ٰگاه‌شمار هخامنشیان

این گاه‌شمار از سال ۵۵۹ پیش از میلاد یعنی آغاز فرمانروایی کوروش بزرگ در فارس، انشان و خوزستان تا حمله اسکندر مقدونی به تخت جمشید در سال ۳۳۰ پیش از میلاد و آغاز حکومت سلوکیان در ایران و به پایان رسیدن پادشاهی هخامنشیان می‌باشد.

عدد سال‌ها، تاریخ پیش از میلاد را نشان می‌دهد
تصویر ۱: کوروش بزرگ
  • ۵۵۹: آغاز پادشاهی کوروش بزرگ (کوروش دوم) (تصویر ۱: طراحی) در انشان (فارس) و خوزستان. انتقال پایتخت هخامنشیان به شوش.
  • ۵۵۳: آغاز شورش کوروش علیه مادها.[1]
  • ۵۵۰: شکست ایشتوویگو شاه ماد از کوروش و پیرو آن فتح هگمتانه. اتحاد ماد و پارس.
  • ۵۴۹ تا ۵۴۸: تسخیر سرزمین‌های پارت، جرجان و احتمالاً ارمنستان توسط کوروش.
  • ۵۴۶: فتح سارد پایتخت لیدی توسط کوروش و شکست کرزوس پادشاه لیدی.
  • ۵۳۹: فتح بابل ثروتمندترین شهر غرب آسیا توسط کوروش. سقوطی که با مقاومت کم سپاه بابل در کرانه ساحلی رود دجله به وقوع پیوست.
  • ۵۳۹: کوروش به یهودیان آواره اجازه داد تا به اورشلیم باز گردند و در آنجا آزادانه برای خود کنیسه بسازند.
  • ۵۲۹: کوروش به قبایل سکاها در شمال شرق ایران حمله کرد و در جنگ با ماساگت‌ها کشته شد. وی را در پاسارگاد دفن کردند.
  • ۵۲۹: کمبوجیه دوم فرزند کوروش به تاج و تخت رسید.
  • ۵۲۵: سپاه ایران تحت فرماندهی کمبوجیه (دوم)، سرزمین مصر را کاملاً ضمیمه قلمرو پادشاهی هخامنشی کرد.
  • ۵۲۲: مرگ کمبوجیه در راه بازگشت از مصر.
  • ۵۲۱: فریبکاری و زورستانی تخت پادشاهی توسط گئومات مغ (بردیای دروغین) با طرح معرفی خود با نام بردیا فرزند کوروش بزرگ.
تصویر ۲: گئومات زیر پای داریوش بزرگ در سنگ‌نبشته بیستون
تصویر ۳: سنگ نگاره خشایارشا در تخت جمشید
  • ۴۸۶: پس از مرگ داریوش، فرزندش خشایارشای یکم (تصویر ۳: سنگ نگاره در تخت جمشید) بر تخت سلطنت نشست.
  • ۴۸۵: خشایارشا شورش مصر را سرکوب کرد و برادرش هخامنش را به عنوان فرماندار ساتراپی مصر منصوب کرد.
  • ۴۸۴: خشایارشا ضمن سرکوب شورش بابل، استحکامات دفاعی آنجا را نابود کرده و مجسمه خدای مردوخ را تخریب کرد.
  • ۴۸۰: ارتش هخامنشی به یونان یورش برد و در شهر آتن رژه رفت اما ناوگان دریای هخامنشی در نبرد سالامیس شکست خورد و نهایتاً تاخت و تازهای ایران در این سال پایان پذیرفت.
  • ۴۷۹: در جنگ پلاته ایران از یونان شکست خورد.
  • ۴۶۵: یکی از مشاوران (محافظان) خشایارشا به نام اردوان، او را کشت.
  • ۴۶۵: اردشیر یکم پس از به قتل رسیدن پدرش خشایارشا و برادرش داریوش که جانشین قانونی بود، بر تخت شاهی نشست.
  • حدود ۴۶۵ تا ۴۲۴ ساخت بنای میترا و آناهیتا.
  • ۴۲۴: مرگ اردشیر اول.
  • ۴۲۴: تاجگذاری خشایارشای دوم.
  • ۴۲۴: ترور و قتل خشایارشای دوم.
  • ۴۲۴: تاجگذاری داریوش دوم.
  • ۴۰۵: جدا شدن مصر از خاک ایران.
  • ۴۰۴: تاجگذاری اردشیر دوم.
  • ۳۸۷: صلح آنتالکیداس، یونان، حق حکمرانی و تملک ایران بر آسیای صغیر را به رسمیت شناخت.
  • ۳۵۹: مرگ اردشیر دوم.
  • ۳۵۹: تاجگذاری اردشیر سوم.
  • ۳۴۲: بازپسگیری مصر و ملحق شدن آن به خاک ایران. این فتح پس از چندین حمله در دهه گذشته، نصیب امپراطوری هخامنشی گردید.
  • ۳۳۸: اردشیر سوم به وسیله باگواس خواجه مسموم می‌شود.
  • ۳۳۸: آغاز پادشاهی اردشیر چهارم.
  • ۳۳۶: قتل اردشیر چهارم توسط باگواس.
  • ۳۳۶: داریوش سوم آخرین پادشاه هخامنشیان به تاج و تخت می‌رسد.
  • ۳۳۴: حمله اسکندر مقدونی به آسیا و شکست سپاه ایران در تنگه داردانل.
  • ۳۳۴: نبرد گرانیک و شکست ارتش پارسیان از اسکندر در نزدیکی شهر تروآ.
تصویر ۴: نقاشی از نبرد ایسوس در موزه ملی باستان‌شناسی ناپل
  • ۳۳۳: در نبرد ایسوس (تصویر ۴: نقاشی در موزه ناپل) ارتش اسکندر، قوای پارسی به فرماندهی داریوش سوم را شکست می‌دهد.
  • ۳۳۱: شکست سنگین قوای ایران به وسیله اسکندر در جنگ گوگمل در شرق موصل امروزی.
  • ۳۳۰: کشته شدن داریوش سوم، فتح هگمتانه، ویران کردن تخت جمشید به وسیله اسکندر مقدونی و پایان حکمرانی هخامنشیان بر ایران.
  • ۳۲۸: کشته شدن اردشیر پنجم واپسین مدعی سلطنت خاندان هخامنشیان توسط اسکندر

پانویس
  1. He rebels against the Medes in 553 historyworld.net

منابع
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.