سایپا تیبا
تیبا یا خودرو ملی شرکت سایپا، (با نام پیشین مینیاتور) نخستین محصول سایپا است که در ۲۳ آذر ۱۳۸۷ رونمایی شد. سایپا در طراحی این خودرو، تا حد زیادی از مشاوران و طراحان ایتالیایی، آلمانی و کره‌ای کمک گرفت. در طراحی این خودرو، استفاده از قطعات پراید، کیا ریو و تندر۹۰ مشهود است. ناظمی، مدیر استراتژیک سایپا با تأیید استفاده از مشاوران خارجی در این پروژه، استفاده از تجربیات سایپا در تولید ریو و پراید را باعث کاهش هزینه طراحی این خودرو می‌داند. این خودرو توسعه یافته پلتفرم S۸۱ سایپا بوده ودارای موتور ۱۵۰۰cc با مصرف حدود ۶/۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر و استاندارد آلایندگی یورو ۴ است. این خودرو در نسخهٔ فول هم قابل سفارش است. در برخی از تیباهای تحویلی دکمهٔ باز کن صندوق بر روی ریموت موجود است
| سایپا تیبا | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات اجمالی | |
| تولیدکننده | سایپا |
| تاریخ تولید | ۱۳۸۸–اکنون[1] |
| مکان تولید | کاشان، ایران |
| طراح | ایتال دیزاین |
| بدنه و شاسی | |
| کلاس | کامپکت کوچک |
| نوع بدنه | ۴ در سدان ۵ در هاچ‌بک |
| خودروهای مرتبط | پراید، سایپا ساینا، سایپا کوییک، جیلی سی‌کا، کیا ریو، تندر ۹۰ |
| طرح | موتور جلو-محور جلو |
| مشخصات فنی | |
| موتور | ۱٫۵ لیتری ام۱۵ آی۴ (بنزینی) |
| حجم باک | ۴۱ لیتر |
| نیروی خروجی | ۸۷ اسب‌بخار |
| گشتاور | ۱۲۸ نیوتن متر |
| صفر تا صد | ۱۳.۵ ثانیه |
| جعبه‌دنده | ۵ دنده دستی |
| ابعاد | |
| فاصله بین دو محور | ۲۴۱۰ میلی‌متر |
| طول | ۴۱۰۵ میلی‌متر (نسخهٔ سدان) ۳۹۲۲ میلی‌متر (نسخهٔ هاچ‌بک) |
| عرض | ۱۶۴۱ میلی‌متر |
| ارتفاع | ۱۴۸۴ میلی‌متر |
| وزن خالص | ۱٬۰۰۰ کیلوگرم (نسخهٔ سدان) ۱٬۰۴۰ کیلوگرم (نسخهٔ هاچ‌بک) |
هزینه طراحی این خودرو ۱۲۰ میلیون دلار بوده‌است[2] که استفاده از قطعات و طراحی‌های مشترک، باعث کاهش هزینه تمام شده طراحی آن شده‌است. این خودرو در زمان رونمایی خودرویی برای دهک‌های میانی و پایین جامعه و با قیمت زیر ۱۰ میلیون رونمایی شد اما در پایان با افزایش قیمت از دسترس دهک‌های پایین خارج شد.
پروژه اس۸۱
کار بر روی طراحی این خودرو، ابتدا در حدود سال ۱۳۷۵ و با پروژه‌ای به نام S81 در سایپا آغاز شد و کار طراحی آن توسط تیم ایتالیایی کامل گردید. اما در سال ۱۳۸۳، این پروژه کنار گذاشته شد و دوباره در سال ۱۳۸۷ کار بر روی آن آغاز شد و در طراحی بخش‌هایی از آن خودرویی که توسط تیم ایتالیایی طراحی شده بود، به‌ویژه بخش عقب آن تغییراتی اعمال شد.
امکانات
| ترمز و پایداری | ترمز ای‌بی‌اس - جلو دیسکی - عقب کاسه ای |
| کیسه هوا | کیسه هوای راننده (در مدل‌های LX، SX و EX) - کیسه هوای سرنشین جلو (در مدل‌های SX و EX) |
| سیستم صوتی | سیستم صوتی با قابلیت پخش CD و پورت USB |
| دیگر تجهیزات | سیستم تهویه مطبوع خودکار در مدل EX - فرمان هیدرولیک - شیشه بالابر برقی جلو - شیشه بالابر برقی عقب در مدل EX - قفل مرکزی - ریموت کنترل در مدل EX - چراغ مه‌شکن عقب - چراغ مه‌شکن جلو در مدل‌های LX، SX و EX - رینگ آلومینیومی در مدل EX - سپر همرنگ بدنه - کمربند ایمنی جلو قابل تنظیم و مجهز به سیستم پیش‌کشنده - سیستم ضد سرقت ایموبلایزر - گرمکن شیشه عقب - صندلی راننده با قابلیت تنظیم ارتفاع - آینه‌های جانبی برقی در مدل EX - درب‌بازکن باک و صندوق عقب - جالیوانی روی کنسول جلو - ساعت دیجیتال - برف‌پاک‌کن جلو با دور قابل تنظیم. |
طراحی
بدنه
بدنه این خودرو، توسط استودیو طراحی ایتال دیزاین در کشور ایتالیا انجام شده‌است. طرح داخل این خودرو نیز تلفیقی از طرح تندر۹۰، کیا ریو و پراید است. زه‌های غیر همرنگ با بدنه خودرو، دستگیره‌های پلاستیکی برای درها و البته قرارگیری راهنما بیرون از بدنه خودرو از ویژگی‌های این طراحی است.[3]
تعلیق
سامانه تعلیق جلو تیبا از گونه مک فرسون و کاملاً مشابه ریو است. این سامانه نسبت به تعلیق پراید از پایداری و عملکرد بهتری برخودار است و بر خلاف پراید، میل موج گیر و میل کششی به صورت مستقل از هم می‌باشند. قطعات زیادی از تعلیق و اکسل جلو تیبا با ریو مشترک است که از این جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کمک فنرها (Dampers)
- اتصالات لاستیکی و بوش‌های تعلیق (Rubber Mountings and Bushes)
- طبق (Control Arm)
- توپی (Hub)
- بلبرینگ‌ها (Bearings)
- رینگ و تایر (wheel and Tires)
- میله کششی (Tension Rod)
قطعاتی از تعلیق تیبا نیز کاملاً شبیه ریو است؛ اما به دلیل تفاوت جزئی امکان جایگزینی با یکدیگر را ندارند که از این جمله می‌توان موارد زیر را نام برد:
- میل موج گیر (Stabilizer)
- سگدست (knuckle)
- فنر (Coil Spring)
سامانه تعلیق و اکسل عقب نیز از نوع میله پیچشی نیمه مستقل semi-independent و مشابه اکسل عقب خودروهای تندر، دوو سیلو ، پراید و ریو است؛ ضمن اینکه قطعات ریو در بخش‌هایی از سیستم تعلیق تیبا دیده می‌شود.
موتور و گیربکس
در بخش موتور و گیربکس، این خودرو تماماً مدیون پراید است. موتور این خودرو، تقویت شده موتور پراید در شرکت FEV آلمان (که ساخت موتور خودرو سمند و دنا (ای‌اف‌سون) را نیز در کارنامه خود دارد) است. با همکاری این شرکت، حجم موتور پراید از ۱۳۰۰ سی سی به ۱۵۰۰ سی سی و نسبت تراکم آن، از ۸/۵ به ۹/۷ افزایش یافته‌است و حداکثر توان آن به ۸۷ اسب بخار رسیده‌است که توان خروجی پایینی برای یک موتور ۱۵۰۰ سی سی است. این موتور توانسته‌است استاندارد آلایندگی یورو ۴ را از آن خود کند. اما پس از تقویت موتور، سامانه انتقال قدرت پراید، توان مقاومت در برابر نیروی جدید موتور را نداشت؛ بنابراین، دنده دو گیربکس پراید را تغییر و فنر کلاچ را تقویت کردند. به همین دلیل سامانه کلاچ آن از پراید سفت‌تر است.
سامانه ترمز
سامانه ترمز این خودرو مشابه سامانه ترمز ریو است که در این زمینه نیز از شرکت بوش آلمان کمک گرفته شده‌است.
تیپ‌های مختلف تیبا
تیبا از سوی سایپا در دو مدل SX و EX تولید می‌گردد؛ که امکانات تیپ EX نسبت به SX بیشتر است.
تفاوت تیپ‌ها
تیپ EX در تجهیزات زیر نسبت به SX سرتر است
- رینگ اسپرت، در EX ۱۴ اینچی و در SX ۱۳ اینچی است
- شیشه بالابر برقی برای شیشه‌های عقب خودرو، که در SX به صورت دستی است.
- تنظیم آینه‌های جانبی خودرو به صورت برقی، که در SX به صورت دستی است.
فراخوان سایپا برای تیبا
در یکسری از خودروهای تیبا مشکلی برای بخش دسته سیم ورودی به رله باکس وجود دارد و باعث گرم شدن این بخش می‌شود. از همین رو شرکت سایپا بر آن شد تا برای این محصول خود فراخوانی را تدارک ببیند و از مشتریان این خودرو درخواست کند که هرچه سریعتر به یکی از نمایندگی‌های مجاز سایپا مراجعه کنند
در متن پیامک ارسالی به مشتریان آمده:
| « | مالک محترم خودرو «تیبا»، خودروی شما به جهت حصول اطمینان از سلامت کامل آن و عدم وجود نقص احتمالی در سیم کشی کنار رله باکس نیاز به بازبینی فوری و خدمات خارج از دوره دارد. لطفاً در اسرع وقت به نزدیکترین نمایندگی مجاز شرکت سایپا یدک مراجعه نمایید. بدیهی است مسئولیت پیامد عدم مراجعه به عهده مالک خودرو است.[4] | » |
نام‌گذاری
در ابتدا برای این خودرو نام فرانسوی مینیاتور (miniature) با املای غلط miniator گزارده شد و سپس به تیبا تغییر نام داد.
«تیبا» در لغت‌نامه دهخدا آهو معنی شده‌است. در این لغت نامه آمده‌است: تیبا (هزوارش) به زبان زند و پازند آهو را گویند. در راستای تغییر نام مینیاتور بیش از ۹۰ هزار نام پیشنهادی به شرکت سایپا ارائه شد که پس از بررسی توسط کمیته تغییر نام تیبا انتخاب شد.[5]
تیبا ۲
تیبای هاچ‌بک در مهر ماه سال ۱۳۹۱ توسط شرکت سایپا رونمایی شد. نام تجاری آن «تیبا ۲» بوده و دارای استانداردهای یورو ۴ است. تیبای هاچ‌بک قرار بود در اواخر سال ۱۳۹۱ به تولید انبوه برسد. مشخصات فنی این خودرو منطبق با نوع سدان (تیبای معمولی) است اما از آن گرانتر است. گرانتر بودن تیبا ۲ بخاطر ظاهر جدید و امکانات بیشتر آن از قبیل آینه‌های برقی، شیشه عقب برقی، رینگ اسپرت، بازار خرید و فروش بهتر، تنوع رنگی بیشتر، صندلی‌های عقب تاشو، ریموت صندوق پران روی سوییچ و غیره است.
منابع
- شهاب قربانی (۷ بهمن ۱۳۹۵). «معایب و محاسن تیبا محصول پرفروش سایپا». اول خودرو. دریافت‌شده در ۱۰ اوت ۲۰۲۰.
- «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۴ مارس ۲۰۱۳.
- وبسایت رسمی سایپا. «صفحه معرفی و ارائه مشخصات فنی و ظاهری تیبا 2». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۷.
- «فراخوان سایپا برای تیبا». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ آوریل ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۹.
- «مینیاتور رسماً «تیبا» شد». تابناک. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۹.