پایگاه چهارم شکاری دزفول
پایگاه چهارم شکاری دزفول یا پایگاه هوایی وحدتی از پایگاه‌های شکاری نیروی هوایی ارتش است، که در شهر دزفول، استان خوزستان قرار دارد. پایگاه چهارم شکاری یک پایگاه ضربتی و واکنش سریع است، که هواپیماهای نورثروپ اف-۵ نیروی هوایی در آن نگهداری می‌شود و اغلب به عنوان اولین یگان واکنش‌دهنده به تهاجمات هوایی محسوب می‌شود.[1][2]
| پایگاه چهارم شکاری پایگاه هوایی وحدتی دزفول | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| میدان ورودی پایگاه چهارم شکاری دزفول محل زندگی احمد رنجبری | |||
| یاتا: ندارد – ایکائو: ندارد | |||
| خلاصه | |||
| نوع فرودگاه | نظامی | ||
| گرداننده | نیروی هوایی ارتش | ||
| مکان | دزفول، استان خوزستان | ||
| مختصات | ۳۲°۲۵′۵۷″ شمالی ۴۸°۲۴′۰۷″ شرقی | ||
پیشینه
سابقه احداث پایگاه چهارم شکاری دزفول به سال ۱۳۲۰ در خلال جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد، که نیروهای متفقین جهت انتقال وسایل و تجهیزات از خلیج فارس به روسیه، در مکانی حوالی دزفول، به نام تپه‌چرمی (موقعیت کنونی پایگاه) توقف می‌کردند و بعدها در سال ۱۳۲۲ مطالعات جهت احداث پایگاه آغاز شد و در سال ۱۳۳۵ طرح احداث آن به مرحله اجرا درآمد و در سال ۱۳۳۷ بخش‌هایی از این پایگاه، آماده شد و از همین سال، فعالیت خود را تحت عنوان پایگاه دوم آغاز کرد.
در سال ۱۳۳۸ نخستین دسته از هواپیماهای اف-۸۴ در این پایگاه فرود آمدند و در سوم خرداد سال ۱۳۴۰ پایگاه تحویل نیروی هوایی شاهنشاهی ایران گردید. پس از ورود هواپیماهای اف-۸۶ به این پایگاه، اسکادران هواپیماهای اف-۸۴ از خدمت خارج شدند.
در سال ۱۳۴۲ در پی تحویل هواپیماهای اف-۵ سری ای و بی، به این پایگاه، نام آن به پایگاه چهارم شکاری تغییر پیدا کرد. از سال ۱۳۵۴ تاکنون هواپیماهای نورثروپ اف-۵ سری ئی و اف، هواپیماهای سازمانی پایگاه چهارم شکاری دزفول محسوب می‌شوند.
دوره پهلوی
این پایگاه علاوه بر استفاده عادی توسط نیروی هوایی، در دوره سلطنت محمدرضاشاه پهلوی، جهت آموزش ولیعهد وقت؛ شاهزاده رضا پهلوی، مورد استفاده قرار می‌گرفت.
جنگ ایران و عراق
در خلال جنگ ایران و عراق، پایگاه چهارم شکاری دزفول، نقش مهمی در دفاع هوایی، حمله به اهداف و نیز انجام عملیات‌های پشتیبانی نزدیک از نیروهای زمینی را برعهده داشت. این پایگاه در اجرای عملیات کمان ۹۹ نیز از یگان‌های عمل‌کننده نیروی هوایی ارتش بود.
فرماندهی پایگاه وحدتی در ابتدای جنگ ایران و عراق، برعهده سرهنگ خلبان محمدرضا تابش‌فر بود و سرهنگ خلبان بهمن فرقانی نیز بعنوان جانشین فرمانده فعالیت می‌کرد. از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۲ سرهنگ خلبان عباس عابدین فرمانده این پایگاه بود و از ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴ نیز سرهنگ خلبان علی گیلانی فرمانده پایگاه وحدتی بود.[3]
نمایشگاه راهیان نور
نوروز هر سال، نمایشگاه راهیان نور در پایگاه چهارم شکاری دزفول برگزار می‌شود، که این نمایشگاه با هدف معرفی تجهیزات مورد استفاده نیروی هوایی در خلال جنگ ایران و عراق و آشنایی شرکت‌کنندگان با جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش انجام می‌گیرد. همچنین در خلال نمایشگاه با خلبانان پیشکسوت نیروی هوایی مصاحبه می‌شود و چند سورتی پروازی نمایشی نیز با جنگنده‌های نورثروپ اف-۵ توسط خلبانان این پایگاه، انجام می‌گیرد. اغلب جنگنده‌هایی از دیگر پایگاه‌های هوایی نیز مانند گرومن اف-۱۴ تامکت، مک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم ۲، لاکهید سی-۱۳۰ هرکولس، میگ ۲۹، سوخو ۲۴ و بالگردهای کبرا و شینوک و بل و هواپیماهای ترابری به نمایش گذاشته می‌شوند.[4][5][6]
نامگذاری پایگاه
پایگاه چهارم شکاری دزفول، که با عنوان پایگاه وحدتی نیز شناخته می‌شود، نامش را از ۲ برادر خلبان بنام‌های «احمد و مهدی وحدتی» به عاریت گرفته‌است. سرگرد احمد وحدتی برادر بزرگ‌تر و استاد پرواز و خلبان هواپیمای ترابری سی-۴۷ داکوتا بود، که سال ۱۳۳۸ در سانحه هوایی در تهران، کشته شد. سروان مهدی وحدتی نیز برادر کوچک‌تر و خلبان اف-۸۴ تاندرجت بود. وی نیز در سال ۱۳۳۹ در سانحه هوایی در حال خدمت، کشته شد. جهت یادبود این ۲ برادر، به پیشنهاد فرمانده وقت نیروی هوایی شاهنشاهی ایران و با تصویب دولت، پایگاه هوایی دزفول از تاریخ ۲۱ اسفند ۱۳۳۹ بنام پایگاه هوایی وحدتی نامگذاری شد.[7]
فرماندهان
| # | عکس | نام | تاریخ | یادداشت | |
|---|---|---|---|---|---|
| ۵ | سرهنگ خلبان بهمن بهمرد[8][9][10] | ۱۳۹۸-تاکنون |
| ||
| ۴ | سرتیپ‌دوم خلبان سیدحمیدرضا آشنا | ۱۳۹۲-۱۳۹۸ |
| ||
| ۳ | سرتیپ‌دوم خلبان حسن زارع شاهی[11] | ۱۳۹۰-۱۳۹۲ |
| ||
| ۲ | سرتیپ‌دوم خلبان نادر یعقوبی | ۱۳۸۵-۱۳۹۰ |
| ||
| ۱ | سرتیپ‌دوم خلبان رضا نخبه زعیم[12] [13] [14] | ۱۳۸۱-۱۳۸۵ |
| ||
| ? | ????? | ۱۳۵۷-۱۳۸۱ |
منابع
- «آشنایی با پایگاه چهارم شکاری - دزفول». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۰۳-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
- 10 (۲۰۱۷-۰۱-۰۸). «خلبانان F5 پایگاه وحدتی دزفول فارغ‌التحصیل شدند». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
- «مرور عملکرد پایگاه هوایی دزفول در جنگ تحمیلی». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۷-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
- «نمایشگاه هوایی راهیان نور در پایگاه چهارم شکاری دزفول گشایش یافت». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۹-۰۳-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
- 1494 (۲۰۲۰-۱۰-۰۷). «پایگاه سلامت چهارم شکاری دزفول بهره‌برداری شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
- 2201 (۲۰۲۰-۱۱-۲۶). «پنج طرح عمرانی در پایگاه چهارم شکاری دزفول بهره‌برداری شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
- «آشنایی با پایگاه چهارم شکاری - دزفول - همشهری آنلاین». www.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
- «خبرگزاری فارس | سرهنگ «بهمن بهمرد» فرمانده پایگاه هوایی وحدتی دزفول شد». www.farsnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
- «سرهنگ «بهمن بهمرد» فرمانده پایگاه هوایی وحدتی دزفول شد - مشرق نیوز». www.mashreghnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
- «مراسم تودیع و معارفه فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول به روایت تصویر- اخبار استانها تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
- «مجد دز - انتصاب فرمانده جدید پایگاه چهارم شکاری دزفول». www.majdedez.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
- «فرمانده اسبق پایگاه شکاری وحدتی دزفول درگذشت - ایسنا». www.isna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
- «پیكر فرمانده پیشین پایگاه شكاری وحدتی در بهشت زهرا آرام گرفت - ایرنا». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
- «خلبان ۸ سال دفاع مقدس دارفانی را وداع کرد». همشهری آنلاین. ۲۰۱۴-۰۶-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.