پیکان (خودرو)

استقبال ایرانیان از پیکان سبب شد در اوایل دهه ۱۳۵۰ مدل جوانان نیز که دارای حجم موتور مشابه، اما قدرت موتور بیشتر با سرسیلندر آلومینیومی بود به خط تولید پیکان اضافه شود. پیکان جوانان بواسطه داشتن دو کاربراتور سرعت و شتاب بیشتری داشت و در قسمت جلو پنجره دارای چهار عدد چراغ جلو بود و در داخل خودرو در قسمت جلو داشبورد تفاوت‌هایی با مدل‌های معمولی داشت و با داشتن آمپر برق و فشار روغن در کنار درجه باک و دمای موتور جلوه خاصی داشت و علاقه‌مندانی را جذب خود کرده بود.

پیکان دولوکس یکی از معروف‌ترین مدل‌های پیکان بود. این نوع مدل از مدل‌های اولیه پیکان بود. سپر این نوع مدل از نوع شمشیری بود. این مدل برای قد بلندها که وارد ماشین می‌شدند دشواری‌هایی ایجاد می‌کرد. فرم بدنه این مدل از نوع کبریتی بود.

از سال ۱۳۵۹ پیکان با تغییری که کرایسلر در فرم ظاهری هانتر به‌وجود آورد، شامل تغییر کامل چراغ‌های جلو و عقب (به فرم بزرگ و یکپارچه کاملاً مستطیل)، پانل نشانگرهای مقابل راننده، تولید شد (این مدل در سال‌های ابتدایی تولید به پیکان چراغ بنزی معروف بود).

پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، شرکت ایران خودرو از برادران خیامی گرفته شد و تحت مالکیت دولت قرار گرفت که نتیجه آن کاهش محصولات خانواده پیکان به دو نوع سدان و وانت شد. اما دولت با سرهم کردن قطعاتی که در انبار ایران خودرو از مدل‌های قبل باقی‌مانده بود این خودرو را ساخت.

پیکان کار نوعی از مدل‌های مخصوص پیکان بود. این نوع مدل در دهه ۵۰ در کارخانه ایران ناسیونال تولید شد. این نوع خودرو بنا به درخواست مشتریانی که محل کارشان صنعتی بود ساخته شد. این خودرو بعد از انقلاب هم تولید شد. موتور این نوع مدل از نوع مدل تخت بود که تقریباً شتاب بالایی داشت. چراغ دنده عقب این مدل از چراغ‌های ترمز و خطر و راهنما جدا بود.

این پیکان شبیه پیکان دولوکس بود اما تفاوت آن با دولوکس، موتوری قوی بقدرت ۷۳ اسب بخار و گیربکس اتوماتیک چهار دنده و دارای شیشه برقی جلو بود.

در سال ۱۳۷۰ ایران خودرو با استفاده از سامانه تعلیق و موتور ۱۸۰۰ سی سی، پژو ۵۰۴ بر روی بدنه پیکان، نوع جدیدی از پیکان را که در ایران به پیکان پژویی معروف شد تولید نمود و تا ۶ سال به تولید آن ادامه داد.

این مدل پیکان به خاطر دارا بودن موتور پژو ۵۰۴ بر روی اتاق سبک پیکان از قدرت و شتاب کم‌نظیری برخوردار بود. شتاب عالی این خودرو در زمان تولیدش زبان زد عام شده بود به‌طوری‌که تعداد بسیاری ازین مدل ماشین به خاطر سرعت بالا و عدم آیرودینامیک مناسب با موتور، تصادفات زیادی به بار آورد.

شتاب اولیه این خودرو نسبت به پژو ۵۰۴ و حتی پژو ۴۰۵ هم بیشتر است و این به لطف بدنه سبک پیکان و موتور قوی پژو امکانپذیر شده‌است.

دلیل اصلی تولید این مدل پیکان خرید تالبوت توسط پژو بود که منجر به وقفه در تولید پیکان در کارخانه ایران خودرو شد، که پس از مدتی با پیشنهاد کارخانه پژو تعداد محدودی از موتورهای پژو ۵۰۴ که در فرانسه مانده بود به ایران فروخته شد و پیکان پژویی به مدت ۶ سال تولید و با اتمام موتورهای پژو ۵۰۴ تولید این خودرو به فراموشی سپرده شد.

بیشتر این ماشین‌ها در منطقه غرب کشور بوده و مورد علاقه مردم بومی این منطقه است.

تولید آن از فروردین۱۳۶۵(پس از اتمام تولید پیکان کارلوکس) با تولید موتور ۱۶۰۰ سی سی مگا موتور واستفاده از بدنه پیکان دولوکس فیس لیفت در ایران و استفاده از گیربکسهایی (از کشورهای آلمان (گتراگ ۵ دنده آرژانتین که دستی ترمز در وسط کنسول قرار داشت و سرانجام تولید داخل (نیرو محرکه)) اکسل‌های تولید ایران، آغاز شد و برای ۱۹ سال ادامه یافت.

نمای عقب

در سال ۱۳۷۲ تصاویری از پیش نمونه تغییر چهره پیکان توسط ایران خودرو منتشرشد. ایران خودرو حتی آن را پیش فروش کرد. آینه بغل پلاستیکی، سپرهای جلو و عقب بلندتر، قالپاق‌های تغییر شکل یافته، افزودن یک باله کوچک روی در صندوق عقب و… این خودرو را نسبت به پیکان معمولی متمایز می‌کرد. اما پس از یک سال فقط سپرها و قالپاق‌های مدل پرتوتایپ (آن‌هم با طرحی متفاوت نسبت به پیش نمونه) روی پیکان قرار گرفتند که باعث تولید مدل سپر جوشن شد. سپر جوشن به واسطه ناهماهنگ بودن شکل سپر با بدنه خودرو زیاد موفق عمل نکرد و نهایتاً تولید آن به دلیل فروش پایین در سال ۱۳۷۸ متوقف شد. مدل وانت شامل نسخه سپر جوشن نمی‌شد.