آزادشهر

دشت شاه‌پسند در گذر سده‌ها و هزارهای گذشته محل استقرار گروه‌ها و اقوام مختلفی بوده‌است که آثار و بقایای آن‌ها به صورت پراکنده و در قالب مکان‌های باستانی همچنان وجود داردو حکایتگر دوره‌های مختلفی از یکجانشینی و شهرنشینی می‌باشد. این مراکز سکونت گاهی و اجتماعی بنا به شرایط مختلف زمانی و رویدادهای ناگوار و خشونت بار مانند: جنگ، قتل و غارت بارها نابود شده و دوباره بخاطر پدید آمدن دوره‌های از صلح و آرامش برقرار گردیده‌است؛ و جود ده‌ها تپه باستانی که نمایانگر قلعه‌ها و دژهای نظامی و آبادی‌های مهم هستند و نیز وجود گور دخمه‌ها، کوره‌های سفال‌گری و قنات‌ها و سایر اشیا و آثار و حدس و گمان باستان شناسان و تاریخ پژوهان نشانگر وجود شهرهای مهم تا دوره اشکانیان و حتی ساسانیان در منطقه می‌باشد. پدیده شکل‌گیری آبادی‌ها و شهرها در دشت شاه‌پسند همانند سایر مناطق دشت گرگان و سپس ویرانی و نابودی آن‌ها در تمام دوران اسلامی ادامه داشت نمونه بارز آن تخریب و زوال شهرهایی مانند: دشت حلقه و جرجان (گنبد فعلی) و آبادی‌ها و غصبات اطراف آن‌ها بدست هلاکو خان مغول است. در عصر صفویه دوره ایی از اثبات و آرامش نسبی برقرار گردید و برای چندمین بار مردمان گریزان از ناامنی‌ها و چپاول برای استقرار و سکونت بسوی دشت‌ها سرازیر شدند و روستاها و شهرهایی ایجاد نمودند. نام شاه‌پسند یا شاه فسند نخستین بار در عصر صفوی شنیده می‌شود و بیانگر آن است که نامگذاری مجدد آن در زمان رضا شاه همراه با آگاهی تاریخی بوده و صرفاً به تکیه به برخی روایت‌ها و داستان‌های غیر مستند اقدام نشده‌است. اولین اقوام شکل دهنده قریه قره تکن اجداداقوام وطایفه‌های نوری، نوری قره تکن و نوریان ساکنین فعلی هستند بر اساس مدارک مکتوب تاریخی آزادشهر در دوره صفویه به شاه فسند معروف بوده همچنین در وقفنامه خواجه مظفرالدین بتکچی به تاریخ ۹۰۹هجری قمری شاه فسند در حوزه کبود جامه معرفی می‌گردد. در تاریخ معاصر از پایان عصر صفوی تا حضور رضا شاه و حضور دوباره مردم در دشت شاه‌پسند دوره ایی از بی‌ثباتی، ناامنی، چپاول و رقابت‌های خشونت بار میان ترکمن‌ها و مردمان بومی صورت می‌پذیرفت و برای چندمین بار روستا نشینی و شهرنشینی در پهن دشت گرگان و همچنین شاه‌پسند دچار ضعف و بحران و انحطاط می‌گردد.[2]

در سال ۱۳۴۲ خورشیدی و در عهد سلطنت محمد رضا شاه، سنگ بنای شهرداری آزادشهر گذاشته شد و دارای شهرداری مستقل گردید. با توجه به آنکه مردم از سال‌ها پیش این مکان را شاه‌پسند می‌نامیدند از اینرو در دفاتر رسمی و دیوانی اسناد دولتی و تقسیمات کشوری نیز نام شاه‌پسند را انتخاب گردید و از آن پس رسماً با عنوان شهرداری شاه‌پسند آغاز به کار کرد.[3]

1. ۱-وجود یک گیاه یا گل به نام شاه‌پسند
2. ۲- به دلیل حضور رضا شاه در شاه‌پسند
3. ۳- ریشه تاریخی شاه‌پسند در تاریخ معاصر

مرکبات -آلوجات - غلات - گندم - جو - برنج- کلزا - پنبه _زیتون _ گلابی _ گردو _گیلاس _آلبالو _گوجه _خیار _ بادمجان _ سیب زمینی _

محل تلاقی مسیر ارتباطی ۳ شهر بزرگ گنبد کاووس و گرگان و شاهرود بوده و مسیر ارتباطی شمال کشور به مشهد از این شهر می‌گذرد. به نحوی که از شمال به شهرستان گنبد کاووس، از غرب به مرکز استان (گرگان)، از شرق به جنگل گلستان و استان خراسان و از جنوب هم به شهرستان شاهرود و استان سمنان محدود می‌شود. گرچه شواهد تاریخی بازمانده اندکند، اما می‌توان انتظار داشت به سبب همین موقعیت تاریخی از دیرباز آزادشهر محل سکونت بوده باشد؛ خاصه از آن رو که در نزدیکی آن امام زاده و زیارتگاه است و اصولاً چنین زیارتگاهی در اماکن مسکونی بنا می‌شود و محل اجتماع است. به نظر می‌رسد آنجاها که در متون تاریخی کهن از «دروازهٔ جرجان» یاد می‌شود، اشاره به نام روستایی باشد که هسته‌ای اولیهٔ همین آزادشهر کنونی است. مثلاً گفته شده‌است که محمد بن جعفر صادق، فرزند امام ششم شیعیان در «باب جرجان» کشته، و به خاک سپرده شد.