کلرادو

کلرادو (به انگلیسی: Colorado) یا کالِرادو (‎i‎//‎ CO-kɑː.ləˈrɑː.doʊ) از ایالت‌های جنوب غربی آمریکا است که اکثر کوه‌های سنگی جنوبی را از قبیل بخش شمال شرقی فلات کلرادو و کناره غربی دشت بزرگ احاطه می‌کند. پایتخت و شهر مهم آن دنور است که پرجمعیت‌ترین شهر کلرادو به حساب می‌آید. کلرادو همچنین از ایالت‌های غرب آمریکا شمرده می‌گردد. کلرادو از لحاظ وسعت هشتمین ایالت و از نظر جمعیت بیست و یکمین ایالت پرجمعیت از ایالت‌های ایالات متحده آمریکا می‌باشد. اداره آمار ایالات متحده آمریکا جمعیت کلرادو را در تاریخ ۱ ژولای ۲۰۱۶، ۵٬۵۴۰٬۵۴۵ نفر تخمین زد که نسبت به سرشماری ۲۰۱۰ ایالات متحده آمریکا رشد ۱۰٫۱۷٪ داشته‌است. قلمرو کلرادو در تاریخ‌های ۲۸ فوریه ۱۸۶۱ تعیین شد و در ۱ اوت ۱۸۷۶، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا، یولیسیز سایمن گرانت بیانیه ۲۳۰ که کلرادو را به عنوان سی و هشتمین ایالت از ایالات متحده آمریکا می‌داند، امضا کرد. کلرادو توسط وایومینگ از شمال، نبراسکا از شمال شرقی، کانزاس از شرق، اکلاهما از جنوب شرق، نیومکزیکو از جنوب، یوتا از غرب و آریزونا از جنوب غربی مرز بندی شده‌است. کلرادو عمدتاً به واسطه منظره کوه‌ها، جنگل‌ها، دشت‌ها، تپه‌ها، دره‌ها، فلات‌ها، رودخانه‌ها و زمین‌های کویری اش شناخته می‌شود.

مختصات: ۳۹°شمالی ۱۰۵٫۵°غربی / 39; -105.5
ایالت کلرادو
Colorado
پرچم ایالت کلرادو نشان رسمی ایالت
لقب(ها): The Centennial State
ایالت سده
شعار(ها): Nil sine numine
به غیر از خدای هیچ
نقشه ایالت‌های آمریکا همراه برجسته‌بودن کلرادو
زبان رسمیEnglish
نام اهلیتColoradoan
پایتختدنور
بزرگ‌ترین شهردنور
بزرگ‌ترین کلانشهردنور
منطقهرتبهٔ 8th
 - کل۲۶۹٬۸۳۷ کیلومتر مربع
 - پهنا451 کیلومتر
 - طول۶۱۲ کیلومتر
 - % آب۰٫۳۶٪
 - عرض جغرافیایی۳۷°N to 41°N
 - طول جغرافیایی۱۰۲°03'W to ۱۰۹°03'W
جمعیترتبهٔ 21nd
 - کل۵٬۵۴۰٬۵۴۵
 - تراکم۵۲٫۰ بر کیلومتر مربع
رتبهٔ 37th
 - متوسط درآمد خانوار$۶۶٬۵۹۶ (10th)
بلندی
 - بالاترین نقطهکوه البرت[1][2]
۴۴۰۱ متر
 - میانگین۲۰۷۳ متر
 - پایین‌ترین نقطهرودخانه آریکاری[1]
۱۰۱۰ متر
پذیرش در اتحادیه۱ اوت، ۱۸۷۶ (میلادی) (38th)
فرماندارجان هیکنلوپر (د)
معاون فرماندارجوزف گارسیا (د)
قوه مقننهمجمع عمومی کلرادو
 - مجلس علیامجلس سنای کلرادو
 - مجلس سفلامجلس نمایندگان کلرادو
سناتورهای ایالات متحده آمریکاکری گاردنر (ج)
مایکل بنت (د)
هیئت مجلس ایالات متحده آمریکافهرست
منطقه زمانیMountain: UTC-7/DST-6
کوته‌نوشت‌هاCO، Colo. US-CO
وبگاهwww.colorado.gov
مقایسهٔ تولید ناخالص داخلی ایالت‌های آمریکا با کشورهای دیگر در سال ۲۰۱۲. ایالت کلرادو در این سال تولید ناخالصی اش قابل مقایسه با کشور مالزی بوده‌است.

رای‌دهندگان این ایالت را غالباً جمهوری خواهان تشکیل می‌دهند.

فستیوال موسیقی اسپن (Aspen) هر ساله تعداد کثیری علاقه‌مند به موسیقی کلاسیک را به خود جلب می‌کند.

نام

نام این ایالت از زبان اسپانیولی گرفته شده، و از Río Colorado بمعنای «رودخانه رنگی» (اشاره به رودخانه کلرادو) می‌باشد.[3]

جغرافیا

کلرادو توسط جغرافیای متنوع که شامل کوه‌های آلپاین، دشت‌های آرید و صحراهای با دانه‌های ماسه بزرگ، دره‌های عمیق، سنگ‌های ماسه‌ای، رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و جنگل‌هایش شناخته می‌شود.

کوه البرت، با ارتفاع ۱۴٬۴۴۰ پا (۴٬۴۰۱٫۲ متر) در شهرستان لیک بلندترین نقطه کلرادو و کوه‌های سنگی از آمریکای شمالی به حساب می‌آید. کلرادو تنها ایالت آمریکا است که تماماً در تراز بالای ۱۰۰۰ متر قرار دارد. نقطه‌ای که رودخانه آریکاری را از شهرستان یوما، کلرادو به شهرستان شاین، کانزاس متصل می‌کند با ارتفاع ۱۰۱۱ متر کم ارتفاع‌ترین نقطه کلرادو به حساب می‌آید. این نقطه که به عنوان مرتفع‌ترین نقطه کم ارتفاع تمام ایالت‌ها است، از مرتفع‌ترین نقاط ۱۸ ایالت نیز بلندتر است.

شهرها

شهرهای مهم این ایالت دنور، کلرادو اسپرینگز، و اسپن هستند.

اقتصاد

در سال ۲۰۱۲، این ایالت تولید ناخالص داخلی برابر با ۲۹۵٬۳۰۸ میلیارد دلار داشت، که قابل مقایسه با تولید ناخالص داخلی کشور مالزی (۳۰۵٬۰۳۳ میلیارد دلار) بود.[4]

کلرادو از نظر «محیط مناسب تجاری» در ردهٔ چهارم آمریکا قرار دارد.[5]

برخی از شرکت های مهم در کلرادو

مشاهیر

از مشاهیر این سرزمین می‌توان فیلسوف بزرگ کنونی جهان جان سرل و جامعه‌شناس تالکوت پارسونز را نام برد؛ و همچنین پایه‌گذار مکتب کلرادیسم دیوید کلرادو در این شهر سکونت داشت و مکتبش که بیشتر چرخش در انسان را شرح می‌دهد در این شهر پایه‌گذاری کرد. بنابر تحقیقات کلرادو این چرخش بیشتر در شهرهای ساحلی و گرم اتفاق می‌افتد و ممکن است فردی پیدا شود در درون کاملاً دینی باشد و در بیرون و به‌ظاهر ضد دین. همچنین نیکولا تسلا دست آخر به کلرادو اسپرینگز رفت، و یک آزمایشگاه بزرگ برای خود تأسیس کرد.

دانشگاه‌های مشهور

مرکز مهم گردشگری

کلرادو محل برگزاری مدرسه و فستیوال موسیقی اسپن است. این ایالت از تعداد زیادی پارک ملی نیز برخوردار است که باعث جذب علاقه‌مندان زیادی به کلرادو می‌شود. از جمله:

کلرادو ۱۱ جنگل ملی نیز دارد، از جمله:

نگارخانه

پیوند به بیرون

منابع
  1. "Elevations and Distances in the United States", U.S. Geological Survey, 2005-04-29 Retrieved on 2007-01-08.
  2. Lipsher, Steve (2002-07-07), "No tall tale: State higher than thought", Denver Post Retrieved on 2007-06-21.
  3. «WebCite query result». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۱ مه ۲۰۱۰.
  4. بر طبق آمار ۲۰۰۷ صندوق بین‌المللی پول که در جداول قیاس زیر ارائه گردیده‌اند:
    Wikipedia contributors, "Comparison between U.S. states and countries nominal GDP," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Comparison_between_U.S._states_and_countries_nominal_GDP (accessed September 5, 2008).
  5. Forbes: Colorado is America's 4th-best state for business - Denver Business Journal:
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کلرادو موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.