیروگاه را کاملاً منهدم و غیرقابل استفاده ساخت.

تصویری از لحظه حمله به ساختمان ساف در تونس

در تاریخ ۱ اکتبر ۱۹۸۵ نیروی هوایی اسرائیل طی عملیات محرمانه‌ای با نام عملیات پای چوبین مقر مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین در تونس را مورد حمله قرار داد.

این عملیات که طولانی‌ترین مسیر یک عملیات هوایی برای جنگنده‌های اسرائیلی به مسافت ۲۳۰۰ کیلومتر بود، به‌وسیله ۸ جنگنده اف-۱۵ ایگل و ۸ جنگنده اف-۱۶ فایتینگ فالکن انجام گرفت که بارها مجبور به سوخت‌گیری بر روی هوا از تانکرهای یک بوئینگ ۷۰۷ متعلق به ارتش اسرائیل شدند.

عملیات پای چوبین با موفقیت نسبی همراه بود زیرا باوجود موفقیت در منهدم کردن مرکز سازمان آزادیبخش فلسطین و کشته شدن بیش از ۶۰ نفر در بمباران نیروی هوایی اسرائیل، یاسر عرفات و دستیارانش در آن هنگام در ساختمان حضور نداشتند و جان سالم به در بردند. در این عملیات هیچگونه خسارتی به جنگنده‌ها و خلبانان نیروی هوایی اسرائیل وارد نیامد و هدف عملیات نیز به‌طور کامل منهدم گردید.

بمباران ساختمان مرکزی سازمان آزادی بخش فلسطین در تونس دستمایه محکومیت‌های بین‌الملی و انتقادات همپیمانان اسرائیل از جمله ایالات متحده آمریکا شد.

در منابع مختلف ارقام متفاوتی از تعداد هواپیماهای فعال درچ شده است:

هواگرد	کشور	نوع	مدل‌ها	فعال (INSS)	فعال (Flight Global)	فعال (منابع دیگر)
جنگنده
اف-۱۵ ایگل	ایالات متحده آمریکا	جنگنده برتری هوایی	F-15A "Baz"	${\displaystyle {\Bigg \}}}$ ۵۲[5]	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۴۲[6]	۲۷[7]
			F-15C "Baz"			۲۰[7]
			F-15B "Baz"		${\displaystyle {\Big \}}}$ ۲۰[6]	۷[7]
			F-15D "Baz"			۱۵[7]
لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ	ایالات متحده آمریکا	جنگنده تاکتیکی پیشرفته	F-35A	${\displaystyle {\Bigg \}}}$ ۵۲[5]	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۴۲[6]	۲۷[7]
			F-35C			۲۰[7]
			F-35B		${\displaystyle {\Big \}}}$ ۲۰[6]	۷[7]
			F-35D			۱۵[7]
اف-۱۵ ئی	ایالات متحده آمریکا	جنگنده حمله زمینی	F-15I "Ra'am"	۲۵[5]	۲۵[6]
اف-۱۶ فایتینگ فالکن	ایالات متحده آمریکا	جنگنده چندمنظوره	F-16A "Netz"	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۱۰۷[5]	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۹۹[8]	۹۰[7]
			F-16B "Netz"			۱۶[7]
			F-16C "Barak"	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۱۳۶[5]	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۱۲۶[8]	۵۲[7]
			F-16D "Barak"			۴۹[7]
			F-16I "Sufa"	۱۰۰[5]	۱۰۰[6]
هواپیمای آموزشی
گروب جی-۱۲۰	آلمان	هواپیمای آموزشی	G-120AI "Snunit"	۲۷[5]	۱۷[6]	۱۷[7]
تی-۶ بیچ‌کرافت	ایالات متحده آمریکا	هواپیمای آموزشی	T-6A "Efroni"	۱۹[5]	۲۰[6]	۲۰[7]
آ-۴ اسکای‌هاوک	ایالات متحده آمریکا	حمله به زمین /آموزشی	A-4N, TA-4H/J "Ayit"	۲۰[5]	۲۰
هواپیمای حمل‌ونقل نظامی / سوخت‌رسانی هوایی / آتش‌نشانی هوایی / چندمنظوره / تجسسی / گشت دریایی / هشدار سریع هوایی
کشنده هوایی آتی-۸۰۲	ایالات متحده آمریکا	هواپیمای آتش‌نشان	آتی-۸۰۲اف	۸[5]	۷[6]	۷[9][10]
بیچ‌کرافت بونانزا	ایالات متحده آمریکا	چندمنظوره	A-36 "Khofit"	۲۲[5]	–	۲۲[7]
بیچ‌کرافت سوپرکینگ ایر (سی-۱۲ هورون)	ایالات متحده آمریکا	چندمنظوره / ترابری / آموزشی	B-200/T/CT "Tzofit"	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۲۹[5]	۲۲[6]	۲۲[11]
		هشدار سریع / تجسس الکترونیکی	RC-12D/K "Kookiya"		۷[6]	۷[11]
آی‌آآی وست‌ویند	اسرائیل	گشت دریایی	1124N "Shahaf"	۳[5]	۳[6]	۳[7]
گالف‌استریم جی-۵۵۰	ایالات متحده آمریکا	ماموریت‌های ویژه الکترونیکی	G500 "Nahshon-Shavit"	۳[5]	۳[6]	۳[7]
		هشدار سریع هوایی	G550 "Nahshon-Eitam"	۲[5]	۴[6]	۳[7]
سی-۱۳۰ هرکولس	ایالات متحده آمریکا	ترابری تاکتیکی	C-130E "Qarnaf"	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۱۲[5]	${\displaystyle {\Big \}}}$ ۱۱[6]	۵[7]
			C-130H "Qarnaf"			۲[7]
		سوخت‌رسانی هوایی	کاسی-۱۳۰اچ "Qarnaf"	۳[5]	۵[6]	۵[7]
بوئینگ ۷۰۷	ایالات متحده آمریکا	ترابری سنگین / هشدار سریع	707 "Re'em"	۸[5]	۷[6]
		سوخت‌رسانی هوایی	کاسی-۷۰۷	۵[5]	۷[6]	۸[12][13]
بالگردها
یوروکوپتر پانتر	اتحادیه اروپا	گشت دریایی	AS-565SA "Atalef"	۵[5]	۵[6]	۵[7]
ای‌اچ-۱ کبرا	ایالات متحده آمریکا	بالگرد جنگنده	AH-1 "Tzefa"	۳۳[5]	۴۹[6]	۳۳[7]
آاچ-۶۴ آپاچی	ایالات متحده آمریکا	بالگرد جنگنده	AH-64A "Peten"	۳۰[5]	۳۲[14]	۳۰[7]
			AH-64D "Saraph"	۱۷[5]	۱۸[14]	۱۸[7]
سیکورسکی سی‌اچ-۵۳	ایالات متحده آمریکا	حمل‌ونقل سنگین	CH-53D "Yas'ur 2025"	۳۷[5]	۲۵[6]	۳۸[7]
سیکورسکی اس-۷۰ (یواچ-۶۰ بلک‌هاوک)	ایالات متحده آمریکا	حمل‌ونقل تاکتیکی	S-70A-50/55 / UH-60A/L "Yanshuf"	۴۹[5]	۴۹[6]	۴۹[7]
بل ۲۰۶ (اواچ-۵۸ کیوا)	ایالات متحده آمریکا	حمل‌ونقل سبک / آموزشی	206B "Saifan"	–	۱۸[6]	۹[15]
هواپیمای بدون‌سرنشین
ایتان	اسرائیل	دوربرد ارتفاع متوسط	هارون-تی‌پی ایتان	+	+	+
هارون ۱	اسرائیل	دوربرد ارتفاع متوسط	هارون-۱ شوال	+	+	+
البیت هرمس ۴۵۰	اسرائیل	هواپیمای بدون سرنشین تاکتیکی	هرمس ۴۵۰-اس	+	+	+
BlueBird SpyLite	اسرائیل	هواپیمای بدون سرنشین کوچک	SkyLite B	–	+[16]	–

مدل جستجو و نجات بالگرد ترابری سنگین سیکورسکی سی‌اچ-۵۳

هواپیمای بدون سرنشین شناسایی ایتان.

در گذشته نیروی هوایی اسرائیل از این هواپیماهای جنگنده نیز استفاده می‌کرد:

• اف-۴ فانتوم (شبح سیاه) (محصول ایالات متحده آمریکا) (جنگنده-بمب‌افکن و هواپیمای رهگیر - ۱۲۰ فروند اف-۴ ۲۰۰۰ مدل بهینه شده اف-۴ در اسرائیل با قابلیت عملیاتی در انبار نگهداری می‌شود)[17]
• میراژ ۳ (محصول فرانسه) (جنگنده چندمنظوره)
• سوپرمیستر (محصول فرانسه)
• اسپیت‌فایر (محصول انگلیس)
• کفیر (بچه شیر) (محصول صنایع دفاعی اسرائیل) (جنگنده چندمنظوره - ۱۴۰ فروند کفیر با قابلیت عملیاتی در انبار)[17]
• نشیر (عقاب) (محصول صنایع دفاعی اسرائیل)
• لاوی (شیر جوان) (محصول صنایع دفاعی اسرائیل)
• آ-۴ اسکای هاوک (محصول ایالات متحده آمریکا) (جنگنده حمله به زمین - ۵۰ فروند به عنوان هواپیمای آموزشی فعال هستند و ۱۷۴ فروند با قابلیت عملیاتی در انبار)[17]