مهر سلیمان (سرده)
سردهٔ مُهرِ سلیمان (همچنین: شقاقل ایرانی، هزارگره، خاتَمِ سُلیمان، عقداء، ساژینای خمیده) [1] (نام علمی: Polygonatum) نام یک سرده از گیاهان گلدار است. قسمت زیرزمینی این گیاه شامل یک ریزوم افقی بلند و گوشت دارست که اثر زخم ساقه های این بین رفته سالیان قبل در روی آن مشخص‌است. ساقهٔ کاملاً رشد نمودهٔ این گیاه دارای برگ‌های متناوب یا فراهم است و گل‌ها به تعداد ۱ تا ۴ عدد در زاویهٔ بین برگ و ساقه ظاهر می‌شوند که لوله‌ای و آویزان بوده و در گونه‌های ایرانی سفید رنگ هستند. میوهٔ رسیدهٔ این گیاه دارای چند دانه است. این جنس در حدود ۵۰ گونه در مناطق شمالی داشته و در ایران ۲ گونه از آن به نام‌های مهر سلیمان دانه‌آبی (نام علمی: Polygonatum ) و مهرسلیمان دانه‌قرمز (نام علمی: Polygonatum sewerzowii) یافت می‌شود.[2]
| سرده مُهر سلیمان | |
|---|---|
 | |
| Polygonatum lasianthum | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | گیاهان گلدار |
| (طبقه‌بندی‌نشده): | تک‌لپه‌ای‌ها |
| راسته: | مارچوبه‌سانان |
| تیره: | Asparagaceae |
| زیرخانواده: | سنبلیان |
| سرده: | مهر سلیمان |
| گونه (زیست‌شناسی) | |
|
فهرست شده در زیر | |
نیازها:
در جنگل ها و یا مکان‌های صخره‌ای روی سنگ‌های آهکی می‌روید. نیاز به مکانی سایه و خنک دارد. حداقل دمای قابل تحمل آن ۱۵- درجه سانتی‌گراد است.
ازدیاد:
از طریق تقسیم ریزوم در اول بهار و یا کاشت بذر در پائیز امکان‌پذیر است.
خواص درمانی شقاقل ایرانی
ریزوم یا همان ساقهٔ زیرزمینی این گیاه دارای تانَن و ساپونین و چند ترکیب شیمیایی دیگر است دیوسکوریدِس، پزشک یونانی که دو هزار سال قبل می‌زیست برای این گیاه خاصیت التیام‌بخشی زخم و همچنین از بین برندهٔ لک صورت قائل بود در طب سنتی ، ریزوم شقاقل ایرانی دارای اثر قابض و ضد نقرس و ضد روماتیسم است و له شدهٔ آن برای رفع خون‌مردگی و درمان بیماری پوستی کفگیرک و جوش غرور جوانی کاربرد دارد.
گونه‌ها
| گونه‌ها | نام متداول | محل رویش |
|---|---|---|
| پلیگناتوم بیفلروم | Smooth or Great Solomon's Seal | شمال شرقی آمریکا |
| Polygonatum cirrhifolium | Tendril-leaf Solomon's Seal | آسیا |
| Polygonatum cobrense | McKittrick's or Southwest Solomon's Seal | جنوب غربی آمریکا |
| پلیگناتوم بیفلروم | Solomon's Seal | شمال شرقی آمریکا |
| Polygonatum cyrtonema | Solomon's Seal | شرق آسیا |
| Polygonatum falcatum | شرق آسیا | |
| Polygonatum hirsutum | Broadleaf Solomon's Seal | شمال شرقی آمریکا |
| Polygonatum humile | Dwarf Solomon's Seal | شرق آسیا |
| Polygonatum inflatum | شرق آسیا | |
| Polygonatum involucratum | آسیا | |
| Polygonatum kingianum | Solomon's Seal | آسیا |
| Polygonatum lasianthum | Solomon's Seal | شرق آسیا |
| Polygonatum latifolium | Broadleaf Solomon's Seal | اروپا |
| Polygonatum macropodum | Big Footed Solomon's Seal | آسیا |
| پلیگناتوم ادراتوم | ||
| Polygonatum multiflorum | (Common) Solomon's Seal | اروپا |
| پلیگناتوم ادراتوم | Scented (or Angular) Solomon's Seal | اروپا |
| Polygonatum orientale | Oriental Solomon's Seal | شقاقل ایرانی؛ غرب آسیا، شرق اروپا |
| شقاقل ایرانی | Oriental Solomon's Seal | شقاقل ایرانی؛ غرب آسیا، شرق اروپا |
| Polygonatum pubescens | Downy/Hairy Solomon's Seal | شمال شرقی آمریکا |
| Polygonatum sibiricum | Huang Jing, Siberian Solomon's Seal | شرق آسیا |
| Polygonatum stenanthum | شرق آسیا | |
| Polygonatum verticillatum | Whorled Solomon's Seal | اروپا |
| Polygonatum × hybridum | Garden Solomon's Seal | اروپا |
پانویس
- الجُر، خلیل (۱۳۸۱). فرهنگ لاروس عربی به فارسی. یکم. ترجمهٔ سید حمید طبیبیان. تهران: امیرکبیر. ص. ۸۸۱. شابک ۹۶۴۰۰۳۳۰۱ مقدار
|شابک=را بررسی کنید: length (کمک). تاریخ وارد شده در|سال=را بررسی کنید (کمک) - پروندلبو، لاله‌ها و زنبق‌های ایران و گونه‌های مجاور، ۵۴.
منابع
- پروندلبو؛ رونه‌مارک، هانس (۱۳۵۵)، لاله‌ها و زنبق‌های ایران و گونه‌های مجاور، تهران: موسسه گیاه‌شناسی ایران
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ مهر سلیمان (سرده) موجود است. |