برج فلکی
برج‌های فلکی (برج‌های دوازده‌گانه)،یا همان خانه ها یا مانگاه های آسمانی که بخشبندی های دوازده‌گانه منطقة البروج یا گردآسمان هستند.
هر برج فلکی یا مانگاه آسمانی نواری یا کمربندی است به درازای ۳۰ درجه کمانی، هم‌راستای دائرةالبروج و با پهنای ۱۶ درجه که دائرة البروج مدار (پرگاره ) آغاز و میانی آن است. هر برج یا مانگاه تا ۸ درجه شمال و ۸ درجه جنوب آن پهنا دارد.
هر مانگاه آسمانی به گونه میانگین نماینده ۳۰ درجه حرکت (رویشن) خورشید بر دائرةالبروج است که به گونه میانگین با یکماه خورشیدی در گاه‌شماری هجری خورشیدی هماهنگ است از این رو، برج یا مانگاه به معنی ماه به فرنام یک دوازدهم سال نیز گفته می‌شود.
از نزدیک به ۲۰۰۰ سال پیش، برای نامگذاری هر برج یا مانگاه از نام صورت فلکی یا پیکره ی آسمانی بسته به برهمرفت با آن در منطقةالبروج بهره برده شده‌است و امروزه به چرایی پیش‌روی محوری زمین (که دور تناوب آن ۲۶۰۰۰ سال است)، پیکره های آسمانی با برج‌های فلکی (مانگاه های آسمانی) همنام خود برهمرفت نیستند و کمابیش به اندازه یک برج یا مانگاه جابجا شده و دگردیسی هر برج (مانگاه) در پیکره پیشین خوپ درخورد دو هزار سال پیش می‌باشد. اما در تقویم اعتدالی بی نگرش به جایگاه راستین پیکره های آسمانی، از زمان اعتدال بهاری تا ۳۰ درجه پس تر را مانگاه بره می‌گیرند و بدین سان تا به پایان.
برج‌های دوازده‌گانه
نام این بروج دوازده‌گانه به ترتیب:
| بُرج‌های دوازده‌گانه | صُوَرِ فَلَکی بر دایرةالبروج | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| برج | نمادِ برج |
مختصات حُلول:[1] زاویهٔ مَیل بُعد ساعتی |
میانگین حلول به وقت نصف‌النهاری ایران (۳:۳۰+) |
ماه خورشیدی اقامت خورشید [2]d: h: m |
صورت فَلَکی |
تاریخ حلول (مرزهای IAU)[3] |
اقامت خورشید |
روشنترین ستاره |
| حَمَل |  |
"۰۰٫۰ '۰۰ ۰۰°
۰۰h۰۰m۰۰٫۰۰s |
۰۰:۰۰ روز ۱ فروردین (۲۱ مارس) |
فروردین ۳۰:۱۱:۰۰ |
بره | ۳۰ فروردین (۱۹ آوریل) |
۲۵ روز | آلفا حمل |
| ثَور |  |
"۱۴٫۷ '۲۸ ۱۱°+
۰۱h۵۱m۳۸٫۶۴s |
۱۰:۵۸ روز ۳۱ فروردین (۲۰ آوریل) |
اردیبهشت ۳۰:۲۳:۰۶ |
گاو | ۲۴ اردیبهشت (۱۴ مه) |
۳۷ روز | دبران |
| جَوزا |  |
"۵۳٫۴ '۰۸ ۲۰°+
۰۳h۵۱m۱۶٫۶۲s |
۱۰:۰۳ روز ۳۱ اردیبهشت (۲۱ مه) |
خرداد ۳۱:۰۷:۵۴ |
دوپیکر | ۳۰ خرداد (۲۰ ژوئن) |
۳۱ روز | بتا دوپیکر |
| سَرَطان |  |
"۱۲٫۰ '۲۶ ۲۳°+
۰۶h۰۰m۰۰٫۰۰s |
۱۷:۵۶ روز ۳۱ خرداد (۲۱ ژوئن) |
تیر ۳۱:۱۰:۵۲ |
خرچنگ | ۳۰ تیر (۲۱ ژوئیه) |
۲۰ روز | بتا خرچنگ |
| اَسَد |  |
"۵۳٫۴ '۰۸ ۲۰°+
۰۸h۰۸m۴۳٫۳۸s |
۰۴:۴۹ روز ۱ مرداد (۲۳ ژوئیه) |
مرداد ۳۱:۰۷:۰۵ |
شیر | ۱۹ مرداد (۱۰ اوت) |
۳۷ روز | قلب‌الاسد |
| سُنبُله |  |
"۱۴٫۷ '۲۸ ۱۱°+
۱۰h۰۸m۲۱٫۳۶s |
۱۱:۵۶ روز ۱ شهریور (۲۳ اوت) |
شهریور ۳۰:۲۱:۴۰ |
دوشیزه | ۲۵ شهریور (۱۶ سپتامبر) |
۴۵ روز | سماک اعزل |
| میزان |  |
"۰۰٫۰ '۰۰ ۰۰°
۱۲h۰۰m۰۰٫۰۰s |
۰۹:۳۷ روز ۱ مهر (۲۳ سپتامبر) |
مهر ۳۰:۰۹:۲۳ |
ترازو | ۹ آبان (۳۱ اکتبر) |
۲۳ روز | بتا ترازو |
| عَقرَب |  |
"۱۴٫۷ '۲۸ ۱۱°-
۱۳h۵۱m۳۸٫۶۴s |
۱۹:۰۳ روز ۱ آبان (۲۳ اکتبر) |
آبان ۲۹:۲۱:۳۶ |
کژدم | ۲ آذر (۲۳ نوامبر) |
۷ روز | قلب‌العقرب |
| ماراَفسای |  |
ن/م | مارافسای | ۹ آذر (۳۰ نوامبر) |
۱۸ روز | آلفا مارافسای | ||
| قَوس |  |
"۵۳٫۴ '۰۸ ۲۰°-
۱۵h۵۱m۱۶٫۶۲s |
۱۶:۴۲ روز ۱ آذر (۲۲ نوامبر) |
آذر ۲۹:۱۳:۲۰ |
کمان | ۲۷ آذر (۱۸ دسامبر) |
۳۲ روز | قوس جنوبی |
| جَدْی |  |
"۱۲٫۰ '۲۶ ۲۳°-
۱۸h۰۰m۰۰٫۰۰s |
۰۶:۰۶ روز ۱ دی (۲۲ دسامبر) |
دی ۲۹:۱۰:۳۹ |
بزغاله | ۲۹ دی (۱۹ ژانویه) |
۲۸ روز | ذنب‌الجدی |
| دَلو |  |
"۵۳٫۴ '۰۸ ۲۰°-
۲۰h۰۸m۴۳٫۳۸s |
۱۶:۴۴ روز ۳۰ دی (۲۰ ژانویه) |
بهمن ۲۹:۱۴:۰۸ |
دلو | ۲۷ بهمن (۱۶ فوریه) |
۲۴ روز | بتا دلو |
| حوت |  |
"۱۴٫۷ '۲۸ ۱۱°-
۲۲h۰۸m۲۱٫۳۶s |
۰۶:۵۲ روز ۳۰ بهمن (۱۹ فوریه) |
اسفند ۲۹:۲۲:۵۸ |
ماهی | ۲۱ اسفند (۱۲ مارس) |
۳۸ روز | اتا ماهی |
پانویس‌ها و منابع
- در آغاز سال ۲۰۲۰م
- «تقویم شمسی (بروج ۱۲ گانه)». تقویم جهانی جامع.
- The Real Constellations of the Zodiac. Lee T. Shapiro, director of Morehead Planetarium University of North Carolina (Spring 1977)