فریدریش پائولوس
فریدریش ویلهلم ارنست پائولوس (به آلمانی: Friedrich Wilhelm Ernst Paulus) (زاده ۲۳ سپتامبر ۱۸۹۰ - مرگ ۱ فوریه ۱۹۵۷) یک افسر ارتش آلمان بین سالهای ۱۹۱۰ تا ۱۹۴۵ بود که در جریان جنگ دوم جهانی به درجه فِلدمارشالی در رایش سوم ارتقا یافت.
فریدریش پائولوس | |
---|---|
زاده | ۲۳ سپتامبر ۱۸۹۰ Guxhagen, هسه |
درگذشته | ۱ فوریهٔ ۱۹۵۷ (۶۶ سال) درسدن، آلمان شرقی |
درجه | فِلدمارشال |
فرماندهی | فرمانده ارتش ششم آلمان در استالینگراد |
جنگها و عملیاتها | جنگ جهانی اول جنگ جهانی دوم اشغال لهستان نبرد فرانسه عملیات بارباروسا عملیات آبی نبرد استالینگراد |
نشانها | صلیب شوالیه آهنین |
وی عموماً برای فرماندهی ارتش ششم آلمان در استالینگراد (اوت ۱۹۴۲ تا فوریه ۱۹۴۳) شناخته میشود. تهاجم اولیه او برای پیشروی به سوی شهر با موفقیت نسبی همراه بود اما ضد حمله زمستانه ارتش سرخ پائولوس را زمین گیر کرد. فاجعه وقتی به اوج خود رسید که نیروهای شوروی توانستند در عملیاتی موسوم به عملیات اورانوس بیش از ۲۵۰ هزار نفر از نیروهای او، متحدانش و داوطلبان ضد شوروی را در داخل شهر محاصره کند. تلاش ژنرال فون مانشتاین فرمانده ارتش چهارم پانزر بدون همکاری سربازان تحت امر پائولوس نیز برای شکست محاصره به جایی نرسید. در پی اتمام ذخایر سوخت، غذا و مهمات پائولوس بر خلاف دستور صریح هیتلر مبنی بر ادامه جنگ خود و بیش از ۱۰۰ هزار نفر دیگر را تسلیم دشمن کرد. هیتلر، یک روز قبل از تسلیم ارتش ششم، پائولوس را به رده فیلد مارشالی ارتقاء داد تا او را تشویق به ادامه جنگیدن یا خودکشی کند.[1] در حکم ارتقاء، هیتلر خاطرنشان کرده بود که هیچگاه در طول تاریخ یک فیلدمارشال آلمانی یا پروسی زنده دستگیر نشدهاست. به هرحال فردای آن روز پائولوس تسلیم شد و گفت "من هیچ علاقهای به کشتن خودم در راه این سرجوخهٔ بوهمین ندارم ".[2] از افراد دستگیرشده که برای کار به اردوگاههای کار اجباری شوروی فرستاده شدند تنها شش هزار نفر توانستند زنده در سال ۱۹۵۵ به وطنشان بازگردند. با توجه به درجه بالا با پائولوس با احترام بیشتری برخورد شد، به اردوگاه کار اجباری فرستاده نشد و او سختی زیادی نکشید. پائولوس بعدها به یک منتقد آلمان نازی بدل شد و به جنبشی موسوم به کمیته ملی برای آلمان آزاد که از طرف شوروی حمایت میشد پیوست. او سال ۱۹۵۳ به جمهوری دموکراتیک آلمان (آلمان شرقی) بازگشت و ۴ سال بعد در اول فوریه ۱۹۵۷ در درسدن درگذشت.
زندگینامه
فریدریش ویلهلم ارنست پائولوس که گاهی به اشتباه فردریش فون پائولوس نیز نامیده میشود، در ۲۳ سپتامبر ۱۸۹۰ در هسن آلمان زاده شد و در ۱ فوریه ۱۹۵۷ در درسدن آلمان (در آن زمان: آلمان شرقی) درگذشت.
اشتغال در ارتش آلمان
پائولوس در ۱۹۱۰ به عنوان افسر کادت به ارتش آلمان پیوست و در جنگ جهانی اول نیز در جبهه فرانسه حضور داشت. در ۱۹۳۸ او به عنوان رئیس ستاد گروه موتوریزه هانس گودریان درآمد. گودریان او را زیرک و نابغه، سخت کوش، با وجدان و با استعداد، اما فاقد سرسختی، قدرت تصمیمگیری و تجربه فرماندهی توصیف کرده بود. او تا ماه مه ۱۹۳۹ که به ریاست ستاد ارتش دهم رسید در این مقام باقیماند. ارتش دهم در لهستان، هلند و بلژیک وارد نبرد شد و در طی دو نبرد اخیر، با شماره گذاری مجدد، ارتش ششم نامیده شد. در اوت ۱۹۴۰ او دوباره ترفیع یافت و در طرحریزی حمله به شوروی شرکت کرد.
نبرد استالینگراد
پائولوس در ژانویه ۱۹۴۲ به فرماندهی ارتش ششم ارتقاء پیدا کرد و در تابستان آن سال، حمله این ارتش به استالینگراد را فرماندهی کرد. به مدت ۳ ماه نیروهای پائولوس با سربازان مدافع شوروی در استالینگراد درگیر جنگ شهری بودند. در نوامبر ۱۹۴۲، ارتش شوروی با اجرای عملیات گازانبری اورانوس نیروهای محور، شامل ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار سرباز را در استالینگراد به محاصره درآورد. پائولوس از فرمان هیتلر مبنی بر بقا در استالینگراد در هر شرایطی اطاعت کرد. تلاش ارتش دون به فرماندهی فیلد مارشال اریش فون مانشتاین در دسامبر ۱۹۴۲ برای رفع محاصره ارتش ششم شکست خورد و نیروی ارتش ششم نیز برای مقابله با نیروهای محاصرهکننده به تحلیل رفت. علیرغم اصرار فون مانشتاین بر حرکت و خروج ارتش ششم از استالینگراد و درهم شکستن محاصره، به عنوان تنها راه حل دارای شانس موفقیت، هیتلر مانع این حرکت شد. در این زمان، سوخت ارتش پائولوس تنها برای یک جابجایی ۱۲ مایلی کافی بود. درهرصورت، به ارتش ششم اجازه خروج از محاصره داده نشد. کورت زیتلر (Kurt Zeitzler) رئیس جدید ستاد ارتش آلمان (chief of the Army General Staff)، نهایتاً موفق شد که موافقت هیتلر با خروج پائولوس از محاصره را بگیرد، اما این حرکت مشروط به این بود که این ارتش در عین حال مواضع تصرف شده در استالینگراد را حفظ کند که در عمل غیرممکن بود.
در دو ماه باقیمانده، وی و سربازانش به نبرد ادامه دادند، اما نبود مهمات، فرسایش ادوات جنگی و تحلیل وضعیت جسمانی سربازان مانع دفاع مناسب آنها در برابر ارتش شوروی شد و نبرد فرسایشی تلفات زیادی را به هردو طرف نبرد وارد کرد. در ۸ ژانویه، ژنرال کنستانتین روکوسووسکی (Konstantin Rokossovsky) فرمانده ارتش سرخ در جبهه دون، پیشنهاد کرد که نبرد پایان پذیرد و به آلمانیها در صورت تسلیم، غذای مناسب و مراقبت پزشکی برای زخمیها و بیماران، باقی گذاشتن درجات نظامی و یونیفرمها و بازگرداندن به کشور مورد علاقه پس از پایان جنگ را وعده داد و وضعیت نامناسب پائولوس برای ادامه نبرد را گوشزد کرد. در این زمان هیچ امیدی به تدارکات رسانی از هوا نمانده بود و بسیاری از سربازان پائولوس فاقد لباس زمستانی بودند. هنگامی که پائولوس از هیتلر برای تسلیم شدن اجازه خواست، هیتلر درخواست او را رد کرد و دستور داد که سربازان پائولوس تا آخرین نفر به نبرد در استالینگراد ادامه دهند. پس از حمله سنگین شوروی در ۲۵ ژانویه، آخرین باند پرواز اضطراری استالینگراد نیز از دست رفت و شورویها دوباره به پائولوس پیشنهاد کردند تسلیم شود. دوباره هیتلر از پائولوس خواست که تا مرگ از استالینگراد دست برندارد. در ۳۰ ژانویه، پائولوس به هیتلر گزارش داد که سربازانش تنها چند ساعت میتوانند مقاومت کنند و او دیگر قادر به فرماندهی بر آنان نیست. هیتلر با ریختن بارانی از ترفیعات نظامی به وسیله رادیو بر افسران پائولوس، تلاش کرد به آنها روحیه داده و به ادامه مقاومت و حفظ مواضع در استالینگراد تشویق کند. از جمله هیتلر به پائولوس درجه فیلد مارشالی اعطا کرد زیرا تا آن تاریخ هیچ فیلد مارشال آلمانی یا پروسی در نبرد تسلیم نشده بود، لذا هیتلر انتظار داشت که پائولوس در صورت شکست در استالینگراد اقدام به خودکشی کند و اسیر نشود تا شرافت ارتش آلمان حفظ شود.
علیرغم تلاش هیتلر، پائولوس و افراد ستادش روز بعد، ۳۱ ژانویه ۱۹۴۳ تسلیم شورویها شدند. در دوم فوریه ۱۹۴۳ نیز باقیمانده ارتش ششم تسلیم شد و ۹۱۰۰۰ سرباز آلمانی به همراه پائولوس به اسارت شوروی درآمدند. پس از اطلاع از تسلیم پائولوس، هیتلر به شدت عصبی شده و سوگند یادکرد که دیگر درجه فیلد مارشالی اعطا نکند. (علیرغم این، او در دو سال باقیمانده از جنگ، به هفت نفر این درجه را اعطا کرد) ظاهراً پائولوس به خاطر اعتقادات کاتولیکش قادر به خودکشی نبود و گفته بود که نمیخواهد به خاطر یک سرجوخه بوهمین خودکشی کند. او همچنین سربازان را از ایستادن خارج از سنگر به منظور تیرخوردن (عمدی) منع کرده بود.
زندگی پس از پایان جنگ
در دوران اسارت، به لحاظ درجهٔ نظامی بالای او، از او در اردوگاههای کار اجباری استفاده نشد، اما او به عنوان یک غنیمت جنگی ارزشمند تا مدتها بعد از اتمام جنگ در مسکو نگهداری شد. او برخلاف اسرای دیگر که در کمپها و اردوگاههای اسیران نگهداری میشدند در خانهای ویلایی به همراه دو اسیر بلندپایه آلمانی دیگر زندگی میکرد. او در ابتدا از همکاری با شورویها سرباز زد، اما پس از اطلاع از کودتای ۲۰ ژوئیه، در اسارت به یکی از منتقدان رژیم نازی تبدیل شد و به کمیته ملی آلمان آزاد (Nationalkomitee Freies Deutschland) که با حمایت شورویها ایجاد شده بود پیوست و آلمانیها را به تسلیم فراخواند.
او به عنوان شاهد در دادگاه نورمبرگ به شهادت در مورد عملیات بارباروسا و اقدامات آلمانیها پس از تفوق و سیاست پاکسازی آلمانیها پرداخت و ویلهلم کایتل، آلفرد یودل و هرمان گورینگ را به عنوان مسوولان این عملیات معرفی کرد.
در سال ۱۹۵۳ او از اسارت آزاد شد و توانست به آلمان شرقی رفته و در درسدن سکونت کند. در سالهای باقیمانده او به عنوان محقق تاریخ نظامی در دانشسرای پلیس ملی آلمان شرقی مشغول به کار بود.
از ۹۱۰۰۰ سرباز آلمانی که در استالینگراد به اسارت درآمدند، نیمی در راهپیمایی به اردوگاههای کار سیبری جان باختند، و تقریباً همان تعداد نیز در اسارت جان باختند، و تنها ۶۰۰۰ نفر به آلمان بازگشتند.
او در ۱ فوریه ۱۹۵۷، دقیقاً چهارده سال پس از تسلیم در استالینگراد، درگذشت و در شهر بادن در کنار مقبرهٔ همسرش به خاک سپرده شد. او با همسرش آخرین بار قبل از اعزام به جبهه شرق در تابستان ۱۹۴۲ وداع کرده بود و همسرش نیز بدون اینکه او را دوباره ببیند در ۱۹۴۹ درگذشته بود.[3]
منابع
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ فریدریش پائولوس موجود است. |
- Snyder,Encyclopedia of the Third Reich, Louis (1994) [1976], p. 112
- Antony Beevor (1998). Stalingrad, The Fateful Siege: 1942-1943. New York: Penguin Books. p. 381
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Friedrich Paulus». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۵ آوریل ۲۰۱۳.