ای رقیب
ای رقیب (به کردی: ئەی ڕەقیب، Ey Reqîb) که آن را در زبان فارسی «ای دشمن» ترجمه می‌کنند، یک سرود ملی‌گرایانۀ قومی کردی و در حال حاضر سرود رسمی حکومت اقلیم کردستان عراق است.
 نشان طایفه ایرانی نژاد کورد | |
سرود  اقلیم کردستان عراق
سرود ملی پیشین  جمهوری مهاباد | |
| اشعار | دلدار، ۱۹۳۸ |
|---|---|
| تاریخ رسمیت | ۱۹۴۶ (جمهوری مهاباد) ۱۹۹۱ (اقلیم کردستان عراق) |
| بی‌استفاده شده | ۱۹۴۷ (جمهوری مهاباد) |
| نمونهٔ صوتی | |
| |
این سرود در سال ۱۹۳۸ توسط شاعر کرد یونس رئوف دلدار (۱۹۱۸–۱۹۴۸) در زندان حکومت وقت عراق سروده شده‌است. اصل این سرود به گویش سورانی سروده شده، ولی بعدها به دیگر گویش‌های زبان کردی نیز درآمده‌است. سرود ای رقیب نخستین بار به صورت رسمی در جمهوری مهاباد به عنوان سرود ملی مورد استفاده قرار گرفت.
اهمیت این سرود به حدی است که طی چند دهه گذشته اکثر احزاب کردی در هر دو بخش کردستان کردستان شرقی (ایران) و کردستان غربی (ترکیه و عراق عربی و سوریه عربی) آن را به عنوان سرود ملی پذیرفته‌اند. در این میان تنها احزاب کردی مدافع حقوق دینی (احزاب اسلامی) که همه تحت حمایت ایران اند هنوز در برابر آن مقاومت می‌کنند.[1]
تاریخچه
این سرود را شاعر و فعال سیاسی کرد، یونس رئوف دلدار (۱۹۱۸–۱۹۴۸) در سال ۱۹۳۸، در حالی که در زندان بود، نوشت. "ای رقیب" به معنای "ای دشمن!" (در زبان فارسی)، با اشاره به نگهبانان زندان در زندانی که دلدار در آن زندانی و شکنجه شده بود و همچنین نماد کشورهای اشغالگر ترکیه، عراق و سوریه بود. این ترانه در ابتدا به زبان کردی سورانی نوشته شده بود اما امروزه به همه گویش های کردی از جمله لکی،جنوبی (کرماشاهیانی یا خاوری)، سورانی، زازاکی، هورامی و کرمانجی (شمالی) خوانده می‌شود. در سال ۱۹۴۶، این سرود به عنوان سرود ملی جمهوری مهاباد، یک جمهوری کوتاه‌مدت در قرن بیستم در ایران که به مدت یک سال عمر داشت، تصویب شد.[2]
"ای رقیب" توسط دولت اقلیم کردستان عراق به‌‌عنوان سرود اقلیم کردستان عراق تصویب شده‌است[3]
متن سرود
ای رقیب
- ای رقیب، قوم کُرد همچنان با نشاط و سرزنده است
- گردش چرخ زمانه نمی‌تواند او را به تسلیم وادارد.
- چه کسی می‌گوید کُرد مرده است؟ کُرد زنده است.
- زنده‌ایم و پرچممان هرگز برنخواهد افتاد.
- جوانان کُرد دلیرانه بپاخاسته‌اند
- تا با خون خود تاج زندگی را رنگین نمایند
- چه کسی می‌گوید کُرد مرده است؟ کُرد زنده است.
- زنده‌ایم و پرچممان هرگز برنخواهد افتاد.
- ما فرزندان ماد و کیخسرو ایم
- کُرد و کُردستان، دین و آیین ما است
- چه کسی می‌گوید کُرد مرده است؟ کُرد زنده است.
- زنده‌ایم و پرچممان هرگز برنخواهد افتاد
- ما فرزندان رنگ سرخ انقلابیم
- بنگر گذشته‌مان را که چقدر خونین است.
- چه کسی می‌گوید کُرد مرده است؟ کُرد زنده است.
- زنده‌ایم، و پرچممان هرگز برنخواهد افتاد
- فرزندان کُرد حاضر و آماده‌اند
- جان فدایند و جان فدا باقی خواهند ماند
- چه کسی می‌گوید کُرد مرده است؟ کُرد زنده است.
- زنده‌ایم و پرچممان هرگز برنخواهد افتاد.
| به کردی سورانی | به کردی سورانی و الفبای لاتین | به کردی شمالی | به کردی شمالی و الفبای لاتین |
|---|---|---|---|
|
|
|
|
| به کوردیی زازاکی | به کردی زازاکی و الفبای لاتین | به کردی هورامی | به کردی هورامی و الفبای لاتین |
|---|---|---|---|
|
|
|
|
| به کردی جنوبی | به کردی جنوبی و الفبای لاتین | به کردی لکی | به کردی لکی و الفبای لاتین |
|---|---|---|---|
|
|
|
Ey reqîb(homał) her memînê qeom kurd zûn
|
منابع
- «واکنش وزارت اوقاف اقلیم کردستان به مناقشه بر سر سرود ای رقیب». کردپرس. ۱۷ آبان ۱۳۹۲.
- http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=16&smap=03010100&rnr=200&anr=16878
- Flag and national anthem بایگانی‌شده در ۲۰۱۲-۱۰-۲۵ توسط Wayback Machine, KRG's Official Website.
- وه‌رگیرانی بوو زمان له‌کی: ڕه‌قیب=هؤماڵ ..... زۆن=زمان(lang) .... کورد=کورد نمهڕمنتێ=تسلیم و شکست نمی‌خورد … نمه‌چه‌منتێ=کمرش را خم نمی‌کند و شکست نمی‌خورد … خڕ ڕووژگارۆن=چرخ روزگار (خڕ له زمان له‌کی یانی چه‌رخ و دور و دوره و دایره)...... هه‌ریژ =همیشه هم، هرگز… ئه‌سگه‌ته‌مۆن=ڕابرده‌مان، گذشتمان، پیشینه‌مان… هێزگرتێه= هه‌ستایه، بپاخواسته
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
سرود زیبای «ای رقیب» که‌س نهڵێ کورد مردوه، کورد زیندوه / همراه با ترجمه انگلیسی، آلمانی و عربی
پرونده صوتی ای رقیب با صدای حماسه‌سرای کرد، «شوان پرور» به کرمانجی و نیز به صورت جمعی
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.