آرانای پلیمراز
آرانای پلیمراز (انگلیسی: RNA polymerase) آنزیمی است که ساخته شدن را mRNA از روی دیانای رونویسی میکند. این آنزیم پروتئینی است. سلولهای پروکاریوتی فقط یک نوع آنزیم RNA پلیمراز دارند. در سلولهای یوکاریوتی سه نوع آنزیم RNA پلیمراز یافت شدهاست که آنها را با علامتهای I و II و III مشخص میکنند.
- آرانای پلیمراز I فقط رونویسی ژنهای rRNA را انجام میدهد.
- آرانای پلیمراز II رونویسی پیشسازهای mRNAها و نیز برخی از RNAهای کوچک را انجام میدهد.
- آرانای پلیمراز III رونویسی ژنهای tRNA و نیز برخی از RNAهای کوچک را کاتالیز میکند.
مراحل رونویسی
- مرحلهٔ ۱: رونویسی با اتصال RNA پلیمراز به قسمتی از ژن به نام راه انداز ژن (promoter) شروع میشود. راه انداز، قسمتی از DNA است که به RNA پلیمراز امکان میدهد رونویسی را از محل صحیح آغاز کند و مثلاً این کار را از وسط ژن شروع نکند. راهاندازی در نزدیکیجایگاه آغاز رونویسی (initiation site) قرار دارد. جایگاه آغاز رونویسی، به اولین نوکلئوتیدی از DNA گفته میشود که رونویسی میشود.راه انداز رونویسی نمیشود.
- مرحلهٔ ۲: RNA پلیمراز دو رشتهٔ DNA را از یکدیگر باز میکند.
- مرحلهٔ ۳: RNA پلیمراز هم چون قطاری که روی ریل حرکت میکند، در طول نوکلئوتیدهای DNA به حرکت در میآید و در مقابل هر یک از دئوکسی ریبونوکلئوتیدهای DNA، ریبونوکلئوتید مکمل را قرار میدهد و به علاوه، هر ریبونوکلئوتید جدید را به ریبونوکلئوتید قبلی با پیوند فسفو دی استر وصل میکند. در رونویسی نیز از همان قوانین جفت شدن بازها که در همانندسازی DNA به کار میرود، استفاده میشود. تنها تفاوت این است که در مقابل دئوکسی ریبو نوکلئوتید A (آدنین دار) در DNA، ریبونوکلئوتید U (یوراسیل دار) در RNA قرار میگیرد.
- مرحلهٔ ۴: RNA پلیمراز، DNA و mRNA تازه ساخته شده، پس از رونویسی جایگاه پایان رونویسی (termination site)، از یکدیگر جدا میشوند و مولکول mRNA برای مرحله بعدی یعنی ترجمه، آزاد میشود.
جستارهای وابسته
- آلفا-آمانیتین
- دیانای-پلیمراز
- رونویسی
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «RNA polymerase». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۴.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.