سایشی دندانی بی‌واک

سایشی دندانی بی‌واک(به انگلیسی: voiceless dental non-sibilant fricative) یک نوعی از همخوان‌ها است که در گفتار زبان‌های مختلفی استفاده می‌شود. این همخوان در زبان فارسی وجود ندارد اما مثالی از آن در انگلیسی به صورت 'th' در thing (به معنی «جسم») است. نماد آن در الفبای آوانگاری بین‌المللی به صورت θ, و برابر با T در الفبای آوایی گسترده برای روش‌های ارزشیابی گفتار است. نماد آن در IPA از حرف تتا در الفبای یونانی گرفته شده‌است که صدای آن در این زبان همین همخوان است.

θ
شماره IPA130
کدبندی
محتوا (اعشاری)θ
یونیکد (شانزدهتایی)U+03B8
الفبای آواییT
کیرشنبامT
 

این همخوان در زبان‌های انگلیسی، عربی، اسپانیای (فقط اسپانیایی اسپانیا)، زبان برمه‌ای و زبان یونانی وجود دارد.

گویشوران زبان‌ها و گویش‌های بدون این همخوان (مانند فارسی) گاهی در تولید این همخوان دچار مشکل می‌شوند. در زبان فارسی کلمات دخیل از زبان انگلیسی را گاهی به صورت t مانند اسمیت یا گاهی به صورت s تلفظ می‌کنند مانند بلوتوث. و کلمات دخیل از زبان عربی را همگی به صورت s تلفظ می‌کنند مانند ثابت.

همخوان سایشی دندانی بی‌واک در زبان‌های بسیاری از بین رفته‌است مثلاً در زبان‌های ژرمنی قبلاً این همخوان وجود داشت ولی اکنون به جز زبان ایسلندی و زبان انگلیسی در دیگر زبان‌های ژرمنی وجود ندارد.

گستره کاربرد
زبانکلمهIPAمعنییادداشت
زبان آلبانیاییthotë[θɔtə]'گفتن'
زبان عربیمعیار[1]ثابت[ˈθa:bit]'محکم'
زبان باشقیریүҫал[uθaɫ]'عصبانی'
زبان بربریزبان کابیلfaṯ[faθ]'بریدن'
زبان برتا[θɪ́ŋɑ̀]'خوردن'
زبان برمه‌ای?/thuuu[θòʊ̃]'سه'
زبان کورنیeth[ɛθ]'هشت'
زبان امیلیانو-رومانیولوfaza[ˈfa:θɐ]'صورت'
زبان انگلیسیthin[θɪn]'لاغر'
زبان گالیسیcero[θeɾo]'صفر'
زبان یونانیθάλασσα[ˈθalasa]'دریا'
زبان ایسلندیkvöldið[kʰvœltiθ]'بعدازظهر'
زبان لئونیceru[θeɾu]'صفر'
زبان ساردنیاییNuoresepetha[pɛθa]'گوشت'
زبان اسپانیاییاسپانیایی کاستیل[2]cazar[kaˈθar]'شکار کردن'
زبان سواحلیthamini[θɑmini]'ارزش'
سریانیکلاسیکܬܠܬܐ[tlɑθɑ]'سه'
زبان ترکمنیsekiz[θekið]'هشت'
زبان ولزیsaith[saiθ]'هفت'

منابع
  1. Thelwall (1990:37)
  2. Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:255)

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.