طوس پسر نوذر

طوس پسر نوذر یکی از پهلوانان بزرگ شاهنامه و سپهدار سپاه ایران است. وی ملقب به زرینه‌کفش است. پدر وی نوذر شاه ایران بود که در جنگ با تورانیان به دست افراسیاب اسیر و سپس کشته شد. پس از مرگ نوذر بزرگان ایران به دلیل اینکه طوس و گستهم فرزندان وی را لایق پادشاهی نمی‌دیدند شخص دیگری به نام زو را به شاهی برگزیدند.

طوس پسر نوذر
اطلاعات کلی
نامطوس
نام کاملطوس نوذر
منصباز بزرگان قوم
لقبزرینه کفش
نژادکیان
دودماننوذریان
آئینکیش مهر
درفشپیل‌پیکر
ملیتایران
سایر اطلاعات
شناخته شدهمخالف پادشاهی کیخسرو
شناخته شدهفرمان قتل فرودسیاوش
جنگ‌هاایران و توران
جنگ اولجنگ هاماوران
جنگ دومجنگ مازندران
جنگ سومجنگ دوازده‌رخ
جنگ چهارمجنگ بزرگ کیخسرو
خانواده
نام پدرنوذر
فرزندزراسپ
برادرانگستهم
دامادریونیز

مشارکت توس

طوس در جنگهای بسیاری به عنوان سپهدار ایران حضور دارد. در داستان سیاوش پس از آن که کیکاووس شاه ایران، رستم و سیاوش را متهم به تن آسایی می‌کند، توس را به فرماندهی سپاه ایران برای نبرد با تورانیان بر می‌گزیند.

طوس هنگام عزیمت به جنگ و کشورگشایی‌ها در زمان کیخسرو، در یکی از تهاجمات که فرماندهی سپاه ایران در جنگ با تورانیان از طرف کیخسرو بر عهده داشت با بی‌تدبیری موجب کشته شدن فرود برادر کیخسرو می‌شود.

برخی منابع بنای شهر ساری را که آرامگاه نیاکان وی (فرزندان فریدون) در آن شهر است را به وی نسبت می‌دهند ولی در واقع بنای ساری به دست تهمورس دیوبند بوده است .

یادکرد طوس

توس شاهزادهٔ ایرانی فرزند نوذر قسمت نشد تا پس از پدر بر تخت ایران جلوس نماید. دوران سلطنت نوذر از یکسو ایران دچار تلاطمات شدید سیاسی گشت و از طرف دیگر مواجه با حملات شدید تورانیان به فرماندهی افراسیاب شد. افراسیاب در جنگی نابرابر از لحاظ نفرات سپاه توانست نوذر را در پایتخت خویش گرفتار و هلاک نماید، لیکن نوذر پیش از مرگ، همهٔ خاندان و اسباب و بنه را به پارس [1] منتقل نمود تا مورد غارت و تجاوز قرار نگیرند.

طوس و خاندان نوذر مورد حمایت کیکاووس قرار گرفت، در زمان گرفتار شدن و قتل سیاوش در توران، نقش مشارکتی طوس به همراه سایر پهلوانان در نظم ذیل مذکور افتاده است:

چه برّی سری را همی بی گناهکه کاووس و رستم بود کینه‌خواه
پدر شاه و رستم‌اش پروردگار[2]بپیچی به فرجام زین روزگار
چو گودرز و چون گیو و برزین توسببندد بر کوههٔ پیل کوس
دمنده سپهبد گو پیل تنکه خوارند بر چشم او انجمن[3]

جستارهای وابسته

پانویس
  1. طبق متون این شهر محل امن گنجینه و شبستان کیانیان بود و لی روشن نیست که منظور استخر است یا آمل
  2. به دستور کیکاووس، در نوجوانی رستم سیاوش را به زابل برد تا فنون بویژه تیراندازی را به وی بیاموزد
  3. شاهنامه. جلد سوم. داستان سیاوش ص ۱۵۰

منابع
  • فردوسی. شاهنامه
  • حسین، الهی قمشه‌ای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.