ذره

ذره، مقدار بسیار جزئی (تکه) یا کوچک‌ترین یا بخش گسستهٔ نسبتاً کوچکی از ماده است.[1] در علوم فیزیک، یک ذره جسم کوچکی با جانمایی مشخص است که می‌توان ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی متعددی را مانند حجم یا جرم به آن نسبت داد.[2] حجم ذرات گستره بسیار زیادی دارد، از ذرات زیر اتمی مانند الکترون تا ذرات میکروسکوپی مانند اتم یا مولکول تا ذرات ماکروسکوپی مانند پودر و مواد دانه بندی شده. همچنین از ذرات می‌توان برای مدلسازی علمی از اشیای بزرگتر مانند حرکت انسانها در بین جمعیت یا حرکت اجرام آسمانی، استفاده کرد.

فیزیک نوین
${\displaystyle {\hat {H}}|\psi _{n}(t)\rangle =i\hbar {\frac {\partial }{\partial t}}|\psi _{n}(t)\rangle }$ ${\displaystyle {\frac {1}{{c}^{2}}}{\frac {{\partial }^{2}{\phi }_{n}}{{\partial t}^{2}}}-{{\nabla }^{2}{\phi }_{n}}+{\left({\frac {mc}{\hbar }}\right)}^{2}{\phi }_{n}=0}$ توپولوژی فضازمان: معادله شرودینگر و معادله کلاین-گوردون
بنیانگذاران ماکس پلانک • آلبرت اینشتین • نیلز بور • ماکس برن • ورنر هایزنبرگ • اروین شرودینگر • پاسکوال جردن • ولفگانگ پاولی • پل دیراک • ارنست رادرفورد • لویی دو بروی • ساتیندرا بوز
مفاهیم توپولوژی فضازمان • فضا • زمان • انرژی • ماده (فیزیک) • کار (فیزیک) اعداد تصادفی • اطلاعات • آنتروپی • ذهن نور • ذره • موج
شاخه ها فیزیک کاربردی • فیزیک آزمایشگاهی • فیزیک نظری فلسفه علم • فلسفه فیزیک منطق ریاضیاتی • ریاضی فیزیک ابرتقارن • نظریه ریسمان • نظریه ام نظریه وحدت بزرگ • مدل استاندارد (ذرات بنیادی) مکانیک کوانتومی • نظریه میدان‌های کوانتومی پادذره • پادماده الکترومغناطیس • الکترودینامیک کوانتومی نیروی هسته‌ای ضعیف • برهمکنش الکتروضعیف نیروی هسته‌ای قوی • کرومودینامیک کوانتومی فیزیک اتمی • فیزیک ذرات • فیزیک هسته‌ای Exotic matter • بوزون هیگز فیزیک اتمی، مولکولی و نوری فیزیک ماده چگال مکانیک آماری کوانتومی اطلاعات کوانتومی • رایانش کوانتومی اسپینترونیک • ابررسانایی سامانه پویا • فوتونیک • زیست‌فیزیک Neurophysics • ذهن کوانتومی پلاسما (فیزیک) • Neutrino astronomy نسبیت خاص • نسبیت عام لائورنت نوتال • Spacetime symmetries ماده تاریک • انرژی تاریک Fractal analysis • آشوب کوانتومی برآمدگی (فلسفه علم) • سامانه پیچیده سیاه‌چالهs • اصل تمام‌نگاری اخترفیزیک • جهان قابل مشاهده مه‌بانگ • کیهان‌شناسی گرانش • گرانش کوانتومی حلقه گرانش کوانتومی • نظریه همه‌چیز Mathematical universe hypothesis • فرضیه چندجهانی • Weak gravity conjecture
دانشمندان ادوارد ویتن • ویلهلم رونتگن • آنری بکرل • هندریک لورنتز • ماکس پلانک • پیر کوری • ویلهلم وین • ماری کوری • آرنولد زومرفلد • ارنست رادرفورد • فردریک سودی • هایک کامرلینگ اونس • آلبرت اینشتین • فرانک ویلچک • ماکس برن • هرمان ویل • نیلز بور • اروین شرودینگر • لویی دو بروی • ماکس فون لائو • ساتیندرا بوز • آرتور هالی کامپتون • ولفگانگ پاولی • ارنست والتون • انریکو فرمی • یوهان دیدریک وان در والس • ورنر هایزنبرگ • فریمن دایسون • پیتر زیمان • هنری موزلی • دیوید هیلبرت • کورت گودل • پاسکوال جردن • پل دیراک • یوجین ویگنر • استیون هاوکینگ • فلیپ وارن اندرسون • ژرژ لومتر • جرج پاجت تامسون • آنری پوانکاره • جان ویلر • راجر پنروز • رابرت میلیکان • یوایچیرو نامبو • جان فون نویمان • پیتر هیگز • اتو هان • ریچارد فاینمن • چن نینگ یانگ • تسونگ-دائو لی • فیلیپ لنارت • عبدالسلام • خرارد توفت • جان استوارت بل • ماری گل-من • جوزف جان تامسون • سی وی رامان • ویلیام لورنس براگ • جان باردین • ویلیام شاکلی • جیمز چدویک • ارنست لارنس • آنتون تسایلینگر • ساموئل گودسمیت • جرج اولنبک

جوشکاران باید به وسیله ماسک محافظ خود را ذرات داغ منتشر شده در هنگام جوشکاری قوس الکتریکی حفاظت کنند.

در مکانیک، منظور از ذره، جسمی است که برای مدل‌سازی آن بتوان از ابعاد آن صرفنظر کرد و تنها برای آن جرم در نظر گرفت. در نتیجه، دوران برای ذره، بی‌معنی است و هر ذره در فضا، تنها ۳ درجهٔ آزادی (امکان جابجایی در ۳ راستا) دارد. ذره می‌تواند به بزرگی کوارک در یک چاه کوانتومی یا به اندازهٔ خورشید در کهکشان راه شیری باشد. یعنی اگر برای بررسی حرکت خورشید، ابعاد آن تأثیری نداشته باشد و از دوران آن صرفنظر شود، به صورت ذره مدل می‌شود؛ بنابراین محدودهٔ علوم و تکنولوژی‌هایی که بر روی ذرات مطالعه می‌کنند، از اخترفیزیک تا فیزیک انرژی بالا متغیر است.

در مهندسی مواد اندازهٔ ذرات رایج‌ترین مواد صنعتی در محدودهٔ ۵۰nm تا ۰٫۱cm است. اما اندازه‌هایی به بزرگی ۱۰cm نیز در دیرگدازهای ریخته‌گری و بتون و همچنین اندازه‌هایی به کوچکی ۵nm نیز در برخی از مواد تهیه شده به روشهایی شیمیایی مشاهده شده‌است. این دامنهٔ اندازهٔ ذرات از شنهای درشت تا اندازهٔ ویروسها متغیر است.