بل ای‌اچ-۱ کبرا

بِل اِی‌اِچ-۱ کبرا (به انگلیسی: Bell AH-1 Cobra) نوعی هلیکوپتر تهاجمی ساخت شرکت بل است که در دهه ۱۹۶۰ بر اساس هلیکوپتر چندمنظوره پرطرفدار یواچ-۱ ایروکوای طراحی شد. این هلیکوپتر اولین پرواز خود را در سال ۱۹۶۵ انجام داده و از سال ۱۹۶۷ وارد ارتش آمریکا شد. این هلیکوپتر در دو نوع اصلی تک‌موتوره و نوع پرقدرت‌تر دوموتوره ساخته شد. تمامی مدل‌های تک موتوره با نام "هیویی کبرا" (به انگلیسی: Huey Cobra) شناخته می‌شوند[1]

هلیکوپتر AH-1T ' سی کبرا ' در حقیقت نمونه پیشرفته تر AH-1J 'سی کبرا ' محسوب می‌شد.
بل ای‌اچ-۱ کبرا
نوع هلیکوپتر جنگنده
سازنده بل هلیکوپتر
اولین پرواز ۱۹۶۵/۰۹/۰۷
بکارگیری ۱۹۶۷
وضعیت فعال
تولید ۱۹۶۷ تا بحال
تعداد ساخت ۱،۱۱۶ (تک‌موتوره)


اولین نمونه‌های دو موتوره این هلیکوپتر با نام‌های بِل اِی‌اِچ-۱جی (به انگلیسی: AH-1J) و بِل اِی‌اِچ-۱تی (به انگلیسی: AH-1T) (نمونه بهبود یافته AH-1J) معروف به سی کبرا (کبرای دریایی) (به انگلیسی: Sea Cobra) مخصوص نیروی تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا ساخته شد. نمونه صادراتی ای اچ-۱جی به سی کبرا بین‌المللی (به انگلیسی: International Sea Cobra) معروف شد و خود دارای دو مدل با قابلیت شلیک و هدایت موشک‌های ضد تانک هدایت سیمی بی‌جی‌ام-۷۱ تاو معروف به تاو کبرا (به انگلیسی: TOW Cobra) مجهز به سیستم هدفگیری و هدایت تلسکوپی ام-۶۹ (به انگلیسی: M69)این موشک‌ها در پوزه هلیکوپتر و نمونه بدون قابلیت شلیک و هدایت این موشک‌های ضد تانک، معروف به نان تاو (به انگلیسی: Non TOW) بود.
۱۶۰ فروند از مدل نان تاو و ۶۲ فروند از مدل تاو هلیکوپتر ای اچ-۱جی سی کبرا (به انگلیسی: AH-1J Sea Cobra) از سال ۱۹۷۴ توسط هوانیروز ارتش ایران برای پشتیبانی نیروهای زمینی ایران و مقابله با تانک‌ها , زره پوش‌ها و نفربرهای زرهی دشمنان به خدمت گرفته شد که در طول جنگ ایران و عراق بسیار بکار گرفته شد.
نمونه‌های بعدی دو موتوره به ترتیب بِل اِی‌اِچ-۱دبلیو (به انگلیسی: AH-1W) معروف به سوپر کبرا (به انگلیسی: Super Cobra) و آخرین و پیشرفته‌ترین نمونه کبرا یعنی بِل اِی‌اِچ-۱زِد (به انگلیسی: AH-1Z) معروف به وایپر (افعی) (به انگلیسی: Viper) هستند. لازم به ذکر است نمونه بِل اِی‌اِچ-۱زد با نام زولو کبرا (به انگلیسی: Zulu Cobra) نیز شناخته می‌شود.[1]

بالگرد AH-1W سپاه تفنگداران دریایی امریکا مجهز به هشت موشک ضد تانک هدایت لیزری هلفایر

تمامی مدل‌های هلیکوپتر کبرا در نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا از دهه ۱۹۸۰ با هلیکوپتر ای‌اچ-۶۴ آپاچی جایگزین شد. البته تعدادی از آن‌ها همچون بسیاری از هلیکوپترهای جنگی دیگر آمریکا کاربرد غیرنظامی پیدا کرده و به عنوان هلیکوپتر آتش‌نشان برای اطفای حریق جنگل‌ها استفاده می‌شوند.[2] اما مدل‌های ارتقایافته دوموتوره کبرا معروف به ای‌اچ-۱ دبلیو و ای‌اچ-۱ زد همچنان هلیکوپتر جنگنده اصلی تفنگداران دریایی ارتش ایالات متحده هستند.

مدل‌های مختلف بالگرد کبرا

AH-1E: مدل اولیه تهاجمی

AH-1F: مدل مجهز به موشک ضد زره تاو

TAH-1F: مدل آموزشی اف

AH-1G: هیویی کبری مدل اولیه برای تحویل به نیروی زمینی

AH-1J: سی کبری، اولین مدل 2موتوره برای خدمت در نیروی دریایی که ایران از همین مدلهارا داراست.

AH-1P: مدل ارتقا یافته و مجهز به موشکهای تاو

AH-1S: اصلاح شده مدل جی،با قابلیت شلیک موشک تاو

AH-1T: سی کبری اصلاح شده مدل جی با قابلیت پرواز بالاتر

TH-1G: مدل آموزشی با فرامین دوگانه

AH-1Q: هیویی کبری قابلیت رزم شبانه و قادر به حمل 8 موشک تاو

AH-1S: هیویی کبری

TH-1S: مدل آموزشی برای رزم شبانه

AH-1W: سوپر کبری، قادر به انجام رزم شبانه

AH-1Z: کینگ کبری، مدل بهسازی شده AH-1W سوپرکبری

AH-1RO: دراکیولا شبیه مدل W ،برای صدور به رومانی


   کاربران مدل تک‌موتوره

  کاربران مدل دوموتوره

  کاربران هر دو مدل

   کاربران سابق

مدل‌های اِی اِچ-١جِی سی کبرا
بل ۲۰۹

مدلهایی از بالگرد بل ای‌اچ-۱جِی سی کبرا (به انگلیسی: AH-1J Sea Cobra) که توانایی حمل و شلیک موشک ضد زره بی‌جی‌ام-۷۱ تاو را ندارند، نان تاو (و یا نان تو) (به انگلیسی: NON TOW)خوانده می‌شوند.[3]

مدلهایی از بالگرد بل ای‌اچ-۱جِی سی کبرا (به انگلیسی: AH-1J Sea Cobra) که به واسطه نصب سیستم هدفکیری و هدایت اپتیکی ام-۶۹ در پوزه بالگرد، توانایی حمل و شلیک موشک ضد زره بی‌جی‌ام-۷۱ تاو را دارند، تاو کبرا (به انگلیسی: Tow Cobra)خوانده می‌شوند.[3]

تسلیحات
AH-1F نیروی هوایی اسرائیل مجهز به موشک‌های ضد تانک ای جی ام -۷۱ " تاو"

تمامی مدل‌ها مجهز به توپ چرخان بیست میلی‌متری سه‌لول ام-۱۹۷ هستند و تمامی مدل‌های بالگرد کبرا می‌توانند به راکت‌های هدایت ناپذیر هایدرا ۷۰ در لانچرهای هفت تایی ام-۲۶۰ یا نونزده تایی ام-۲۶۱ مجهز بشوند.
تمامی این مدل‌ها توانایی حمل و شلیک چهار یا هشت موشک ضد تانک هدایت سیمی بی‌جی‌ام-۷۱ تاو را دارند. البته لازم به ذکر است اکثر مدل‌های ای اچ-۱جی (به انگلیسی: AH-1J) به سیستم هدفگیری و هدایت تلسکوپی ام-۶۹ برای هدفگیری و هدایت موشک‌های ضد تانک بی‌جی‌ام-۷۱ تاو در قسمت پوزه مجهز نیستند و قابلیت حمل و شلیک این موشک‌ها را ندارند و به اختصار آن‌ها را نان تاو (به انگلیسی: Non TOW) می‌خوانند.[4]
مدل‌های AH-1W و AH-1Z توانایی حمل و شلیک چهار یا هشت موشک هدایت لیزری ضد تانک ای‌جی‌ام-۱۱۴ هل‌فایر (به انگلیسی: AGM-114 hellfire) و موشک‌های هوا به هوای ایم-۹ سایدوایندر را دارند[1][5]

کاربران
 اتریش
  • یک فروند هلیکوپتر غیرنظامی در فرودگاه سالزبورگ
 بحرین
  • ۱۰ ای‌اچ-۱ئی، ۶ ای‌اچ-۱پی و ۶ ای‌اچ-۱ پی آموزشی در سال ۲۰۱۰.[6]
 اسرائیل
  • ۵۴ فروند در سال ۲۰۱۰
 ایران
  • ۸۲ فروند فعال است. پنها ۲۰۹۱ مدل بهینه‌سازی‌شده این هلیکوپتر توسط شرکت پن‌ها بدون لیسانس سازنده است.
 ژاپن
  • ۸۹ فروند ای‌اچ-۱اس بین سال‌های ۱۹۸۴ تا ۲۰۰۰ در کارخانه صنایع سنگین فوجی تحت لیسانس شرکت بل ساخته شد.[7]
 اردن
  • ۲۲ ای‌اچ-۱اس و ۹ ای‌اچ-۱اف در سال ۲۰۱۰.
 پاکستان
 کره جنوبی
 جمهوری چین
 تایلند
 ترکیه
 ایالات متحده آمریکا

کاربران سابق
 اسپانیا
  • نیروی دریایی اسپانیا تا سال ۱۹۸۵

    منابع
    1. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=AH-1_Cobra&oldid=89503928
    2. Recycling Helicopters: From Military Service to Public Service Rotor And Wing, 2008
    3. https://en.wikipedia.org/wiki/Bell_AH-1_SuperCobra
    4. https://en.wikipedia.org/wiki/Bell_AH-1_Cobra
    5. https://en.wikipedia.org/wiki/AGM-114_Hellfire
    6. "World Military Aircraft Inventory". 2010 Aerospace Source Book. Aviation Week and Space Technology, January 2010.
    7. "Apache wins Japan deal". Flight International, 4 September 2001.

    پیوند به بیرون
    در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ بالگرد کبرا موجود است.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.