قلبالعقرب
قَلبالعَقرَب، کژدمدل یا سَدویس (به انگلیسی: Antares یا Alpha Scorpii) درخشانترین ستارهٔ صورت فلکی کژدم است. قلب عقرب یک ابرغول سرخ و یکی از درخشانترین ستارههای آسمان است. این ستاره احتمالاً از سال ۱۵۰ میلادی اینگونه درخشان است چرا که در سال ۲۰۰ پ.م. آن را کمنورتر از ستاره کفه شمالی[2] توصیف کردهاند.
Antares 3° region on DSS2 all sky survey | |
اطلاعات رصدی مبدا مبدأ (ستارهشناسی) اعتدال مبدأ (ستارهشناسی) | |
---|---|
صورت فلکی | عقرب |
بعد | 16h 29m 24s[1] |
میل | 55″ 25′ −26°[1] |
قدر ظاهری (V) | 1.09[1] |
مشخصات | |
رده | M1.5Iab-b / B2.5V[1] |
راهنمای رنگ U-B | ۱٫۳۴ |
راهنمای رنگ B-V | ۱٫۸۷ |
اخترسنجی | |
سرعت شعاعی (Rv) | −3.4[1] km/s |
حرکت مخصوص (μ) | RA: −10.16[1] mas/yr Dec.: −23.21[1] mas/yr |
اختلاف منظر (π) | ۵٫۴۰ ± ۱٫۶۸[1] mas |
جزئیات | |
جرم | ۱۵٫۵ M☉ |
درخشندگی | ۶۵٬۰۰۰(بولومتریک) L☉ |
دما | ۳٬۵۰۰ K |
نامگذاریهای دیگر | |
منابع | |
سیمباد | اطلاعات |
توصیف پیشینیان
اقربالموارد مینویسد: قلبالعقرب ستارهای است نورانی و در کنار آن دو ستاره است. صبحالاعشی ج ۲ ص ۱۶۰ مینویسد: یکی از ستارگان منازل قمر است، و آن ستارهای است قرمز و نورانی در میان دو ستاره کم نور که عربان آن دو را «نیاطی القلب» خوانند و اصحاب صور این ستاره را قلب گویند از آنجا که در موضع قلب از صورت عقرب قرار دارد؛ و قلوب چهار ستارهاند: یکی همین قلبالعقرب، دوم قلبالسمکه، سوم قلبالثور، چهارم قلبالاسد، و هر جا قلب به طور اطلاق و بدون اضافه ذکر شود مراد قلب العقرب است.[3]
اسطوره ستارهشناسی
در اسطورههای ایرانی و زرتشتی، ستاره کژدمدل نماد اپوش، دیو خشکی شناخته میشود که با تیشتر، ایزد باران و باروری خاک در نبرد است. ستاره نماد ایزدتیشتر، شباهنگ است که درخشانترین ستاره آسمان شب در آسمان ایرانزمین است.
جستارهای وابسته
فیلم *مالیخولیا* اثر *فون تریه* دربارهی نزدیک شدن این ستاره به زمین است.
منابع
*منبع اطلاعات جدول: Bright Star Catalogue.
- Wikipedia-bijdragers, "Antares," Wikipedia, de vrije encyclopedie, (accessed januari 31, 2008).
- بهار، مهرداد، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران: چاپ سوم ۱۳۷۸ خ.
- SIMBAD Astronomical Database (Results for CCDM J16294-2626A/B ed.) Retrieved on 2006-10-23.
- (Zuben-el-schemali)، زُبن شمالی نام عربی آنست که به زبانهای اروپایی رفته. زُبن در عربی به معنی چنگال (عقرب) است. بایگانیشده در ۲ مارس ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine منظور از کفه در فارسی کفهٔ شمالی ترازو است.
- «دهخدا». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۰. دریافتشده در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۹.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ قلبالعقرب موجود است. |