قهرمان (داستان)

قهرمان، قهرمان اصلی[1] یا پروتاگونیست (به یونانی: πρωταγωνιστής) شخصیت اصلی نمایش در آثار کلاسیک یونان است که همراه با شخصیت مقابل یا آنتاگونیست (Antagonist) در بطن کنش و کشمکش قرار می‌گیرد. پروتاگونیست در یونان باستان به سخنگوی اصلی در مجادله یا مباحثه گفته می‌شد.[2]

در کتاب هملت اثر ویلیام شکسپیر، هملت قهرمان اصلی داستان است.

پروتاگونیست به معنی قهرمان، شخصیت برجسته، شخصیت اصلی، شخصیت مرکزی، شخصیت محوری، رهبر، سخنگو در نمایش و داستان آمده‌است.[3]

در تراژدی که مضمون بسیاری از نمایشنامه‌هاست، یک یا دو شخصیت از جهت بزرگی روح، زایش، غرور، عشق و شجاعت تفاوتی آشکار با دیگر افراد نمایش دارند. نگاه آن‌ها به زندگی و عشق با دیگران تفاوت دارد. آن‌ها با مصلحت و بده‌بستان‌های عشق مبتذل فاصله گرفته‌اند و خود را از پیرایه‌های زندگی روزمره رهانیده‌اند و همیشه بر اثر خشم، کینه و حسادت دیگران به آن‌ها و ناسازگاری‌شان با حقارت به خاک افتاده‌اند. سهراب، هملت، سیاوش، رومئو و بسیار دیگر از قهرمانان نمایشنامه‌های بزرگ از آن شمارند. قهرمان این‌گونه از نمایش که برگرفته از زندگی، عشق و مرگ مردم است، قهرمان اصلی نامیده می‌شود.[3]