پرویز ثابتی

پرویز ثابتی با حضور در تلویزیون ملی ایران به عنوان «مقام امنیتی» معرفی شد تا ابهّت ساواک را به رُخ بکشد.

او از مُهره‌های اصلی سازمان اطلاعات و امنیت کشور بود و با نوشتن بولتن‌های محرمانه و فوق سرّی، علاوه بر نخست‌وزیر و رئیس کل ساواک، برای دفتر مخصوص شاه از اوضاع داخلی کشور، تحلیل سیاسی می‌نوشت.

سال ۱۹۶۲ وقتی جان اف کندی، مقامات ایرانی را به انتخابات آزاد سفارش کرد، شاه از تیمسار پاکروان خواست از اوضاع مملکت تحلیل جامعی ارائه دهد تا او به جمعبندی برسد. پاکروان، این وظیفه را به ثابتی سپرد.

ثابتی در گزارشی که تهیه کرد اشاره نمود که مردم ایران برای دموکراسی آمادگی ندارند و اینکه شاه برایشان جذبه دارد و محبوب آنها است کافی است. دادن آزادی و درانداختن انتخابات آزاد، دست حکومت را می‌بندد و کار دست ما خواهد داد…

گفته شده شاه عصبانی شد[5][6] و بعدها گفت کسیکه این گزارش را تهیه کرده شایان محاکمه است و مغزش معیوب است.[7]

۱۷ دی سال ۱۳۵۶ مقاله احمد رشیدی مطلق با عنوان ایران و استعمار سرخ و سیاه دولت وقت را با مشکل روبرو کرد.[8] ثابتی که با مقاله مزبور مخالف بود، ادعا می‌کند بعدها هم به حرف وی گوش ندادند و اگر در گیر و دار شورش‌های سال ۱۳۵۷، شاه اجازه می‌داد دست ساواک باز باشد و بتواند با دستگیری اقلاً ۱۵۰۰ نفر و اعلام وضع ویژه، اوضاع را مهار کند، ورق برمی‌گشت. می‌گفت دولت باید با قاطعیت تمام، تظاهرات را سرکوب کند و بلوا را بخواباند. آبها که از آسیاب افتاد به وفاداران رژیم مجال دهد تا از نظام حاکم و حتی خاندان سلطنت انتقاد کنند.

ثابتی با اشاره به سیاست حقوق بشر جیمی کارتر و نیز موافقت شاه برای دیدار صلیب سرخ از زندانها، گفت:

«آنها (مردم معترض) موقعی شیر شدند که شکار گرگ ممنوع شد.»

گفته شده ثابتی در پاسخ جمشید آموزگار که گفت: جواب نهادهای حقوق بشری را چه بدهیم؟، می‌گوید به جهنم، هرچه می‌خواهند بگویند…[9]

ثابتی معتقد بود در اعتراض به بنگاه خبرپراکنی بی‌بی‌سی که به نظر وی وقایع ایران را بزرگنمایی می‌کرد باید سفارتخانه‌های آمریکا و انگلیس بسته شود. اما شاه و دیگران نظر وی را بچه‌گانه تلقی نمودند. ثابتی هم عملاً خود را کنار کشید. البته پیش تر بنا بر مصلحت روز ۳۴ نفر از ساواک کنار رفته بودند که یکی از آنان ثابتی بود.[10]

به نوشته روزنامه جام جم وی آبان ۱۳۵۷ ایران را به مقصد آمریکا ترک کرده و در آنجا به فعالیت اقتصادی اشتغال دارد.[11]

ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور) ۹ و به عبارتی ده اداره کل داشت. پرویز ثابتی در سال ۱۳۴۵ به ریاست اداره یکم از اداره کل سوم رسید، سال ۱۳۴۹ معاون دوم اداره کل سوم بود و سال ۱۳۵۲ مسئول اول اداره کل سوم ساواک موسوم به امنیت داخلی شد.

اداره کل سوم، جدا از دفتر و بخش مستقل بازجویی، هفت اداره مجزای دیگر را نیز در برمی‌گرفت و هرکدام بخشهای عریض و طویل داشت.

زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری در ردیف یکی از ادارات کل سّوم بود و واحد اطلاعاتی، اجرایی و پشتیبانی‌اش هر کدام از دوایر گوناگون تشکیل می‌شد و با یک اداره ساواک برابری می‌کرد. برای مثال اداره یکم از زیرمجموعه اداره کل سوم (عملیات و بررسی) که وظایفش تجسس، مراقبت و تعقیب فعالیتهای براندازی بود، خودش از شش بخش مستقل تشکیل می‌شد. اداره کل سوم اساسی‌ترین وظایف ساواک را انجام می‌داد.

پرویز ثابتی مسئول نخست اداره کل سوم ساواک بود و زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری هم از زیرمجموعه‌های آن بشمار می‌رفت. زندانیان بسیاری شکنجه‌های هولناک و شوک الکتریکی را در آن زندان شهادت داده‌اند. شکرالله پاک‌نژاد، علی اصغر بدیع زادگان، خسرو گلسرخی، چنگیز احمدی، محسن مخملباف، محسن یلفانی، عزت شاهی، مجید معینی (آقا)، ویدا حاجبی، سیمین صالحی، هوشنگ عیسی بیگلو، ناصر رحمانی نژاد… در این مورد سخن گفته‌اند.[12]

این واقعه در روزهای پایانی سال ۱۳۵۴ اتفاق افتاد. همسر ثابتی برای خرید کفش به کفاشی شارل ژردن می‌رود، در هنگام پرداخت پول کفش متوجه می‌شود کیف‌پولش مفقود شده‌است. صاحب مغازه می‌گوید: «کسانی که داخل مغازه هستند خارج نشوند تا کیف پول خانم پیدا شود». در بین مشتریان، همسر یکی از قضات دادگستری نیز بوده‌است که با نامزد برادرش برای خرید آمده بودند. با وجود آمدن این جنجال، همسر قاضی اوستا از برادرش می‌خواهد به داخل مغازه بیاید و این هم‌زمان می‌شود با وارد شدن محافظ همسر ثابتی به مغازه. این محافظ که استوار ارتش بود هم راننده و هم محافظ همسر ثابتی بود. در درون مغازه بین این دو مشاجره و درگیری صورت می‌گیرد که استوار با اسلحه کمری خود به برادر همسر قاضی اوستا شلیک می‌کند که باعث شد وی به شدت زخمی شده و پس از دو هفته در بیمارستان فوت کند.[13]

روز ۸ فروردین ۱۳۹۱ کتاب در دامگه حادثه (گفتگویی با پرویز ثابتی) توسط شرکت کتاب در لس آنجلس آمریکا منتشر شد. کتاب با احتساب پاورقی‌های آن ۶۸۰ صفحه است.

پرویز ثابتی دو فرزند دارد که هر دو در حرفه خود موفقند.[14]اکنون در ایالات متحده با همسرش زندگی می‌کند و به فعالیت اقتصادی مشغول است.[15]

او در سال ۱۳۱۵ در محله «تپه سر» سنگسر، سمنان در یک خانواده بهایی[16][17] به دنیا آمد. می‌گوید در خانواده من هم مسلمان و هم بهائی وجود داشته‌اند. خانواده مادری‌ام بهائی و عمه‌ها و مادربزرگ پدری‌ام مسلمان بوده‌اند. همسرم هم مسلمان زاده‌است. من نه بهائی بوده نه مسلمان و نه پیرو دینی دیگر. از وقتی خود را شناخته و به بلوغ رسیده‌ام به هیچ دینی اعتقاد نداشته و غیر دینی و غیر مذهبی بوده‌ام.[18]

پرویز ثابتی در صفحه ۵۸۸ کتاب در دامگه حادثه می‌گوید: «مذهب یک عامل بازدارنده است در ایران… یک چیز دگم است… و در صفحه ۶۴۹ با تأکید به اینکه «من به اومانیسم باور دارم… و Agnostic (لاادری) هستم در وجود خداوند تردید نموده و می‌گویند «من در زندگی همیشه انسانی خردگرا بوده‌ام».

وی مدیر شرکت «Paris Enterprises» است که در سال ۱۹۸۳ در آمریکا ثبت شده‌است.[19][20][21][22][23][24]

به نظر می‌رسد که ثابتی از حامیان مالی کمپین انتخاباتی جرج دابلیو بوش و کمیته ملی جمهوریخواهان بوده‌است.[25][26]

• Milani. Abass «Eminent Persians: The Men and Women Who Made Modern Iran, 1941-1979» مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک).
• سید جلال الدین مدنی:ساواک و بررسی اقداماتش در دوره پهلوی دوم
• سرتیپ منوچهر هاشمی: داوری (سخنی در کارنامه ساواک)
• حسین فردوست: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، جلد دوم، جستاری از تاریخ معاصر ایران
• مظفر شاهدی: ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور)
• مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، سکینه کریمی: پرویز ثابتی
• گفتگوی پرویز ثابتی با صدای آمریکا در یوتیوب
• خسرو شاکری زند: دروغ هرچه چربتر بهتر؟ پیرامون ادعاهای دروغین پرویز ثابتی
• Comment | Parviz Sabeti and the Murder of Political Prisoners under the Shah