استان دوم

استان دوم یکی از ۱۰ استان کشور ایران بود که در ۱۹ دی ۱۳۱۶ خورشیدی، با اصلاح قانون تقسیمات کشوری به عنوان استان دوم تعیین گردید. این استان شامل شهرهای قم، کاشان، تهران، سمنان، ساری و گرگان می‌بود.[1]

• ضمیمه گردیدن شهسوار

جایگاه استان دوم در نقشهٔ ایران.

طبق مصوبه شماره ۶۵۷۸ هیئت وزیران در سال ۱۳۲۳ شهرستان شهسوار و سخت سر(رامسر) از استان یکم منتزع و به استان دوم ضمیمه گردید.[2]

• انتزاع تهران، قم، محلات و دماوند

هیئت وزیران در جلسه ۲۰ مهر ماه ۱۳۲۶ بنا به پیشنهاد شماره ۵۵۴۱–۵۶۵۱۲ وزارت کشور تصویب نمودند که چون دو استان ۳ و ۴ با استفاده از تبصره ۲ ماده ۲ قانون تقسیمات کشور تبدیل به یک استان به نام استان آذربایجان گردیده‌است، تهران نیز تبدیل به استان و به نام استان تهران نامیده شود. شهرستانهای قزوین ـ ساوه از استان یکم و شهرستان قم از استان دوم منتزع و بضمیمه شهرستان دماوند و شهرستان محلات تابع استان تهران خواهد بود.[3]

از استان دوم این شهرستان ها و بخش‌های زیر جدا و مستقل شده‌اند:[4]

1. استان بیستم (سمنان): تأسیس ۱۳۵۵ خورشیدی
2. استان بیست و سوم (تهران): تأسیس ۱۳۵۷ خورشیدی
3. استان بیست و پنجم (قم): تأسیس ۱۳۷۵ خورشیدی
4. استان بیست و هفتم (گلستان): تأسیس ۱۳۷۶ خورشیدی
5. استان سی و یک ام (البرز): تأسیس ۱۳۸۹ خورشیدی
6. شهرستان کاشان