تنگرس
تِنْگِرس یا بادام خارآلود یا تِنْگِس (نام علمی: Amygdalus lycioides) گونه‌ای بادام است که تنها در ایران می‌روید. دو واریته از آن وجود دارد که با نام‌های lycioides و horrida شناخته می‌شوند.[1]
| تِنْگِرس | |
|---|---|
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| دسته: | گیاهان گلدار |
| رده: | دولپه‌ای‌ها |
| راسته: | گل‌سرخ‌سانان |
| تیره: | گل‌سرخیان |
| زیرخانواده: | آمیگدالوئیده |
| سرده: | گوجه سبز |
| زیرسرده: | بادام |
| گونه: | A. lycioides |
| نام علمی | |
| Amygdalus lycioides Spach. | |
این درخت در ایران در استان‌های مرکزی شهرستان های اراک، خنداب و شازند، کوه های زنجان، گیلان (اطراف رودبار)،((خراسان جنوبی ارتفاعات شاسکوه، کوه‌های خضری و دهشک تا روستای زول و شاهیگ))آذربایجان شرقی (تبریز)، کرمانشاه (شمال‌شرق کرمانشاه، بین کرمانشاه و سنندج، طاق بستان)، همدان (خرقان)، قم (خلجستان)، لرستان (دورود، بین دورود و خرم‌آباد)، یزد (دره دام‌گاهان مهریز)، کرمان (کوه‌های جبال بارز)، فارس (شمال آباده)، تهران (شهرستانک، آب‌علی، علی‌آباد کرج، کوه دشته، نزدیک قزوین، کوه کلاک، کوه قم) و سمنان (بین سرخه و بشم) می‌روید.[1]
ویژگی‌ها
درختچه خاردار پرشاخه‌ای است که شاخه‌های سال جاری آن بدون کرک و قهوه‌ای رنگ بوده و شاخه‌های مسن آن به رنگ قهوه‌ای-خاکستری، خاکستری-سفید یا خاکستری نامحسوس است. برگ‌هایش طولی تا ۲۰ میلی‌مترو عرضی بین ۳ تا ۴ میلی‌متر دارند و بیضوی و باریک با رأسی نوک‌تیز هستند. گل‌های آن بدون دم‌گل است.تراکم گل در این گیاه بسیار بالاست. میوه شفت مخملی آن طول تا ۱۵ و عرض تا ۱۲ میلی‌متر دارد.[2]
این درختچه خاردار اغلب در اراضی آبرفتی دامنه مخروط افکنه‌ها و نواحی صخره‌ای و سنگلاخی دامنه کوه‌ها و گستره پای‌کوه‌ها رویش می‌یابد. گیاهی متحمل به تنش خشکی و کم‌آبی است و سازگاری بسیار بالایی نسبت به استرس‌های محیطی و بویژه خشکی و نقصان نزولات جوی سالیانه دارد و به همین دلیل برای گسترش مراتع مشجر بویژه در خاک‌های آبرفتی یا دامنه مخروط افکنه‌ها مناسب است و می‌توان آنرا با بذر کاشت.[3]
جستارهای وابسته
پانویس
- ولی‌الله مظفریان، درختان و درختچه‌های ایران، صفحهٔ ۶۵۷.
- ولی‌الله مظفریان، درختان و درختچه‌های ایران، صفحهٔ ۶۵۶.
- «تنگرس». تارنمای کویرها و بیابان‌های ایران. ۲۶ مرداد ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۳.
منابع
- مظفریان، ولی‌الله (چاپ سوم ۱۳۸۹). درختان و درختچه‌های ایران. تهران: فرهنگ معاصر. شابک ۹۶۴-۸۶۳۷-۰۳-۲. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک)