فرار از زندان (مجموعه تلویزیونی)

فصل اول مربوط به نجات لینکلن باروز از زندان است. وی به اتهام قتل برادر معاون رئیس‌جمهور ترنس استیدمن به مرگ محکوم شده بود، در حالی که او واقعاً این کار را انجام نداده‌است. او در زندان ایالتی فاکس ریور، منتظر فرارسیدن روز اجرای حکمش است. برادر او مایکل اسکافیلد که یک نابغه و مهندس سازه است، نقشه‌ای برای فرار لینکلن طراحی می‌کند. مایکل دست به یک جرم می‌زند تا به زندان فاکس ریور برود. در زندان او برای راه پیدا کردن به درمانگاه، ادعا می‌کند که دیابت نوع یک دارد و با دکتر سارا تانکردی آشنا می‌شود. هم‌زمان وکیل و معشوقهٔ سابق لینکلن، یعنی ورونیکا داناوان که یک وکیل است، دوباره تحقیقاتش را شروع می‌کند تا بی‌گناهی لینکلن را اثبات کند. مشخص می‌شود که سازمان برای لینکلن پاپوش درست کرده‌است. پدر لینکلن و مایکل سال‌ها پیش برای سازمان کار می‌کرده و بعد از خروجش از سازمان علیه آن‌ها کار می‌کند. به همین دلیل سازمان برای انتقام، این کار را کرده‌است. مایکل و لینکلن به همراه شش زندانی دیگر، فرناندو سوکره، تئودور بگول، بنجامین مایلس فرانکلین، جان آبروزی، توئینر و هیوایر در قسمت آخر این فصل، از زندان می‌گریزند.

فصل دوم، هشت ساعت پس از فرار آغاز می‌شود. هشت فراری تقریباً از هم جدا شده‌اند و هر کدام به دنبال اهداف خود می‌روند. براد بلیک که افسر نگهبان زندان بود، از کارش اخراج می‌شود و بعد از این به دنبال فراری‌ها می‌رود تا با دستگیری آن‌ها پولی به جیب بزند. همچنین ورونیکا که استیدمن را در بلکفورت مونتانا پیدا کرده‌است، توسط افراد سازمان کشته می‌شود. چند نفر از این فراری‌ها به دنبال گنج ۵ میلیون دلاری چارلز وستمورلند می‌روند که او آن را چندین سال پیش زیر خاک پنهان کرده‌است. الکساندر ماهون مأمور اف‌بی‌آی است که از طرف سازمان مأمور می‌شود تا مایکل و برادرش را که به دنبال سرنگونی رئیس‌جمهور فعلی (همان معاون رئیس‌جمهور و یکی از اعضای سازمان) هستند را متوقف سازد. او همچنین باعث کشته شدن توئینر، جان آبروزی و هیوایر می‌شود. مایکل به راز ماهون که خلافکاری به نام اسکار شَلِز را در باغچهٔ خانهٔ خود دفن کرده بود، پی می‌برد و از او می‌خواهد که آن‌ها را تعقیب نکند ولی ماهون نمی‌پذیرد. هم‌چنین سازمان، پدر سارا را (فرانک تانکردی، فرماندار شیکاگو) به قتل می‌رساند. به دنبال این، سارا به مایکل و لینکلن می‌پیوندد تا با هم علیه رئیس‌جمهور کار کنند. مایکل و لینکلن توسط ماهون دستگیر شده و به کمک کلرمن از دست پلیس‌ها فرار می‌کنند. پل کلرمن، از مأمورین سابق سازمان، به آن‌ها می‌پیوندد. همچنین سی نوت دستگیر می‌شود و به ازای برملا کردن حقایق علیه ماهون آزاد می‌شود. برادران به همراه سارا، تی‌بگ، سوکره، بلیک و ماهون به پاناما می‌روند و در آن‌جا مایکل قتل وی‌ل کیم (که سارا مرتکب آن شد) را گردن گرفته و به همراه ماهون، بگول و بلیک به زندان سونا می‌رود.

در فصل سوم، مایکل باید نقشه‌ای برای فرار از زندان سونا طراحی کند. سازمان ال‌جی (پسر لینکلن) و سارا را گروگان می‌گیرد و او را مجبور می‌کند تا جیمز ویسلر را که یکی از اعضای سازمان است، از آن زندان فراری دهد. گرچن مورگان مأمور سازمان است که کارهای این دو برادر را دنبال می‌کند. سوکره نیز به پاناما می‌آید و در فرار به مایکل کمک می‌کند. به دلیل تأخیر در فرار، گرچن یک سر نشان لینکلن می‌دهد و ادعا می‌کند که او سارا را کشته‌است. لینکلن به همراه سوفیا (همسر جیمز ویسلر) به مایکل در راه فرار کمک می‌کنند. اولین نقشهٔ مایکل برای فرار شکست می‌خورد. مایکل با کمک لچرو (رئیس زندان سونا) نقشه‌ای دیگر طراحی می‌کند. مایکل با طراحی نقشه‌ای زیرکانه چندین زندانی را که می‌خواهند فرار کنند، (تی بگ (تئودور بگول)، بردلی بلیک و لچرو) را فریب می‌دهد و خودش به همراه ماهون، ویسلر و یک پسر نوجوان (مک گریدی) از زندان می‌گریزند. همچنین سوکره بعد از فرار به دلیل هویت جعلی و کمک نکردن به پلیس پاناما برای دستگیری مایکل به زندان سونا می‌افتد. در آخر ال جی و ویسلر معاوضه می‌شوند. سوفیا به دلیل اینکه ویسلر به او نگفته بود که همکار سازمان است، او را ترک، و با لینکلن زندگی می‌کند.

در فصل چهارم مشخص می‌شود که زندانیان سونا شورش کرده‌اند و سوکره به همراه تی‌بگ و بلیک از آن‌جا گریخته‌اند. هم‌چنین مشخص می‌شود که سارا زنده‌ است. در این فصل دان سلف که یکی از مأموران امنیت ملی است، از مایکل و دوستانش می‌خواهد که دستگاهی به نام سیلا را پیدا، سازمان را نابود و آزادی خودشان را تضمین کنند. در طول این فصل مایکل و همراهانش به دنبال این دستگاه هستند و بلیک نیز در این راه، جان خود را از دست می‌دهد. در آخر آن‌ها سیلا را به دست می‌آورند و رئیس و همه اعضای سازمان دستگیر می‌شوند. هم‌چنین مشخص می‌شود مادر مایکل، کریستینا اسکافیلد زنده است و در طول این سال‌ها برای سازمان کار می‌کرده‌است. او می‌خواهد سیلا را از چنگ مایکل دربیاورد اما در پایان فصل توسط سارا کشته می‌شود.

در دو قسمت پایانی سریال پس از پیدا شدن سیلا و انحلال سازمان، مایکل و سارا با هم ازدواج می‌کنند و همه به رقص و پایکوبی مشغول می‌شوند تا اینکه پلیس سارا را به جرم قتل کریستینا اسکافیلد دستگیر می‌کند. مدرکی موجود نیست که قتل او دفاع از خود بوده و و به احتمال زیاد سارا محکوم خواهد شد. به همین علت مایکل نقشه‌ای برای فراری دادن او از زندان می‌ریزد و در هنگام اجرای این نقشه، مایکل توسط برق کشته می‌شود. او آزمایش‌های پزشکی خود را که نشان دهنده مرگ احتمالی وی تا سه ماه دیگر است، برای سارا و برادرش کنار گذاشته بود تا آن‌ها را بخوانند و همچنین فیلمی را که از خود ضبط کرده بود به الکس ماهون داده‌است تا آن را به سارا و برادرش بدهد تا علت کار او را درک کنند. سکانس آخر این سریال، چهار سال بعد را نشان می‌دهد که سوکره، ماهون، لینکلن به همراه پسر و همسر جدیدش و سارا به همراه فرزندی که از مایکل به دنیا آورده، در پاناما زندگی می‌کنند. سارا نام فرزندش را نیز مایکل گذاشته است.

در فصل پنجم مشخص می‌شود که مایکل زنده است و در زندانی به نام اوگاجیا در یمن زندانی شده و نام او به «کنیل اوتیس»، تروریست وابسته به داعش تغییر داده شده‌است. لینکلن پس از اطلاع از ماجرا، به همراه سی-نوت -که مسلمان شده- به یمن -که درگیر جنگ داخلی با داعش شده- سفر می‌کند تا مایکل را نجات دهد. مایکل در اواخر دوران حبسش در زندان، موفق می‌شود که پس از هفت سال با سارا -همسرش، که اکنون با جیکوب ازدواج کرده- ارتباط برقرار کند. مایکل پس از فرار، ابو رمال را -که رهبر داعش در یمن بوده- به دلیل گروگان گرفتن او و لینکلن و همچنین دو فراری دیگر -به نام‌های جا و ویپ - از زندان را بکشد. به همین عنوان، به عنوان قاتلان ابو رمال شناخته شده و تحت تعقیب قرار می‌گیرند. در میان صحبت‌های مایکل و لینکن مشخص می‌شود که کلرمن صلاحیتی برای تبرئه افراد گروه را نداشته و مایکل برای آزادی خانواده‌اش مجبور شده بوده تا با فردی به نام «پوسایدون» همکاری، و مرگ خود را جعل کند. در این مدت پوسایدون به وی اجازه ارتباط به هیچ‌کدام از افراد خانواده‌اش را نداده بوده‌است.

لینکن، جا و ویپ بجه‌ای خودمختار در یمن می‌روند که داعش در آنجا مستقر نیست و در حین رفتن مایکل مسموم می‌شود. پس از آن جا تصمیم به ماندن می‌گیرد و لینکن و مایکل به همراه ویپ به سمت یونان می‌روند. سارا برای مداوای مایکل به یونان می‌رود و او را درمان می‌کند. پس از آن برای سفر به آمریکا به فرانسه و سپس به آمریکا برمی‌گردد اما مایکل همچنان با نام «کانیل اوتیس» تحت تعقیب است.

در دو قسمت پایانی پوسایدون (جیکوب)، سارا را در زیرزمین خانه زندانی می‌کند و پس از آن مایک (پسر مایکل) به دست پوسایدون افتاده و او متواری می‌شود. سپس مشخص می‌شود که ویپ پسر تی‌بگ بوده‌است. تی‌بگ و پسرش (ویپ) به مایکل می‌پیوندند و مایکل از او می‌خواهد که پوسایدون را برای حفظ جان او و پسرش بکشد. تی‌بگ این پیشنهاد را قبول می‌کند. پوسایدون به شستشوی مغزی مایک می‌پردازد.

در حین ملاقات پوسایدون زودتر اف‌بی‌آی را خبر کرده‌است و ملاقات تشدید می‌شود. در این زمان پسر تی‌بگ کشته می‌شود و اندکی بعد به علت کشتن یکی از افراد پوسایدون دستگیر می‌شود. در همین حال سارا و لینک، مایک را پیدا، و مایکل را باخبر می‌کنند. وی پوسایدون را فریب داده و فرار می‌کند، در حین فرار اوضاع را طوری جلوه می‌دهد که پوسایدون مجبور به شلیک به او می‌شود (فشنگ مشقی). آن‌ها سپس همگی دستگیر می‌شوند و مایکل از مدارکی برای افشای هویت پوسایدون استفاده می‌کند. پس از آن هویت اصلی پوسایدون آشکار شده، مایکل نام و هویت سابق‌اش را پس می‌گیرد و فردی آزاد تلقی می‌شود.

از ژانویه ۲۰۱۸، مرحله پیش‌تولید این فصل آغاز شده‌است. اخبار ضد و نقیض زیادی در مورد فصل ششم وجود دارد. اما آنچه روشن است این است که مدیران شرکت فاکس وجود فصل ششم را تأیید کرده‌اند اما در اواخر سال۲۰۱۹در پی ادغام شرکت دیزنی با شرکت فاکس تردیدهای زیادی وجود آمد که ونتورث میلر بازیگر نقش مایکل با یک پست در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرد ک قطعاً در سال ۲۰۲۰فصل ششمی وجود نخواهد داشت و اعلام کرد که خبری دربارهٔ وجود فصل ششم ندارم. اما دامینیک پرسل چندی پیش پشت صحنه فصل شش را در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد و اذعان داشت به زودی… احتمالاً مدیران فاکس مانند فصل پنجم می‌خواهند راز فصل ششم پنهان بماند تا موضوع داستان فاش نشود. با همه اینها به دلیل پیچیدگی ادغام دیزنی و فاکس تصویربرداری سریال متوقف شده است. دلیل پست ونتورث میلرهم همین موضوع است. ونتورث میلر برای اولین بار درباره فصل ششم فرار از زندان پستی در صفحه اینستاگرامش قرار داد و نوشت:

1. شور و اشتیاق شما واقعاً قابل تقدیر است.
2. من هیچ اطلاعی از زمان یا حتی وجود فصل جدیدی ندارم، من در این موارد دخیل نیستم.
3. سریال‌های تلویزیونی برای ساخته شدن، ویرایش و روی آنتن رفتن، زمان و زحمت زیادی لازم دارند.
4. بعید می‌دانم فصل ششمی به سال ۲۰۲۰ برسد.

1. ممکن است من در این باره اشتباه کرده باشم !!"[6]

ایدهٔ داستان فرار از زندان را تهیه‌کننده‌ای به نام دان پاروز به پل شیورینگ داد. او می‌خواست سریالی اکشن با داستانی بر این مبنا که مردی برای فراری دادن برادرش از زندان، خودش را به زندان می‌اندازد، بسازد. به نظر شیورینگ این ایدهٔ خوبی بود، ولی او فکر کرد که چرا باید کسی برادرش را از زندان فراری بدهد و به این ترتیب داستان محکومیت به ناحق شکل گرفت و شیورینگ کار کردن روی طرح و شخصیت‌های سریال را شروع کرد. او در سال ۲۰۰۳، ایده‌اش را به کمپانی فاکس ارائه داد، ولی فاکس، این ایده را رد کرد. او این ایده را به شبکه‌های دیگر نیز ارائه داد، ولی آن‌ها نیز این طرح را رد کردند، زیرا آن‌ها تصور می‌کردند که این یک ایدهٔ مناسب برای یک فیلم سینمایی است تا یک سریال تلویزیونی.[27] بعداً قرار شد تا فرار از زندان به صورت یک مینی‌سریال ۱۴ قسمتی ساخته بشود، امّا این امر محقق نشد. به دنبال موفقیت سریال‌های لاست و ۲۴، فاکس در سال ۲۰۰۴ تصمیم گرفت تا تولید این سریال را آغاز کند.[28]

سه فصل اول این سریال، بیرون از هالیوود فیلم‌برداری شد. بیشتر بخش‌های فصل یک، در اطراف شیکاگو فیلم‌برداری شده‌است.[29] زندان جولیت که در سال ۲۰۰۲ بسته شده بود، به عنوان مکان فیلم‌برداری این سریال برگزیده شد. زندان فاکس ریور در واقع همان زندان جولیت است. دست‌اندرکاران این سریال، برخی از بخش‌های زندان را برای ایجاد فضای بیشتر برای دوربین و بازیگران بازسازی کردند.[30] سکانس‌هایی که خارج از زندان بود نیز در اطراف شیکاگو، ووداستاک و جولیت در ایلینوی فیلم‌برداری شد. قسمت‌هایی از فیلم‌برداری این سریال نیز در فرودگاه بین‌المللی اوهیر شیکاگو و تورنتو انجام شد. فرار از زندان برای ضبط هر قسمت از این سریال در ایلینوی، ۲ میلیون دلار خرج کرد که باعث شد آن‌ها مجموعاً در سال ۲۰۰۵، ۲۴ میلیون دلار هزینه کنند.[29]

فیلم‌برداری فصل دوم فرار از زندان، از ۱۵ ژوئن ۲۰۰۶ در دالاس، تگزاس شروع شد.[31] موقعیت‌های این فصل در فاصله ۳۰ دقیقه‌ای دالاس و در لیتل الم، دکاتور و مینرال ولز انتخاب شد.[32] از بسیاری از این مکان‌ها به جای شهرهای مختلف در آمریکا استفاده شد.[33] انتظار می‌رفت که فیلم‌برداری در تگزاس ۵۰ میلیون دلار هزینه داشته باشد.[34] برای سه قسمت پایانی فصل دوم از شهر پنساکولای فوریدا به جای پاناما استفاده شد.[35] هر قسمت فصل دوم این سریال ۸ روز زمان و ۱٫۴ میلیون دلار هزینه برد.[36] فصل سوم در دالاس فیلم‌برداری شد و هر قسمت سریال ۳ میلیون دلار خرج برداشت.[37] سکانس‌های مذاکرات لینکلن و گرچن برای فرار از زندان پاناما، در نزدیکی پاناما سیتی فیلم‌برداری شد.[38] موقعیت اصلی فصل چهارم سریال در لس‌آنجلس بود.[39]

رامین جوادی آهنگساز سریال فرار از زندان است. در ۲۸ اوت سال ۲۰۰۷، ساندترک این سریال منتشر شد.[40] به علاوه جوادی با همکاری فری کورستن، نسخه میکس شده‌ای از موسیقی متن فرار از زندان را در سال ۲۰۰۶ منتشر کرده‌اند.

شبکه تلویزیونی M6 فرانسه به جای تم آغازین اصلی سریال فرار از زندان، ترانه‌ای از یک خواننده رپ به نام فف لاراج (به فرانسوی: Faf Larage) را پخش می‌کند، نام این ترانه «زمانی باقی نمانده» (به فرانسوی: Pas le temps) است.

در آلمان و بلژیک هم ترانه‌ای ساخته شده به وسیله آزاد آزادپور و عادل تعویل و همچنین ترانه‌ای با اجرای لکی، به نام آن سوی رنگین‌کمان (به انگلیسی: Over the Rainbow) پخش می‌شود.

فرار از زندان امتیاز/نمره ۸٫۷ از ۱۰ را در وبگاه بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها به دست آورد.[41]

به دنبال موفقیت ۱۳ قسمت اول این سریال، فرار از زندان در سال ۲۰۰۵، نامزد دریافت جایزه بهترین سریال درام جوایز برگزیده مردم شد و در ژانویه ۲۰۰۶ آن را برد. در شصت و سومین دورهٔ جوایز گلدن گلوب در سال ۲۰۰۶، ونتورث میلر نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر سریال درام مرد و این سریال نامزد دریافت جایزه بهترین سریال درام شد. در سال ۲۰۰۵ هم ونتورث میلر نامزد دریافت جایزه ساترن بهترین بازیگر مرد تلویزیون شد. در سال ۲۰۰۶، موسیقی سریال که توسط رامین جوادی ساخته شده‌است، برنده جایزه موسیقی برجسته جشنواره امی شد. در سال ۲۰۰۶، رابرت نپر نامزد دریافت عنوان بهترین بازیگر مکمل مرد در سری جوایز ماهواره‌ای شد.

برای فیلم‌برداری این مجموعه در محل‌های مشخص شده و هزینه استفاده از آن‌ها ۲ میلیون دلار برای هر قسمت خرج شده‌است و تصویر برداری، تدوین، نور پردازی و در مجموع جلوه‌های تصویری و صوتی در خور توجه هستند. بازی‌های حساب شده و آگاهانه بازیگران پرتعداد یا نام‌های آشنا و بزرگ آن‌ها و کارگردانی خوب دلیل تفاوت این مجموعه است. اما عامل مهمی که مجموعه فرار از زندان را به اثری درخور توجه تبدیل کرده‌است، داستان و ظرافت‌های موجود در آن اثر است؛ مواردی مثل این که «مایکل» نقشه زندان را روی تمام بدن خود آن هم به شکل تصویری به‌طور کامل نامربوط خال کوبی کرده‌است، یا رابطه پیچیده‌ای که او با بعضی از زندانیان دارد، پی‌گیری بعضی از برنامه‌های آن‌ها در خارج از زندان که پیشتر از ورود مایکل به زندان صورت گرفته‌است تا در زمان مناسب از آن‌ها استفاده شود و در نهایت تقطیع نماهای فوق‌العاده موفق و به جایی که از داخل به خارج از زندان یا بالعکس صورت می‌گیرد، از محصور شدن دوربین در چارچوب زندان و افت ریتم اثر و به تبع آن خستگی بیننده جلوگیری می‌کند.