علی معتمدی
علی معتمدی (۱۲۷۵ تهران – ۱۳۵۸ تهران) دیپلمات و دیوان‌سالار دوران پهلوی و نخستین سفیر ایران در هند بود.
علی معتمدی | |
|---|---|
| وزیر راه ایران | |
| مشغول به کار ۳ دی – بهمن ۱۳۲۶ | |
| پادشاه | محمدرضا شاه پهلوی |
| نخست‌وزیر | ابراهیم حکیمی |
| پس از | غلامحسین فروهر |
| پیش از | عزالممالک اردلان |
| مشغول به کار ۱ بهمن ۱۳۲۱ – ۲۴بهمن ۱۳۲۱ | |
| نخست‌وزیر | احمد قوام |
| پس از | یدالله عضدی |
| پیش از | عبدالحسین هژیر |
| وزیر مشاور | |
| آغاز به کار ۱۹ فروردین ۱۳۳۴ | |
| نخست‌وزیر | حسین علاء |
| معاون نخست‌وزیر | |
| مشغول به کار ۱۳۱۸ – ۱۳۲۱ | |
| پادشاه | رضا شاه و محمدرضا شاه پهلوی |
| نخست‌وزیر | احمد متین دفتریعلی منصورمحمدعلی فروغیعلی سهیلی |
| سفیر کبیر ایران در هلند | |
| مشغول به کار مرداد ۱۳۳۷ – اردیبهشت ۱۳۳۹ | |
| پادشاه | محمدرضا شاه پهلوی |
| پس از | عبدالحسین مفتاح |
| پیش از | محسن رئیس |
| نخستین سفیر کبیر ایران در هند | |
| مشغول به کار اسفند ۱۳۲۶ – آذر ۱۳۲۷ | |
| پیش از | موسی نوری اسفندیاری |
| نخستین وزیرمختار ایران در کانادا | |
| مشغول به کار ۲۰ اسفند ۱۳۳۴ – مرداد ۱۳۳۷ | |
| پیش از | محمود اسفندیاری |
| نایب‌التولیه آستان قدس رضوی | |
| مشغول به کار فروردین ۱۳۳۲ – ۱۷ فروردین ۱۳۳۴ | |
| پس از | سید جلال‌الدین تهرانی |
| پیش از | فخرالدین شادمان |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۲۷۵ خورشیدی تهران، |
| درگذشته | ۱۳۵۸ (۸۳ سال) تهران |
| ملیت | .svg.png.webp){kind=small} ایران |
| همسر(ان) | منیر خواجه‌نوری |
| فرزندان | فرخ، هما |
| اقامتگاه | حرم حضرت امام رضا |
| پیشه | ، سیاستمدار |
| دین | اسلام شیعه |
زندگی
پس از گذراندن دوره مدرسه سیاسی تهران که برای تربیت کادر وزارت امورخارجه بر پا شده بود، در سال ۱۲۹۸ خورشیدی در این وزارت‌خانه مشغول کار شد. در همان سالها دلبسته منیر خواجه نوری دختر امیراصلان‌خان نظام‌الدوله شد و با وی ازدواج کرد و صاحب یک پسر به نام فرخ و یک دختر به نام هما شد.
معتمدی پس از مدتی کار کردن در ادارات مرکزی، به نیابت اول سفارت ایران در برن منصوب شد و پس از اندکی به عنوان شارژ دافر (کاردار) به ایتالیا رفت. در بازگشت به ایران به سمت ریاست اداره سوم سیاسی منصوب شد. در سال ۱۳۱۵ که دکتر متین دفتری وزیر عدلیه شد، از سر دوستی قدیمی با علی معتمدی داشت، او را به وزارت عدلیه منتقل و مدیرکل ثبت اسناد و املاک کرد.
در سال ۱۳۱۸ که متین دفتری رئیس دولت شد، بلافاصله معتمدی را معاون خویش قرارداد. علی معتمدی در زمان نخست وزیری علی منصور، فروغی و علی سهیلی نیز سمت معاونت نخست وزیر را در کابینه آنها به عهده داشت تا اینکه دولت قوام روی کار آمد و حادثه هفدهم آذر ۱۳۲۱ رخ داد و شماری از اعضای دولت قوام از جمله یدالله عضدی وزیر راه استعفا دادند. قوام در اول بهمن ۱۳۲۱ معتمدی را به عنوان وزیر راه به مجلس معرفی کرد اما عمر دولت قوام به پایان آن ماه هم نکشید و معتمدی همراه با دیگر اعضای کابینه قوام از دولت کنار رفت.
معتمدی سپس به عنوان سر کنسول به هند فرستاده شد و پس از استقلال هندوستان، نخستین سفیر کبیر ایران در هند شد اما مدت کوتاهی بعد به تهران فراخوانده و در سوم دی ۱۳۲۶ در کابینه ابراهیم حکیمی به وزارت راه منصوب شد. بیش از شش هفته در این سمت نبود و جای خود را به عزالممالک اردلان داد.
معتمدس سپس به عنوان نخستین وزیر مختار ایران به کانادا رفت تا اینکه در سال ۱۳۳۱ به ایران فراخوانده و به نیابت تولیت آستان قدس رضوی منصوب شد. طولی نکشید که از این سمت عزل و به ریاست بانک عمران منصوب شد. در ۱۹ فروردین سال ۱۳۳۴ در کابینه حسین علاء وزیر مشاور و در سال ۱۳۳۸ در زمان ریاست عبدالله انتظام بر شرکت ملی نفت ایران، قائم‌مقام او در خوزستان شد و سالها در آن سمت ایفای نقش کرد.
خاکسپاری خونبار
معتمدی در زمانی که در مشهد نایب‌التولیه آستان قدس رضوی بود، یک قطعه قبر در حرم حضرت امام رضا (ع) برای خود تهیه کرده و در وصیتنامه‌اش قید کرده بود که در همان قبر به خاک سپرده شود. وارثینش به این وصیت عمل کردند اما در بازگشت، هواپیمایشان در اطراف تهران سقوط کرد و همسر معتمدی به همراه دخترش و همسر دکتر متین دفتری که دختر دکتر مصدق بود، جان باختند.
پسرش فرخ در امریکا پزشکی خواند و همان‌جا پزشکی سرشناس شد و با زنی امریکایی ازدواج کرد اما پس از جدایی از او دست به خودکشی زد. دخترش که در سانحه هواپیما جان باخت، همسر دکتر پرتواعظم بود.
منبع
- عاقلی، باقر (۱۳۸۰). شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران - جلد سوم. تهران: نگاه. صص. ۱۴۹۸ - ۱۴۹۹.