روز ولنتاین

روز ولنتاین، که همچنین با نام روز عشق یا روز عشاق یا جشن ولنتاین نیز شناخته می‌شود، در فرهنگ مسیحی سده‌های میانه و سپس فرهنگ مدرن غربی روز ابراز عشق است که به صورت سالانه برگزار می‌شود. این مناسبت هر سال در روز ۱۴ فوریه برگزار می‌شود. سابقهٔ تاریخی روز والنتین به جشنی که به افتخار قدیس والنتین در کلیساهای کاتولیک برگزار می‌شد، بازمی‌گردد. روز والنتین برگرفته از سنن روم باستان و مسیحیت می‌باشد.[1][2] این ابراز عشق معمولاً با فرستادن کارت والنتین یا خرید هدایایی مانند گل سرخ انجام می‌شود.

روز ولنتاین
یک کارت پستال روز والنتین در سال ۱۹۰۹
نام دیگرروز عشق، روز عشاق یا جشن ولنتاین
برپایی توسطمردم بسیاری از کشورها؛
عشای آنگلیکان

لوتریانیسم

کاتولیگ سنت‌گرا
نوعرعایت مسیحی، عاشقانه، فرهنگی، تجاری
اهمیتروز جشن سنت والنتاین؛ جشن عشق و محبت
مراسمارسال کارت تبریک و هدایا، دوست‌یابی، خدمات کلیسایی، دعای نه‌روزه کلیسای کاتولیک
تاریخ
تناوبسالانه

طبق روایات «سنت ولنتاین»، کشیش معبدی در نزدیکی رم یا پیری جد کنونی بود که در ۱۴ فوریه سال ۲۶۹ میلادی به دستور امپراتور کلادیوس دوم و به دلیل کمک به زوج‌های جوان مسیحی برای ازدواج، گردن زده شد. اما ساکنان رم کشیش ولنتاین را فراموش نکردند و حتی کلیسایی را به یاد او نام گذاری کردند. بتدریج نیز ولنتاین به قدیس حامی عاشقان تبدیل شد.[3]

ولنتاین در ۵ کشور جهان شامل ایران، مالزی، عربستان سعودی، اندونزی و پاکستان ممنوع است.[4]

بخشی از یک مجموعه درباره
عشق
نشان قلب خطی قرمز
جنبه‌های عمومی
در تاریخ
انواع احساس
همچنین ببینید

پیشینهٔ تاریخی

کشیش والنتاین احتمالاً زمانی حدود سال ۲۷۰ میلادی به قتل رسیده‌است. در حالی که برخی بر این نظر هستند که روز والنتین، سالگرد مرگ یا به خاکسپاری والنتین است، گروه دیگر معتقدند کلیسای کاتولیک به منظور مسیحی سازی یک سنت باستانی و مشرکانه لوپرکالیا که در روم مرسوم بوده، این تاریخ را برگزیده‌است. تا اواخر قرن پنجم میلادی در امپراتوری روم جشن لوپرکالیا به مناسبت باروری برگزار می‌شد. در سال ۴۹۸ میلادی، پاپ ژلازیوس یکم برگزاری جشن لوپرکالیا را ممنوع کرد. وی روز ۱۴ فوریه را به عنوان روز والنتین اعلام کرد، تا با اعمال مشرکانه مقابله کند.[1]

در سده‌های میانه اروپا، به‌خصوص در انگلستان و فرانسه، والنتین یکی از محبوب‌ترین قدیسان بوده‌است. به‌خصوص همزمانی شروع جفت‌گیری پرندگان با روز والنتین، این باور را که روز والنتین به واقع، روز عشاق است، تشدید کرد.[1]

قدیمی‌ترین یادبود والنتین که امروز در دست می‌باشد، مربوط به چارلز دوک اورلئان است. وی که در پی شکست در نبرد آزینکورت در برج لندن زندانی بود نامه ای را در سال ۱۴۱۵ برای معشوقه‌اش نوشت که اکنون در مجموعه دستنویسهای کتابخانه بریتانیایی نگهداری می‌شود.[1]

افسانه ولنتاین
والنتین قدیس و مریدانش

تاریخ کامل و دقیق والنتین در دست نیست و آنچه از پیشینه این روز می‌دانیم با افسانه درآمیخته‌است.

امروزه کلیسای کاتولیک به این نتیجه رسیده‌است که حداقل سه قدیس به نام والنتین یا والنتیوس وجود داشته‌اند که همگی به قتل رسیده‌اند،[1] به همین دلیل چندین افسانه سعی در بازگویی تاریخچه این آئین دارند.

طبق یک افسانه مشهور در سده سوم میلادی، در روم باستان در دوران فرمانروایی کلودیوس دوم کشیشی به نام والنتین می‌زیسته‌است. کلودیوس عقیده داشت مردان مجرد نسبت به آنانی که همسر و فرزند دارند سربازان جنگجوتر و بهتری هستند. از این رو ازدواج را برای مردان جوان امپراتوری روم قدغن می‌کند. والنتین معتقد بود که این حکم ناعادلانه است؛ لذا مخفیانه عقد سربازان رومی را با دختران محبوبشان جاری می‌کرد. هنگامی که کلودیوس این امر را دریافت، والنتین را به مرگ محکوم کرد.[1]

افسانه دیگر می‌گوید شاید کشیش والنتین به علت نجات دادن و فراری دادن مسیحیان از آزار و شکنجه رومیان کشته شده باشد.[1]

مطابق یک افسانه، کشیش والنتین خود عاشق دختر زندانبانش شده و نخستین کارت والنتین را خود او قبل از مرگش برای آن دختر فرستاد و در آن نوشت «از طرف والنتین تو».[1]

برگزاری در سراسر جهان

ایران
نوشتار اصلی: ولنتاین در ایران

در ایران از سال ۱۳۸۹ تولید انواع پوستر، بروشور، جعبه و کارت‌های تبلیغاتی با نمادهای قلب، نیم قلب، گل رز قرمز به مناسبت روز ولنتاین و هر گونه فعالیتی مبنی بر اطلاع‌رسانی، در این روز ممنوع است و از سوی مراجع قانونی با واحدهای متخلف برخورد قانونی می‌شود.[5] گروهی دیگر به جای آن جشن اسفندگان را که برگرفته از آیین‌های ایرانی است و در روز پنجم اسفند (اسفندروز از اسفندماه) برگزار می‌شود، را به جای والنتین پیشنهاد می‌کنند.[6] اسفندیار اختیاری، نماینده زرتشتیان دوره هشتم مجلس شورای اسلامی جشن سپندارمزگان را روز عشق حقیقی در فرهنگ ایرانی می‌داند و پیشنهاد می‌کند که مردم به جای ولنتاین، این روز را جشن بگیرند. این روز در میان بسیاری از جوانان ایرانی محبوب است و آن را گرامی می‌دارند.[7]

در بسیاری از کشورها هدیه‌دادن عروسک خرس رایج می‌باشد.

در سال‌های مختلف بعد از ۱۳۸۹، مقامات جمهوری اسلامی ممنوعیت‌های مختلفی برای مبارزه با جشن ولنتاین اعمال کردند از جمله اینکه در سال ۱۳۹۸، فروش برخی از بادکنک‌های خاص (به شکل قلب) که با شئونات اسلامی همخوانی ندارد را ممنوع اعلام کردند. در این روز رئیس اتحادیه صنف خرازی فروشان اعلام کرد تا اطلاع ثانوی خرید و فروش بادکنک ممنوع است.[8][9]

حسین محمدی کارشناس مسائل فرهنگی و استاد دانشگاه در قزوین در مصاحبه با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان در سال ۱۳۹۸ بیان کرد: «پدیده ولنتاین بر اساس آنچه که رایج است روابط عاشقانه را به سمتی پیش می‌برد که افراد، روابط عاشقانه را در یک بستر ارتباطی نامطمئن، بدون تعهد و مسئولیت پذیری بسازند و این در دراز مدت روابط اصیل عاشقانه را دچار خدشه کرده و صرفاً یک نوع پاسخگویی به نیازهای غریزی بوده و از برآورده شدن نیازهای متعالی انسان جلوگیری خواهد کرد.» او در این مصاحبه ولنتاین را یک استعمار نو نامید.[10]

ترکیه

به گفته کاظم کیش رئیس اتاق گل فروشان ازمیر در سال ۲۰۱۹، تولیدکنندگان گل و گیاه در ترکیه قبل از فرارسیدن روز ولنتاین در ۱۴ فوریه ۲۰۱۹ آمادگی لازم برای ارائه محصولات خود به مناسبت این روز داشته‌اند. شهر ازمیر به عنوان مهمترین مرکز تولید گل در ترکیه محسوب می‌شود. بیش از یک پنجم آن در روز ولنتاین فروخته می‌شود.[11]

عربستان سعودی

در عربستان سعودی فروش محصولات مربوط به روز والنتین مانند گل رز در سال ۲۰۰۲ و ۲۰۰۸ ممنوع شد و پلیس مذهبی این کشور از مغازه داران خواست تا چنین چیزهایی را به فروش نرسانند.[12] با این حال، در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸، پس از اینکه فتوی احمد بن قاسم الغامدی روحانی سعودی و رئیس سابق هیئت امر به معروف و نهی از منکر در مکه به‌طور گسترده‌ای پخش شد، پلیس مذهبی مانع از برگزاری جشن‌های مسلمانان نشد.[13][14]

مالزی

در مالزی برخی مقامات حکومتی و مذهبی به‌دلیل آنچه که «نامتناسب بودن» این جشن با فرهنگ مسلمانان آن کشور می‌دانند، با به‌راه‌اندازی کمپین ضد ولنتاین، تلاش کرده‌اند مردم را از برگزاری مراسم روز ولنتاین نهی کنند.[15] در چند ایالت مالزی، مقامات در صدد وضع قوانینی هستند که مانع از برقراری رابطهٔ جنسی ـ پیش از ازدواج ـ میان دخترها و پسرهای مجرد در هتل‌ها شوند. اما همهٔ مردم آن کشور با مواضع ضد ولنتاین حاکمان آن کشور موافق نیستند و برخی برگزاری این جشن را بی‌ضرر می‌دانند.[15]

عراق

۲۴ فوریه ۲۰۱۸، مردم موصل برای اولین بار بعد از داعش، ولنتاین را جشن گرفتند.[16]

پاکستان

مقامات حکومتی و قضایی کشور پاکستان روز ولنتاین را فرهنگی، غربی دانسته، آن را مغایر با آداب و فرهنگ پاکستان خواندند و برگزاری هرگونه مراسم و گرامیداشت این روز را ممنوع اعلام کردند.[17] افزایش روز افزون استقبال جوانان از برگزاری مراسم روز ولنتاین به موضوع بحث و جدل در میان اکثریت مسلمان پاکستان بدل شد، به طوری که دادگاه عالی اسلام‌آباد در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ میلادی به ممنوعیت برگزاری مراسم این روز رای داد.[18]

هند

در کشور هند برگزاری ولنتاین هم از سوی نخبه‌های جامعه هم از سوی مقامات مورد انتقاد قرار گرفته‌است و محدودیت‌هایی دارد.[19]

رسوم ولنتاین
از هدایای مرسوم در این روز هدایای جعبه شکلات می‌باشد.

در کشورهای اروپایی و آمریکایی دادن شکلات، کارت تبریک، گل، … به عنوان هدیه روز والنتین از شهرت خاصی برخوردار است. تزئین شکلات و پختن انواع آن نیز از آداب این روز به‌شمار می‌رود. در منطقه نورفک انگلستان، یک شخصیت به نام «جک» در خانه‌ها را می‌زند و یک هدیه پشت در برای بچه‌ها می‌گذارد. البته در بسیاری مواقع هدیه‌هایش همراه حقه است و بچه‌ها اکثرشان از این فرد افسانه‌ای می‌ترسند.[20][21]

در دیگر فرهنگ‌ها

چین

برخی بر آنند که والنتین فراتر از سنتی غربی است که پیش از این در بسیاری کشورهای جهان موجود بوده‌است. در کشور چین، روزی مشابه والنتین موجود است که تحت عنوان «شب هفتم‌ها» نامیده می‌شود. برابر با افسانه‌ای چینی، پسر گاوچران و دختر بافنده، در هفتمین روز هفتمین ماه از تقویم قمری در آسمان با یکدیگر ملاقات کردند. آخرین «شب‌های هفتم» در ۳۰ اوت ۲۰۰۶ بود.

ایران باستان
نوشتار اصلی: سپندارمذگان

در ایران باستان دو جشن از جهاتی با والنتین مشابهت داشته‌است. یکی جشن مهرگان که در دهم مهر ماه برگزار می‌شده و در آن مردم به یکدیگر هدیه می‌داده‌اند[22] و دیگر جشن اسفندگان یا سپندارمذگان بوده که بیست و نهم بهمن فعلی برگزار می‌شده و مردان به همسران خود هدیه داده و از آن‌ها تجلیل می‌کرده و بر تخت می‌نشانده‌اند[23] که برگزاری آن در ایران امروز گاهی با مخالفت‌های مذهبی همراه است.

ژاپن

روایتی دیگر از این روز با اندکی تفاوت نسبت به چین، در ژاپن نیز موجود است که از آن به عنوان «شب‌های هفتم» یاد می‌گردد و برابر با هفتم ژوئیه تقویم خورشیدی‌ست. در ژاپن همچنین روز سفید جشن گرفته می‌شود.

آذربایجان

در فرهنگ آذربایجان نیز «سونای گئجه‌سی» یعنی شب سونای را که برابر است با ۳۱ شهریور (آخرین روز تابستان) از طرف آذربایجانی‌ها به عنوان روز عشق گرامی داشته می‌شود، در این شب که خورشید و ماه در زاویه ۱۸۰ درجه رو در روی یکدیگر قرار می‌گیرند به سان دو عاشق دیگر روزهای سال را در پی هم می‌روند و بدینسان عشق آنان جاودانه می‌شود.

اسرائیل

اسرائیل تلاش کرده‌است تا ولنتاین ملی خود را داشته باشد. در دهه‌های گذشته در اسرائیل تو بآو به عنوان روز والنتاین ملی استفاده می‌شود و زوج‌های عاشق در این روز مراسم خاصی را اجرا می‌کنند.[24]

مصر

در کشور مصر، روز عشق دیگری موجود است که برابر با ۴ نوامبر هر سال است. در کره جنوبی، در ۱۱ دسامبر هرسال، روزی تحت عنوان «روز پِپِرو» موجود است که در آن زوج‌های جوان هدایایی به یکدیگر تقدیم می‌کنند.

انتقادها
یک کارت پستال روز والنتین در حدود سال ۱۹۰۰

گروهی نیز روز ولنتاین را به علت ترویج مصرف گرایی تقبیح می‌کنند و آنرا «جشنی برای سرمایه‌داری» به جهت کسب سود می‌دانند. گردش مالی هدایا و هزینه‌هایی که برای روز ولنتاین در سال ۲۰۱۹ میلادی در آمریکا پرداخت شد رقمی بالغ بر ۲۰ میلیارد دلار بود.[25] برخی جنبش‌ها نیز تحت عنوان جنبش ضد والنتین گرایی ایجاد کرده و افراد را تشویق به اهدای هدایای ارزان یا رایگان می‌کنند. از دید برخی در ایران نیز ولنتاین مظهر تجمل گرایی و مصرف گرایی شده‌است. به نظر آن‌ها جوانان بیش از آنکه به ابراز محبت بپردازند به ارزش مادی هدایا توجه دارند؛ لذا هدیه بسیار گران قیمت را مظهر علاقه می‌پندارند.[7]

برخی از علمای مسلمان به‌خصوص از اهل سنت از آن رو که این یک رسم رومی و مسیحی است بزرگداشت آن را بدعت شمرده و حرام دانسته‌اند.[26][27]

شهرهای منسوب به ولنتاین قدیس

بر اساس باورهای کنونی، بقایای والنتین قدیس که در سده ۱۹ (میلادی) در قبرستانی باستانی در ایتالیا کشف شد هم‌اکنون در سه شهر رم، دوبلین و گلاسگو نگهداری می‌شود. بخشی از این بقایا پس از انتقال به یک تابوت طلایی توسط پاپ گرِگوری شانزدهم به کلیسای کاتولیک وایت فرایر در دوبلین پایتخت جمهوری ایرلند اهدا شد. بخش دیگری از این بقایا که گفته می‌شود شامل استخوان‌های والنتین قدیس است توسط یک خانواده متمول فرانسوی در سده نوزدهم به کلیسای فرانسیس مقدس در شهر گلاسگو در اسکاتلند منتقل شد. خارج از حلقه‌های مذهبی از مردم عادی کمتر کسی از وجود این بقایا در شهر اطلاع داشت تا اینکه در سال ۱۹۹۹ تصمیم به انتقال این بقایا به کلیسای دیگری به نام The Blessed John Duns Scotus گرفته شد. این اقدام توجه گستردهٔ رسانه‌ها و به طبع آن عموم مردم را به دنبال داشت به‌طوری‌که شهر گلاسگو به خاطر میزبانی والنتاین قدیس «شهر عشاق» لقب گرفت و از سال ۲۰۰۲ این شهر در روز والنتین میزبان فستیوالی به نام «فستیوال عشق» می‌باشد.[28][29][30]

نگارخانه
  • نگارخانه
  • کارت والنتین (۱۹۰۹ میلادی)
  • کارت پستالی متعلق به ۱۸۹۹
  • تمبر منتشرهٔ آمریکا بمناسبت روز والنتین
  • بارنی و دوستان در روز والنتین در سال ۲۰۰۷ در کاخ سفید.
  • گل رز سرخ یکی از هدایای مرسوم در ولنتاین
  • پیام‌های عاشقانه روی آب‌نبات برای روز ولنتاین
  • جعبه شکلات یکی از هدیه‌های مرسوم در ولنتاین

جستارهای وابسته

منابع
  1. «روز ولنتاین چیست و از کجا شروع شد؟». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۲-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۵.
  2. "Valentine's day". history.com. Retrieved 2020-02-15.
  3. «حال و هوای ولنتاین در ایران با وجود ممنوعیت‌ها». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ فوریه ۲۰۱۹.
  4. «جشن «ولنتاین» در کدام کشورها ممنوع است؟». خبرگزاری ایسنا. ۲۵ بهمن ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۷ بهمن ۱۳۹۸.
  5. «چاپ تزئینات ولنتاین در ایران ممنوع شد». BBC News فارسی. ۱۳۸۹-۱۰-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۵.
  6. "Esfandegan to Replace Valentine" (PDF). Iran Daily. 2008-12-31. p. ۶. Archived from the original (PDF) on 11 May 2011. Retrieved 13 February 2011., nitc.co.ir
  7. «ابراز عشق به زبان بیگانه». ebtekarnews.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۵.
  8. «روز ولنتاین در ایران با استقبال گرم با وجود محدودیت‌ها روبرو شد». rfi. ۱۴ فوریه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۷ بهمن ۱۳۹۸.
  9. «اماکن فروش بادکنک ولنتاین را ممنوع کرد؟». شمانیوز. ۲۳ بهمن ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۷ بهمن ۱۳۹۸.
  10. «ولنتاین؛ روز مأموریت خرس قرمز از سوی غرب برای تاراج سنت اصیل ایرانی/ سرانجام روابط نامتعارف پشت در باغ سبزی مزین به قلب و رز سرخ!». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۵ بهمن ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۷ بهمن ۱۳۹۸.
  11. «آمادگی تولیدکنندگان گل در ترکیه برای استقبال از روز ولنتاین».
  12. "Saudis clamp down on valentines". BBC. 2008-02-11. Retrieved 2020-02-15.
  13. «Un-forbidden love: Saudis enjoy second 'religious police-free' Valentine's Day». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۱۹.
  14. «ولنتاین در عربستان سعودی /تصاویر». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ فوریه ۲۰۱۸.
  15. "Malaysia warns Muslims of Valentine's Day 'trap'". BBC News. 2011-02-13. Retrieved 2020-02-15.
  16. «اولین ولنتاین در موصل بعد از داعش / میدان اعدام به فروش خرس و گل قرمز تبدیل شد».
  17. «پاکستان روز ولنتاین را ممنوع کرد». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۶ بهمن ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۵.
  18. «تلاش برای لغو ممنوعیت روز ولنتاین در پاکستان؛ طرح روز خواهران مسلمان». اقتصادنیوز. ۱۳۹۷-۱۰-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۵.
  19. Feb 15, TNN | Updated:; 2012; Ist, 06:50. "Bajrang Dal threat keeps couples at bay on V-Day | Bhubaneswar News - Times of India". The Times of India. Retrieved 2020-02-19.
  20. "British Folk Customs, Jack Valentine, Norfolk". information-britain.co.uk. Archived from the original on March 4, 2016.
  21. "Archived copy". Archived from the original on June 28, 2009. Retrieved February 3, 2014.
  22. «پایگاه پژوهشی آریابوم - جشن مهرگان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ مه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۱.
  23. «پایگاه پژوهشی آریابوم - جشن اسفندگان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۱.
  24. "jpost".
  25. «opinion-valentines-day-is-a-celebration-of-capitalism». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۹.
  26. "Celebrating Valentine's Day". missionislam.com. Archived from the original on 1 March 2011. Retrieved 2020-02-15.
  27. "Valentine's Day: Roots & Islamic View". islamonline.net. Archived from the original on 17 February 2011. Retrieved 2020-02-17.
  28. "St Valentine remembered". بی‌بی‌سی. 1999-02-14. Retrieved 2020-02-15.
  29. جیم جیلکریس (14 February 2005). "In search of St Valentine". روزنامه اسکاتسمن. Archived from the original on 4 January 2009. Retrieved 2020-02-15.
  30. "St Valentine at St Francis". کنسرسیوم TheGlasgowStory شامل موزه بارل، کتابخانه میچل و دانشگاه گلاسگو. Retrieved 2020-02-15.

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ روز ولنتاین موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.