ادبیات گمانه‌زن

ادبیات گمانه‌زن (به انگلیسی: Speculative fiction) عنوانی کلی برای سبک‌ها و زیرسبک‌هایی است که دنیایی متفاوت با دنیای واقعی را تصویر می‌کنند. به‌طور کلی با این تعریف ادبیات گمانه‌زن سبک‌های علمی-تخیلی، فانتزی و وحشت و زیرسبک‌های آن‌ها را در برمی‌گیرد.

عبارت اصلی (و برگردان آن با بسامدی کمتر) در نقد ادبی مرامی و محققانه برای توصیف این ژانرها به کار می‌رود. همچنین خوانندگان، نویسندگان و ویراستاران هم به همین معنی از آن‌ها استفاده می‌کنند.

گاهی از عبارت «ادبیات ژانری» برای اشاره به این دسته استفاده می‌شود. در مقابل «ادبیات جریان اصلی» قرار می‌گیرد که از مؤلفه‌های شناسانندهٔ این ژانرها و سبک‌ها و زیرسبک‌های آن‌ها خالی است.

تاریخچه

اغلب همه‌گیری عبارت اصلی را به رابرت هاین‌لاین و مقاله‌اش با عنوان در نگارش ادبیات گمانه‌زن (۱۹۸۴) نسبت می‌دهند. هاین‌لاین در این مقاله این عبارت را به عنوان معادل علمی-تخیلی به کار برد. هاین‌لاین بعداً گفت که این عبارت در مقاله به فانتزی اشاره نداشته‌است. هر چند ممکن است هاین‌لاین شخصاً به این ترکیب رسیده باشد، اما نخستین کاربرد ثبت شدهٔ این عبارت به سال ۱۸۸۹ باز می‌گردد.

جستارهای وابسته

منابع
    • «مدخل ادبیات گمانه‌زن». مشارکت‌کنندگانِ دانش‌نامه‌ٔ هنر و ادبیات گمانه‌زن. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئن ۲۰۱۲.
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.