غلامرضا مین‌باشیان

غلامرضا خان مین‌باشیان (۱۲۴۰–۱۳۱۴) معروف به «سالار معزز»، موسیقی‌دان و رهبر ارکستر نظامی اهل ایران بود.

غلامرضا مین‌باشیان
اطلاعات پس‌زمینه
نام شناسنامه‌ایغلامرضا مین‌باشیان
نام(های) دیگرسالار معزز
زاده۱۲۴۰
تهران
درگذشته۱۳۱۴
ژانرموسیقی نظامی
موسیقی کلاسیک
موسیقی کلاسیک ایرانی
ساز(ها)پیانو، سنتور
همکاری‌های مرتبطریاست کل دسته‌های موزیک نظام ایران
مدیریت شعبهٔ موزیک دارالفنون
سازهای اصلی
پیانو
استاد(ها)مسیو لومر
ریمسکی کورساکوف
بنیانگذارادارهٔ موزیک ارتش

زندگی‌نامه

در سال ۱۲۴۰ در تهران زاده شد. تحصیلات موسیقی خود را در شعبهٔ موسیقی دارالفنون زیر نظر مسیو لومر انجام داد و پس از فراغت از تحصیل به تعلیم در همان‌جا گمارده شد. سپس برای تکمیل تحصیلات خود به روسیه سفر کرد و در کنسرواتوار سن‌پترزبورگ در کلاس ریمسکی کورساکوف موسیقیدان بزرگ روس به تحصیل پرداخت.

پس از مراجعت به ایران در بریگاد قزاق که تحت نظارت فرماندهان روس بود کار کرد و ریاست دستهٔ موزیک آن جا را داشت. هنگام نهضت مشروطیت به خاطر علاقه و همکاری با مشروطه‌خواهان از دستهٔ قزاق بیرون آمد و به فرانسه رفت. او پس از بازگشت از فرانسه با درجهٔ سرتیپی به ریاست کل دسته‌های موزیک نظام ایران رسید و در سال ۱۳۰۰ ادارهٔ موزیک ارتش را بنیاد گذاشت. شعبهٔ موزیک دارالفنون که به نام «مدرسهٔ موزیک» از سپاه تفکیک شده بود تا سال ۱۳۰۷ زیر نظر سالار معزز و فرزندش غلامحسین مین‌باشیان اداره می‌شد. او علاوه بر موزیک نظام به موسیقی ایرانی نیز وارد بود و از نخستین کسانی است که موسیقی ایرانی را به نت اروپایی نوشت و انتشار داد.

سالار معزز سازندهٔ سرود «سلامتی دولت علّیهٔ ایران» یعنی سرود ملی ایران در آغاز دورهٔ مشروطه است. این سرود ظاهراً نخستین بار در ۲۸ تیر ۱۲۸۸ ه‍.خ (۱ رجب ۱۳۲۷ ه‍.ق) منتشر شده‌است.[1][2][3][4]

نصرالله مین‌باشیان (نصرالسلطان) و غلامحسین مین‌باشیان ، فرزندان، و فتح‌الله مین‌باشیان و مهرداد پهلبد نوه های او بودند.

سالار معزز در سال ۱۳۱۴ درگذشت.

آثار

  • ترجمهٔ سه کتاب هم‌آهنگی، سازشناسی و ارکسترشناسی با همیاری مزین‌الدوله
  • ساختن سرودهای مهیج و پرشور
  • برخی جزوههای آموزشی

منابع

  1. تصویر صفحهٔ نخست «مارش ملی ایران» به‌تاریخ ۱ رجب ۱۳۲۷ ه‍.ق
  2. نشریهٔ عصر جدید، شمارهٔ ۸ (سال دوم)، طهران، شنبه ۲۱ ذیقعدهٔ ۱۳۳۳، صفحه‌های ۵ و ۶
  3. ملاح، حسینعلی، تاریخ موسیقی نظامی ایران، صفحه‌های ۱۳۵ و ۱۳۶
  4. درویشی، محمدرضا، «نگاه به غرب، بحثی در تأثیر موسیقی غرب بر موسیقی ایران» ، انتشارات ماهور، ۱۳۷۳، صفحهٔ ۳۴

پیوند به بیرون

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ غلامرضا مین‌باشیان موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.