نقش‌برجسته تاج‌گذاری اردشیر دوم

نقش‌برجستهٔ تاج‌گذاری اردشیر دوم نام نقش برجسته‌ای موسوم به اردشیر دوم[یادداشت 1]، در میان سال‌های ۳۷۹ م تا ۳۸۳ م است که در کنار طاق کوچک در طاق بستان و شمال شرقی شهر کرمانشاه قرار دارد.[1] این نقش برجسته، نخستین نقش برجستهٔ طاق بستان است که در کنار طاق کوچک قرار دارد.[2]

نمایی از نقش برجستۀ تاج ستانی اردشیر دوم

در این نقش اردشیر دست را به سوی حلقهٔ شهریاری که اهورامزدا به او تسلیم می‌دارد، دراز کرده‌است. تصویر اهورامزدا سنتی است. طرف چپ اردشیر میترا ایستاده‌است که برسم به دست دارد که بعضی باستان شناسان وی را زرتشت می‌دانند چون دارای هاله است که تنها به زرتشت اختصاص دارد.[3] اردشیر با نشانه‌های شاهنشاهی که متعلق به سدهٔ چهارم میلادی است، تصویر شده‌است. میترا با همان پوشاک اهورامزدا است که حلقه‌ای مشعشع گرد سر اوست.[4][5] اهورامزدا و اردشیر پاهای خود را بر بدن شاه شکست یافتهٔ کوشان نهاده‌اند. زیر پای میترا گل نیلوفر دیده می‌شود.[4]