سنجران
سنجران یا سنجاران یکی از محلات قدیمی تبریز بود که از شمال به مهران‌رود (میدان چایی)، از جنوب به میارمیار (مهادمهین)، از شرق به راسته کوچه و از غرب به محله ورجی (ویجویه) محدود است.
در حال حاضر خیابان فلسطین (ملل متحد سابق) از وسط محله سنجران گذشته و قسمتی از این محله در طرف راسته‌کوچه و بخشی نیز در سمت ورجی مانده است. سنجران در گذشته محله بزرگی در مرکز تبریز قدیم بوده ولی امروزه غیره از چندین کوی و کوچه فرسوده با بافت قدیمی، از آن چیزی باقی نمانده است.[1]
میدان محله سنجران، «میدان کلکته‌چی» و مسجدی به نام «مسجد حاج محمد باقر کلکته‌چی» است. به طور کلی محله سنجران همواره در محدوده قلعه‌های دروازه استانبول و دروازه گجیل بوده و امروزه نیز آثاری از آن دروازه‌های قدیمی در این محله وجود دارد. در این محله دروازه‌ای بود که آن را درب سنجران یا درب سنجاران می‌گفتند.[2]
نادر میرزا دربارهٔ سنجران چنین می‌نویسد: «بافت بسیار قدیمی شهری دارد و بعضی خانه‌ها اصالت چند صد ساله دارد... کوی قدیم است و آباد، هیچ بستانی بدین کوی نباشد آن بسته به کوی چارمنار است. کدخدای این کوی و قراآغاج، آقا صادق مردی است کاردان و به وراثت از خال (دایی) این شغل بدو رسیده و درخوی آن مرد تندی باشد... اگر کوی قراآغاج و چوستدوزان را چون بنگریم، پس جایی بزرگ و عریض و طویل است که بیش از نیم فرسنگ درازای او باشد.»[3]
از مشاهیر معروف محله سنجران می‌توان به «آیت‌الله سید ابوالحسن آقا مولانا»و استاد بزرگ موسیقی آذربایجان غلامحسین بیگجه خانی اشاره کرد.
منابع
- شهر من تبریز، بهروز خاماچی، ص ۲۹۸
- تاریخ تبریز تا پایان قرن نهم هجری، دکتر محمدجواد مشکور، ص ۱۴۳
- تاریخ و جغرافی دارالسلطنه تبریز، نادر میرزا، ص ۶۷