ارژن (درخت)
ارژن(در زبان لری) یا به فارسی بادام کوهی (نام علمی: Amygdalus scoparia spach)، گونه ای بادام است که در ایران و کشورهای همسایه غربی می‌روید. این گونه در ایران پراکنش بسیار زیادی دارد بیشترین پراکنش این گونه در کوه های زاگرس بختیاری است ولی در استان‌های ایلام، کرمانشاه، لرستان، مرکزی، خوزستان، فارس، هرمزگان، بوشهر، کرمان، سیستان و بلوچستان، خراسان، تهران، یزد و چهار محال و بختیاری و استان اصفهان نیز یافت می‌شود. در لری به این گونه ارژن یا ارجن و در زبان فارسی به آن بادام کوهی می گویند. علاوه بر نام علمی که در فوق به آن اشاره شد در بعضی مقالات نام علمی این گونه(Amygdalus orientalis) نیز ذکر شده است. این گونه از خانواده گل سرخ(Rosaceae) و جنس بادام(Amygdalus.spp)است.این گونهٔ شاخص (اندیکاتور) ارتفاع پایینتر از ۲۷۵۰ متر است ولی در کوهستانهای گرم و خشک به ارتفاع بالاتر نیز می رسد. این گونه دارای برگ های ساده بیضی شکل و میوه شفت است.شاخه ها در این گونه دارای انتهایی خار مانند هستند.رشد قطری سالیانهٔ آن بسته به آب و هوا حدود یک تا دو میلی‌متر است لذا حفاظت از پایه‌های کوچک آن نیز در اکوسیستم خشک بوم فلات ایران ضروری و مهم است.لازم به ذکر است که ارژن دارای چوب بسیار مقاومی است. به میوه نرسیده آن چقاله می گویند که ترش مزه است ولی هسته میوه رسیده آن تلخ مزه است.ارژن گونه مقاومی است به طوری که در خاکهای آهکی و در میان تخته سنگ های کوهستان ها می روید و تکثیر پیدا می کند. پژوهشی که بر روی نیروی گسیختگی ریشه های ارژن در فریدن استان اصفهان انجام شده نشان می دهد نیروی گسیختگی ریشه های ارژن بسیار بالاست.ارژن دارای ریشه های عمیق است و در برابر کم آبی و وزش بادهای شدید مقاومت دارد. در زبان فارسی بعضا این گونه با دیگر گونه های جنس بادام اشتباه گرفته می شود. صمغ فارسی یا زدو از این درختچه به دست می‌آید.
| بادامک | |
|---|---|
 | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| دسته: | گیاهان گلدار |
| رده: | دولپه‌ای‌ها |
| راسته: | گل‌سرخ‌سانان |
| تیره: | گل‌سرخیان |
| زیرخانواده: | آمیگدالوئیده |
| سرده: | گوجه سبز |
| زیرسرده: | بادام |
| گونه: | P. scoparia |
| نام علمی | |
| Prunus scoparia Spach. | |
| مترادف | |
|
Prunus scoparia (Spach) C. K. Schneider | |
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- مظفریان، ولی‌الله (چاپ سوم ۱۳۸۹). درختان و درختچه‌های ایران. تهران: فرهنگ معاصر. شابک ۹۶۴-۸۶۳۷-۰۳-۲. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک)