حاجی خدر
حاجی خدر، روستایی از توابع بخش سامن ، شهرستان ملایر در استان همدان ایران است.
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | همدان |
شهرستان | ملایر |
بخش | بخش سامن |
دهستان | سامن |
نام محلی | حاج خیر |
سال بنیاد | اواخر زندیه و اوایل دوران قاجار |
مردم | |
جمعیت | ۱۲ نفر (سرشماری ۹۵) |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | -12 تا +38 |
بارش سالانه | 210 روز |
روزهای یخبندان سالانه | 154روز |
اطلاعات روستایی | |
کد آماری | ۲۰۷۶۵۴ |
رهآورد | انگور، بادام ، گردو ، گندم ، عدس ، لوبیا ، جو ،صیفی جات |
پیششمارهٔ تلفن | 0813 |
تاریخچه
در مورد تاریخ پیدایش تمدن در این روستا بحث های متفاوتی مطرح میباشد ، عده ای با توجه به وجود قلعه یزدگرد سوم ساسانی در کوههای اطراف این روستا سن تمدن انسانی در این منطقه را به دوران پیش از اسلام و اواخر حکومت ساسانیان در ایران نسبت میدهند ، اما روستای فعلی با شکل کنونی در اواخر سلطنت زندیان و اوایل حکومت قاجاریه و به دنبال کوچ تعدادی از طوایف لر نشین مناطق غربی نهاوند به این منطقه شکل گرفته و در اوایل دوران پهلوی اول با حفر قناتهای متعدد و دسترسی به منابع آب این روستا به شکوفایی و آبادانی در زمینه کشاورزی و دامپروری و دارای تعداد زیادی سکنه بوده است .اما رفته رفته و با توجه به کمبود آب و عدم رسیدگی به نیازهای اولیه این مناطق در دوره های بعدی کم کم با کوچ اهالی این روستا به شهرها از رونق آن کاسته شده است.
جمعیت
این روستا در بخش سامن قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن 12نفر (7خانوار) بودهاست.[1]،بافت روستای حاجی خدر در دو،سه سال اخیر تغییرات اساسی داشته و از بافت فرسوده وقدیمی به بافت و ساختار جدید واستاندارد های ساخت وساز شهری تغییر کرده است،علاوه بر ساختار جدید روستای حاجی خدر،امکانات گاز و برق و تلفن نیز به روستاو زندگی ساکنان روستای حاجی خدر رونق زیادی بخشیده است،با عملیاتی شدن طرح هادی بیشتر کسانی که روستا را ترک کرده بودند به روستا برگشته و با ساخت و ساز زمین هایی که قبلا خانه های قدیمی و کاه گلی با سقف تیر چوبی بوده اند و به نوعی خانه های مخروبه و متروکه آبا و اجدادی خود را با معماری جدید بازسازی کردهاند،تعدادی از این ساختمان ها بصورت دو یا چند طبقه ساخته شده که اکثرا داری سقف شیروانی با رنگهای زیبا میباشند که دورنمای زیبا و شکیلی به روستا بخشیده اند
آب و هوا
روستای حاجی خدر علاوه بر طبیعت زیبا و بکر به دلیل ارتفاع سطح و محصور شدن در میان امتداد رشته کوههای زاگرس میانی دارای آب وهوای کوهستانی و سرد میباشد چنانکه تابستانهای معتدل و خنک و زمستانهای بسیار سرد و خشک بامیزان بارش ۲۱۰ روز در سال را دارا میباشد . در گذشته بارش برف در این منطقه گاه تا ۲متر میرسیده به شکلی که اهالی روستا برای رفت و آمد مجبور به حفر تونل در میان برفها بوده اند.
کشاورزی
کشاورزی در این روستا بیشتر به صورت کشت باغات انگور و درختان گردو و بادام و مقدار اندکی سیب و هلو میباشد که در کنار آنها کاشت گندم ، جو ،یونجه ، لوبیا و عدس و همچنین سیفی جات نیز کشت میشود، آبیاری کشاورزی در روستا بصورت سنتی و از طریق آبهای زیرزمینی و قنات ها انجام میپذیرد که با جمع آوری آب قنات در محلی به نام ( اسیل ) و هدایت آن از طریق مسیرهایی کوچک به درون باغ انجام میگیرد ، لازم به ذکر است که کاشت اکثر مزارع گندم و جو بصورت دیم بوده و بیشتر باغات انگور و درختان میوه را آبیاری می کنند.
فاصله زمینی
فاصله زمینی روستای حاجی خدر با شهرستان ملایر حدود 25کیلومتر میباشد که در مسیر جاده ملایر،بروجرد قرار دارد،که از بخش سامن نیز عبور می کند ،حدود 5کیلومتر از جاده ورودی به روستا بصورت خاکی میباشد که باعث بوجود آمدن مشکلات زیادی برای تردد ساکنان روستا بویژه در فصل زمستان میباشد که امید است با مساعدت و همکاری مسولین شهرستان ملایر وسامن این مشکل نیز حل شود،لازم به ذکر است که تا بحال قول های زیادی از طرف مسولین برای رفع این مشکل داده شده است که متاسفانه تاکنون جامه عمل به هیچکدام از آنها پوشانده نشده است.
طوایف
بنیانگذاران اولیه روستای حاجی خدر سه فرد مهاجر با نامهای ملک ، باقر و علیمحمد بوده اند ، که پایه ریزی روستا را با ساخت ۳ قلعه در ۳ منطقه از روستا شروع کرده و این قلعه ها هنوزهم در بافت قدیمی و تقریبا مخروبه روستا موجود میباشند .
این آبادی محل تشکیل و زندگی طوایف بزرگی از جمله ملکی ، باقری ، امیری ، حیدری ، جعفری ،عباسی ، کرمی ،علیمحمدی ، امیدی ،امامی ، داربی ، صفری ، فیض الهی ، شمس الهی ، همتیان ، نجم ، آتشبار و بفکین میباشد.
آثار تاریخی
در روستای حاجی خدر دره ای به نام دره یزدگرد در نزدیکی کوهی با همین نام وجود دارد که بقایای قلعه ای موسوم به قلعه یزدگرد سوم ساسانی در آن به چشم میخورد ،همچنین طبق اسناد به دست آمده و بررسیهای اجمالی انجام شده و بنا بر نقل قولها و شنیده ها از بزرگان این روستا ،سه زاغه زیر زمینی در زیر این روستا وجود داشته که در زمانهای قدیم از آنها برای نگهداری دامها و اهالی روستا در برابر سرمای سخت زمستان استفاده میشده است ،ولی در حال حاضر مشخص نیست که دهانه ورودی این زاغه ها در چه مکانی از روستا قرار گرفته ،همچنین از طول و عمق این زاغه ها سندی در دست نبوده اما با اندکی اغراق میتوان گفت این زاغه ها بی ارتباط با قلعه یزدگرد نبوده و احتمالا از آنها علاوه بر استفاده های یاد شده به عنوان دالان های زیر زمینی و ارتباطی استفاده میشده است
جستارهای وابسته
منابع
- «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۳-۲۹.
- «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانیشده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.