متر

متر (به فرانسوی: mètre)، یکای طول متریک و برابر با ۳۹٫۳۷ اینچ و ۱۰۰ سانتیمتر و یک هزارم کیلومتر و ۱۰۰۰ میلی‌متر است. لغت متر از واژه یونانی μέτρον به معنی اندازه‌گیری آمده‌است. متر یکای اصلی طول در دستگاه SI با نماد m است.[1] تعریف آن به صورت مسافتی است که نور در کسری از ثانیه (یک بر روی ۲۹۹٬۷۹۲٬۴۵۸) در خلاء می‌پیماید به عبارت دیگر نور در خلاء هر ثانیه ۲۹۹٬۷۹۲٬۴۵۸ متر می‌پیماید.

برای دیگر کاربردها، متر (ابهام‌زدایی) را ببینید.
متر
میله استاندارد متر بین سال‌های ۱۸۸۹ تا ۱۹۶۰
اطلاعات یکا
سامانه‌های اندازه‌گیرییکای اصلی اس‌آی
یکایطول
نشانm 
تبدیل یکا
۱ m در ...... برابر است با ...
   نانومتر   ۱ ۰۰۰³ (۱ ۰۰۰ ۰۰۰ ۰۰۰ nm)
   میکرون   ۱ ۰۰۰² (۱ ۰۰۰ ۰۰۰ μm)
   میلی‌متر   ۱ ۰۰۰¹ (۱ ۰۰۰ mm)
   کیلومتر   ۱/۱ ۰۰۰¹ (۰٫۰۰۱ km)
   مگامتر   ۱/۱ ۰۰۰² (۰٫۰۰۰ ۰۰۱ Mm)
   اینچ   ≈ ۳۹٫۳۷۰۱

تعریف در سیستم SI
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ متر موجود است.

در گذشته به صورت فاصله دو نشانه بر روی میلهٔ پلاتین-ایریدیوم (که در ابتدا به صورت یک ده میلیونیم فاصلهٔ میان قطب شمال جغرافیایی زمین و خط استوای در دمای صفر مطلق گذرنده از پاریس محاسبه گردید) این نمونه هم‌اکنون در اداره بین‌المللی اوزان و ابعاد در سور در حومه پاریس نگهداری می‌شود و اینک با مراجعه به ثانیه و سرعت نور که در خلاء برابر ۲۹۹٬۷۹۲٬۴۵۸ متر بر ثانیه‌است تعریف می‌شود.

جدول ضریب‌های SI

در جدول زیر ضرایب متر در سامانه SI نشان داده شده‌است. ضرایبی که پررنگ نشان داده شده‌اند پرکاربردترند، همچنین در کاربرد روزانه عباراتی مانند «۳۰ سانتی‌متر»، «۳۰ متر» و «۳۰۰ متر»، بیشتر استفاده می‌شوند تا عباراتی نظیر «۳ دسی‌متر»، «۳ دکامتر» و «۳ هکتومتر». برای فاصله‌های بسیار طولانی هم بجای مگامتر، گیگامتر و … از یکاهایی مانند یکای کیهانی، سال نوری و پارسک استفاده می‌کنیم.

عبارت میکرون نیز معمولاً بجای میکرومتر به‌کار می‌رود. همچنین آنگستروم به عنوان ۱۰-۱۰ متر به کار می‌رود.

ضریب‌های اس‌آی برای متر (m)
زیر ضریب‌ها ضریب‌ها
ارزش نماد نام ارزش نماد نام
۱۰-۱ m dm دسی‌متر m ۱۰۱ dam دکامتر
۱۰−۲ m cm سانتی‌متر ۱۰۲ m hm هکتومتر
۱۰−۳ m mm میلی‌متر ۱۰۳ m km کیلومتر
۱۰−۶ m µm میکرومتر ۱۰۶ m Mm مگامتر
۱۰−۹ m nm نانومتر ۱۰۹ m Gm گیگامتر
۱۰−۱۲ m pm پیکومتر ۱۰۱۲ m Tm ترامتر
۱۰−۱۵ m fm فمتومتر ۱۰۱۵ m Pm پتامتر
۱۰−۱۸ m am اتومتر ۱۰۱۸ m Em اگزامتر
۱۰−۲۱ m zm زپتومتر ۱۰۲۱ m Zm زتامتر
۱۰−۲۴ m ym یکتومتر ۱۰۲۴ m Ym یوتامتر
پیشوندهای معروف پررنگ نوشته‌شده‌اند.

معادل متر در دیگر یکاها
یکاهای متریک
در یکاهای غیرمتریک		 یکاهای غیرمتریک
در یکاهای متریک
۱ متر≈۱٫۰۹۳۶یارد ۱ یارد≡۰٫۹۱۴۴متر
۱ متر≈۳۹٫۳۷۰اینچ ۱ اینج≡۰٫۰۲۵۴متر
۱ سانتی‌متر≈۰٫۳۹۳۷۰اینچ ۱ اینچ≡۲٫۵۴سانتی‌متر
۱ میلی‌متر≈۰٫۰۳۹۳۷۰اینچ ۱ اینچ≡۲۵٫۴میلی‌متر
۱ متر≡۱۰۱۰آنگستروم ۱ آنگستروم≡۱×۱۰−۱۰متر
۱ نانومتر≡۱۰آنگستروم ۱ آنگستروم≡۱۰۰پیکومتر

اینچ و یارد در این جدول اینچ و یارد بین‌المللی هستند

«≈» به معنی «تقریبا برابر»؛
«≡» به معنی «برابر به خاطر تعریف» یا «کاملا برابر» است.

منابع
  1. "Base unit definitions: Meter". مؤسسه ملی فناوری و استانداردها. Retrieved 2010-09-28.
معنای متر را در ویکی‌واژه، واژه‌نامهٔ آزاد، ببینید.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.